29/03/2024

Τι θέλει ο Ερντογάν;

Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς*

 

Η Άγκυρα φαίνεται να κάνει τα πάντα για να διατηρήσει την περιφέρειά της αναστατωμένη. Αυτό φαίνεται περίεργο, για μια ορθολογιστική προσέγγιση. Όχι απαραίτητα.

Στην κανονική πορεία των πραγμάτων, οι ηγέτες σχεδιάζουν στρατηγικές σύμφωνα με τις οποίες η αξία που αποδίδουν στον σκοπό καθορίζει τον ρυθμό με τον οποίο ξοδεύουν τους διατιθεμένους πόρους –ανθρώπινες ζωές, εθνικό πλούτο, στρατιωτικό υλικό κ.λπ.- για την επίτευξη του πολιτικού τους στόχου. Υπολογίζουν επίσης το χρονικό διάστημα που είναι διατιθέμενοι να κρατήσουν τις δαπάνες αυτού του μεγέθους. Με άλλα λόγια, τι θέλουν οι στρατηγικοί ηγέτες και πόσο το θέλουν υπαγορεύει το τίμημα που πληρώνουν για αυτό. Αυτή η φιλοσοφία πολέμου είναι γνωστή και ως εξίσωση του Κλάουζεβιτς, (Κόστος) χ (χρόνο) = η συνολική τιμή του διακυβεύματος.

Αλλά υπάρχουν και στρατηγικές που παρατηρούν ότι είναι επίσης δυνατό να γίνει πόλεμος υπό ορισμένες συνθήκες. Αυτή είναι μια καθαρή στρατηγική δημιουργίας ταραχών. Αντί να θέσουν συγκεκριμένους πολιτικούς στόχους, οι πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες διαθέτουν μέτρια μέσα για την εκστρατεία και ζητούν από τους διοικητές των εκστρατειών να προχωρήσουν με σκοπό να δημιουργήσουν όσο περισσότερο χάος μπορούν με τις δυνάμεις που έχουν κατανεμηθεί. Μια τέτοια στρατηγική, λοιπόν, δεν έχει συγκεκριμένο σκοπό εκτός από το να δυσκολέψει τα πράγματα σε έναν ανταγωνιστή. Όταν εκτελείται επιτυχώς, ο πόλεμος βοηθά στην εξουθένωση του εχθρού με την πάροδο του χρόνου και έτσι δημιουργείται η διαφορά σε έναν μεγαλύτερο αγώνα.

Ας υποθέσουμε ότι η Άγκυρα αποφάσισε να κάνει κάτι δραματικό κάποια στιγμή γύρω από την τουρκική περιφέρεια. Ή ίσως απλώς να μπλοφάρει ότι θέλει να δημιουργήσει την επιλογή να κάνει κάτι δραματικό. Αν ναι, οι Τούρκοι θα μπορούσαν να σκεφτούν ότι είναι λογικό να διατηρηθεί ολόκληρη η συνοριακή ζώνη ενισχυμένη πριν καταφέρουν ένα επιθετικό χτύπημα σε κάποιο θέατρο επιχειρήσεων. Σε αυτή την περίπτωση, οι υβριδικοί πόλεμοι ανά γεωγραφικά τμήματα θα αποτελούσαν μέρος μιας μεγάλης εξαπάτησης με στόχο να καταστήσει δύσκολο για τους αντιπάλους να προβλέψουν πού ή πότε θα εκτελούσαν το χτύπημα.

Σκεφτείτε το πρόβλημα σαν την αναλογία σήματος προς θόρυβο στη μηχανική φυσική. Το σήμα θα ήταν απόδειξη για τις τουρκικές προετοιμασίες για αποφασιστική στρατιωτική δράση, ενώ ο θόρυβος των αναταραχών θα υποκινηθεί από την Τουρκία σε πιθανά πεδία μάχης όπως η Συρία, η Κύπρος, το Αιγαίο, η Μεσόγειος. Όσο περισσότερος θόρυβος στο παρασκήνιο εκτοξεύεται συνειδητά από την αταξία ενός επιτιθέμενου, τόσο πιο δύσκολο είναι να διακρίνει κανείς το σήμα για να συγκεντρώσει μια αποτελεσματική απάντηση.

Η εξαπάτηση κρύβει ό,τι είναι αληθινό ενώ εμφανίζει κάτι ψεύτικο. Μπερδεύει, απλώνει και εξασθενεί έναν αντίπαλο αυξάνοντας την πιθανότητα ένας τολμηρός παλαιστής να μπορεί να δώσει μια γρήγορη, συντριπτική γροθιά στον αντίπαλο του.

Σπέρνοντας τον όλεθρο σε βάρος των κοντινών εθνών, προωθούν τους τουρκικούς γεωπολιτικούς στόχους, ενώ η Άγκυρα θεωρεί ότι αξίζει τον κόπο για την απόλυτη κόλαση.

Πώς αντιμετωπίζεται μια τέτοια κατάσταση;

Με τον ίδιο τρόπο. Αν η επιθυμία μας είναι η ειρήνη τότε οφείλουμε να στοχεύσουμε στην ισορροπία. Οφείλει δηλαδή ο αντίπαλος να γνωρίζει ότι το χάος που επιθυμεί να επικρατήσει, μπορούμε να το εφαρμόσουμε και εμείς ώστε να φορτώσουμε με ερωτηματικά τους τρόπους αντιμετώπισης που επιθυμεί να σχεδιάσει. Όποιος διαχειριστεί καλύτερα το Χάος θα είναι ο τελικός νικητής.

 

*Ο Υποναύαρχος Δημήτριος Τσαϊλάς δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, είναι μέλος και ερευνητής του Ινστιτούτου για την Εθνική και Διεθνή Ασφάλεια.

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024