29/03/2024

Η «αντιπαράθεση» Ρωσίας Ουκρανίας- Πώς εμπλέκονται Τουρκία και Ελλάδα

πηγή φωτογραφίας: https://www.thequint.com/voices/opinion/russia-is-important-to-india-so-is-ukraine-can-it-strike-a-balance

Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος

 

Από το Φεβρουάριο του 2021 μέχρι σήμερα, στην Ουκρανία, έχουμε ένα «crash test» μεταξύ ΝΑΤΟ (με κυριότερο εκπρόσωπο τις ΗΠΑ) και Ρωσίας . Από τη στιγμή δηλαδή που ανέλαβε την ηγεσία του Λευκού Οίκου ο πρόεδρος Μπάιντεν, στην Ουκρανία έχουμε μια γενίκευση του πολέμου. Εδώ θέλω να τονίσω ότι δεν έχουμε παραδοσιακή μάχη, όπως στο Ιλοβάισκ το καλοκαίρι του 2014 όπου οι Ουκρανοί υποχώρησαν έχοντας τεράστιες απώλειες και χάνοντας πολύτιμο έδαφος. Οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές διατηρούν τις θέσεις τους, κάνουν μικρές αναγνωριστικές επιχειρήσεις και οι συμπλοκές είναι σύντομης διάρκειας. Το ανησυχητικό όμως είναι ότι έχουμε από το Φεβρουάριο μέχρι σήμερα περίπου  40-60 συμπλοκές κάθε εβδομάδα.

Από τις συμπλοκές αυτές βγαίνει το συμπέρασμα ότι ο ουκρανικός στρατός  προσπαθεί να στείλει ένα σαφές μήνυμα στη Μόσχα: Δεν πρόκειται να υπάρξει ειρήνη στην Ουκρανία χωρίς αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από την Κριμαία και αφοπλισμό των ρωσόφιλων αποσχιστών. Βεβαίως η προσπάθεια αυτή των Ουκρανών δεν έχει επιτυχία ως τώρα, καθώς οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις θρηνούν 50 νεκρούς και 130 τραυματίες,  έναντι 40 νεκρών ρωσόφιλων. Εδώ πρέπει να πούμε ότι ο ουκρανικός στρατός παρόλο που έχει «ανεβεί πολλά σκαλιά» από το 2014, έχει εκπαιδευτεί σε κυρίως αμυντικό αγώνα από τον αμερικανικό στρατό και το ΝΑΤΟ. Συγκεκριμένα,  οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν εκπαιδευτεί στο να αντιμετωπίζουν αεροπορικές επιδρομές και επιθέσεις από πυροβολικό.

Αυτή τη στιγμή, ο ουκρανικός στρατός  δεν φαίνεται να έχει άλλη επιλογή από το να αντεπιτεθεί  γιατί έχει χάσει εδάφη, επομένως η πίεση βρίσκεται στο Κίεβο, που όμως υστερεί κατά πολύ στρατιωτικά έναντι της Ρωσίας. Στα σύνορα με τη Ρωσία, το Κίεβο έχει συγκεντρώσει περίπου 63.000 στρατιώτες και  οι περισσότεροι από αυτούς ανήκουν στο μηχανοκίνητο πεζικό. Κατά τη γνώμη μου,  το Κίεβο προχωράει σε αυτή τη στρατηγική διότι δε θέλει  να κατηγορείται από τον ΟΑΣΕ ότι χρησιμοποιεί όπλα που απαγορεύονται από τις συνθήκες του Μίνσκ. Από την άλλη, ο ρωσικός στρατός έχει αναπτύξει περίπου 90-100.000 στρατιώτες στα σύνορα  Ρωσίας Ουκρανίας και ιδιαίτερα στην  Κριμαία, μεταξύ αυτών και μεγάλο αριθμό δυνάμεων που είναι εκπαιδευμένες  στην εκτέλεση επιθετικών και μόνο επιχειρήσεων.

Άρα,  μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχουμε ένα σαφές προβάδισμα της Ρωσίας ως προς τη σημερινή κατάσταση του εδάφους. Ο ουκρανικός στρατός, που πρέπει να διενεργήσει επιθέσεις,  δεν είναι εκπαιδευμένος για ανάλογες, επιθετικές επιχειρήσεις . Αυτό ήταν ένα πρόβλημα που οι Αμερικανοί και όλο το ΝΑΤΟ το εντόπισε από την άνοιξη του 2014. Τότε, ο ουκρανικός στρατός διενεργούσε επιθετικές επιχειρήσεις και  οι μονές επιτυχίες ήταν ο έλεγχος της πόλης Σλαβιάνσκ και η κατάληψη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ, η οποία επιτεύχθηκε από τον ταγματάρχη της SBU ( Μυστικές υπηρεσίες της Ουκρανίας) Μαξίμ Σαπόβαλ που κατέλαβε το αεροδρόμιο χωρίς απώλειες. Σήμερα βέβαια το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ βρίσκεται στα χέρια των ρωσόφωνων.

Συνεπώς,  η σημερινή κατάσταση του ουκρανικού στρατού μοιάζει να μην  εμπνέει αισιοδοξία και δεν δείχνει πώς  θα μπορούσε να υπάρξει ανακατάληψη των ανατολικών επαρχιών από το Κίεβο. Πόσο μάλλον από τη στιγμή που η Ουκρανία πολεμάει από το 2014 μόνη της. Για να υπάρξει ανακατάληψη των ανατολικών περιοχών της Ουκρανίας από το Κίεβο, θα πρέπει να κοπούν οι οδοί ανεφοδιασμού των ρωσόφωνων αποσχιστών (σε άντρες και οπλισμό)  και να καταστραφεί και η ρωσική βάση στη Σεβαστούπολη. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με νατοϊκή επιχείρηση,  κάτι που ως τώρα μοιάζει ιδιαίτερα  δύσκολο καθώς κανένα κράτος μέλος του ΝΑΤΟ δε θέλει να μπει σε πόλεμο με τη Ρωσία,  προκειμένου να στηρίξει την  Ουκρανία.

Από την άλλη η Ρωσία, φαίνεται να προωθεί μια σταδιακή προσάρτηση των ανατολικών επαρχιών. Ξεκινώντας μάλιστα από το οικονομικό πεδίο.  Έχοντας δώσει ρωσικά διαβατήρια σε όλους τους πολίτες της ανατολικής Ουκρανίας που είναι Ρωσόφωνοι, το επόμενο βήμα είναι (κατά προσωπική μου άποψη)  η οικονομική τους εξάρτηση από τη Μόσχα. Η συγκεκριμένη πολιτική βρίσκει και τους ίδιους τους κατοίκους των ανατολικών επαρχιών της Ουκρανίας σύμφωνους, όπως και τους ρωσόφωνους κατοίκους της ανατολικής Ουκρανίας. Κι αυτό διότι  η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της ανατολικής Ουκρανίας δεν ένιωσαν ποτέ Ουκρανοί. Απόδειξη ότι κανένας τους δε μιλάει ουκρανικά. Ακόμα και ο Γιανουκόβιτς, πρόεδρος της Ουκρανίας  μέχρι το 2014,  δε γνώριζε ουκρανικά, τα έμαθε σε μεγάλη ηλικία για να αναδειχθεί πολιτικά, και μάλιστα το 2010 εκλέχτηκε με την υποστήριξη των ρωσόφωνων ολιγαρχών του Ντονέτσκ. 

Η κατάσταση όμως αυτή δημιουργεί τεράστιο ζήτημα και στην  Τουρκία, για τον απλό λόγο ότι  η Τουρκία έχει συμμαχήσει με την Ουκρανία. Ειδικότερα,  η Τουρκία έχει αναπτύξει έντονη στρατιωτική συνεργασία με το Κίεβο και μέχρι τώρα έχει δώσει στον ουκρανικό στρατό πάνω από 20 μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Το Κίεβο έχει κάνει αρκετές επιδρομές με μη επανδρωμένα αεροσκάφη , κάτι που έχει προκαλέσει την οργή της Ρωσίας. Έτσι λοιπόν η Τουρκία ενδέχεται  να μην αναγνωρίσει ποτέ την προσάρτηση από τη Ρωσία της Κριμαίας. Διότι θεωρεί,  καλώς ή κακώς,  ότι η Ουκρανία είναι η μόνη χώρα που μπορεί να προστατεύσει τους Τατάρους.

Όπως γνωρίζουμε, στις ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας αλλά και στην ίδια τη Ρωσία υπάρχει πολύ έντονο αντιρωσικό μένος λόγω της συμμετοχής των Τατάρων στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των ΝΑΖΙ.  Υπενθυμίζω ότι 190.000 Τάταροι,  οι οποίοι είναι τουρκικό φύλο, εξορίστηκαν από το Στάλιν στο Β Π΄Π’. Συνεπώς,  είναι λογικό  η Τουρκία να στηρίζει την Ουκρανία,  ωστόσο δε μπορεί να κάνει πολλά και αυτό γιατί υπάρχουν ισχυρές τουρκικές δυνάμεις στη Συρία. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι τρεις τουρκικές επιχειρήσεις στη Συρία ( Ασπίδα του Ευφράτη, Κλάδος Ελαίας και Πηγή Ειρήνης) έγιναν μετά από έγκριση της Ρωσίας και ήταν  η Ρωσία που  άνοιξε τον εναέριο χώρο της Συρίας για τα τουρκικά μαχητικά σ’ αυτές τις επιχειρήσεις.  Το ίδιο έπραξε η Ρωσία και στις αρχές Μαρτίου του 2020, που έγινε η επίθεση του τουρκικού στρατού στο Ιντλίμπ. Να θυμίσω εδώ ότι η επίθεση του τουρκικού στρατού στη Συρία στις αρχές Μαρτίου του 2020 έγινε προς απάντηση της ρωσικής αεροπορικής επιδρομής στο Ιντλίμπ στις 27 Φεβρουαρίου 2020, η οποία κόστισε τη ζωή σε 33 Τούρκους στρατιώτες ενώ τραυμάτισε άλλους 70.

Άρα, λοιπόν, μια πιο στενή σχέση της Τουρκίας με την Ουκρανία θέτει, εμμέσως, σε κίνδυνο τις τουρκικές δυνάμεις στο Ιντλίμπ. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο,  η Ελλάδα έχει μια σημαντική ευκαιρία να αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην  περιοχή της Ουκρανίας. Η Ελλάδα έχει δυο πολύ σημαντικά όπλα στη φαρέτρα της, το ένα είναι οι Έλληνες της Ουκρανίας που φτάνουν τις 90.000 (η συντριπτική τους πλειοψηφία ζει στη Μαριούπολη και την Οδησσό), ενώ αρκετοί ζουν και στη Κριμαία. Η Ελλάδα θα πρέπει να συνεργαστεί  με τις ουκρανικές αρχές για την ασφάλεια τους . Οι Έλληνες  της Μαριούπολης βρίσκονται στη πρώτη γραμμή του μετώπου και κινδυνεύουν άμεσα από τις συγκρούσεις.  Θυμίζω ότι το 2014 ο ελληνισμός της Ουκρανίας θρήνησε 7 νεκρούς σε επίθεση με όλμους στο χωριό Σαρτανάς. Το συγκεκριμένο χωριό αποτελείται κατά 70% από Έλληνες κατοίκους.

Η Αθήνα λοιπόν τόσο διπλωματικά όσο και στρατιωτικά θα πρέπει να ενισχύσει τη παρουσία της στην Ουκρανία: 1) Με τη δημιουργία στρατιωτικής βάσης στη περιοχή 2) Με την ενίσχυση του διπλωματικού της προσωπικού στη Μαριούπολη 3) Με την υπογραφή μνημονίων σε όλους τους τομείς με το Κίεβο 4) Με ανάληψη της εκπαίδευσης του πολεμικού ναυτικού της Ουκρανίας από την Ελλάδα.

Η εξέλιξη της σύγκρουσης δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας, πιθανολογώ ότι θα φτάσουμε σε ένα καθεστώς διχοτόμησης της Ουκρανίας από τη στιγμή που η Ρωσία δεν έχει αποσύρει τα στρατεύματα της από τα ανατολικά της χώρας, ενώ και η Ουκρανία δεν έχει παραχωρήσει αυτονομία στις ανατολικές επαρχίες. Πάντως το ζήτημα της Ουκρανίας είναι ζήτημα εισβολής και κατοχής ενός κράτους.

 

Πηγές:

https://112.international/opinion/viktor-muzhenko-battle-of-ilovaisk-through-the-prism-of-time-part-1-20037.html

https://www.defense.gov/News/Transcripts/Transcript/Article/2856143/pentagon-press-secretary-john-f-kirby-and-dr-mara-karlin-performing-the-duties/

https://www.kyivpost.com/article/content/ukraine-politics/russian-army-general-staff-chief-gerasimov-ten-russian-military-servicemen-suspected-of-involvement-in-ilovaisk-tragedy-sbu-395041.html

 https://www.armytimes.com/news/your-army/2015/09/21/173rd-airborne-in-ukraine-to-expand-mission-this-fall/

https://www.defense.gov/Explore/News/Article/Article/2648670/ukraine-making-progress-on-defense-reforms-official-says/

https://gur.gov.ua/en/content/shapoval-maksym-mykhailovych.html

https://vn.20minut.ua/Podii/zolota-ditina-i-taka-tyazhka-smert–susidi-z-vinnitsi-pro-rozvidnika-m-10619681.html

https://ukrainer.net/crimean-tatars-who-are-they/

https://www.kathimerini.gr/807445/article/epikairothta/ellada/apo-th-marioypolh-sto-keno

https://www.onalert.gr/enoples-dynameis/yetha/kolasi-stin-oukrania-feygei-epigontos-to-elliniko-proxeneio/111943/

https://www.businessinsider.com/the-ukrainian-officer-killed-car-bomb-was-investigating-russia-2017-6

https://www.thetoc.gr/diethni/article/germanos-analutis-eksigei-giati-i-krimaia-einai-toso-simantiki-gia-tous-rwsous

https://www.army.mil/article/231655/backbone_of_deterrence_an_interview_with_retired_lt_gen_ben_hodges

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024