Αμρουλάχ Σάλεχ: ο ηγέτης της Εθνικής Αντίστασης στο Αφγανιστάν
Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος
Ο Αμρουλάχ Σάλεχ αποτελεί σήμερα τον πολιτικό ηγέτη του κινήματος Εθνικής Αντίστασης κατά των Ταλιμπάν και, κατά τη γνώμη μου, είναι ίσως η τελευταία ελπίδα του αφγανικού λαού απέναντι στους εξτρεμιστές. Αυτό που μου έχει κάνει εντύπωση είναι η επιρροή του στις Ένοπλες Δυνάμεις και κυρίως στις Ειδικές Δυνάμεις . Στο πλευρό του έχει συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό καταδρομέων που πολεμάνε σκληρά από τη 1η Μάιου 2021, ημερομηνία που άρχισε η γενική επίθεση των Ταλιμπάν, μέχρι σήμερα.
Ο Σάλεχ, από τα πρώτα χρόνια του πολέμου του Αφγανιστάν, ήταν ένας αρκετά υπολογίσιμος αξιωματούχος των φιλοδυτικών αφγανικών κυβερνήσεων. Ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος δεν έκλεινε τα μάτια στα προβλήματα που αντιμετώπιζε η χώρα του. Από το 2004 μέχρι το 2010 ήταν επικεφαλής των αφγανικών μυστικών υπηρεσιών και παραιτήθηκε, καθώς η κυβέρνηση Καρζάι δεν άκουγε τις εισηγήσεις του και δεν λάμβανε μέτρα κατά των Ταλιμπάν. Ο Σάλεχ είχε διακρίνει ότι οι αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας ήταν αναποτελεσματικές.
Ο Σάλεχ, σήμερα, εκπροσωπεί τη δεύτερη πολυπληθέστερη κοινότητα στο Αφγανιστάν, την κοινότητα των Τατζίκων. Με την πτώση της Καμπούλ, ο Σάλεχ αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη πρόκληση της ζωής του, δηλαδή να διατηρήσει έστω μια ελπίδα στο λαό του Αφγανιστάν ότι το καθεστώς των Ταλιμπάν μπορεί να ανατραπεί. Ως τώρα τα έχει πάει αρκετά καλά, δεδομένου ότι οι απώλειες των Ταλιμπάν στη διάρκεια των επιχειρήσεων κατά της αντίστασης φτάνουν τους 1.100 μαχητές (μεταξύ των οποίων και αρκετοί ανώτεροι αξιωματικοί της οργάνωσης). Η αντοχή που έχει δείξει του δίνει πόντους διεθνώς, αλλά και στο εσωτερικό του Αφγανιστάν. Αφενός, στέλνει ένα μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ότι ο πόλεμος στο Αφγανιστάν δεν έχει τελειώσει. Και αφετέρου, τηρεί το λόγο του προς τον αφγανικό λαό ότι δεν πρόκειται να δεχτεί ποτέ τους Ταλιμπάν, κάτι που ίσως είναι και ένα παράθυρο σε Αφγανούς να καταταγούν στις τάξεις της αντίστασης .
Ο Σάλεχ έχει εκπαιδευτεί από τις ινδικές μυστικές υπηρεσίες, παρόλα αυτά μέχρι τώρα το Νέο Δελχί αποφεύγει να αναπτύξει στρατιωτικές δυνάμεις αλλά και να του δώσει οποιαδήποτε άλλη βοήθεια, ίσως γιατί τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά από ό,τι το 2001. Επίσης, το Νέο Δελχί πιθανώς να φοβάται τη δημιουργία ενός γενικευμένου πολέμου με το Πακιστάν, αλλά και με τους Ταλιμπάν. Είναι βέβαιο όμως ότι οι Ραλιμπάν θα πολεμήσουν με ιδιαίτερη θέρμη στο πλευρό του Πακιστάν, αν ο ινδικός στρατός σπεύσει να συμπαραταχθεί με τον Σάλεχ.
Η μόνη υποστήριξη που έχει είναι από το Τατζικιστάν, όπου έχουν βρει καταφύγιο αρκετά από τα στελέχη της τελευταίας κυβέρνησης του Ασράφ Γκάνι. Και είναι απορίας άξιο η μη υποστήριξη των ΗΠΑ στον αγώνα του, καθώς όσο ήταν επικεφαλής των αφγανικών μυστικών υπηρεσιών είχε καταφέρει την περίοδο 2004-2010 να διεισδύσει μέσω πρακτόρων (που μιλούσαν την διάλεκτο των παστούν) στις τάξεις των Ταλιμπάν και να δώσει στην ISAF πολύτιμες πληροφορίες. Σήμερα βέβαια τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά και όσον αφορά τις σχέσεις του με τους Παστούν, καθώς το 2014 ξεκίνησε μια έντονη αντιπαλότητα με τον Χαμίτ Καρζάι, κύριο εκπρόσωπο της φυλής των Παστούν στο Αφγανιστάν. Αιτία ήταν οι αυξημένες αεροπορικές επιδρομές και οι ειδικές επιχειρήσεις που γίνονταν τότε και από τη RSM και από τον αφγανικό στρατό . Ο Καρζάι θεωρούσε αυτές τις επιχειρήσεις αναποτελεσματικές και το ότι μόνο που πετύχαιναν ήταν να προκαλούν δεκάδες απώλειες στον άμαχο πληθυσμό. Ο Σάλεχ δε μπορεί, λοιπόν, να περιμένει βοήθεια από τους Παστούν, άλλωστε και οι ίδιοι οι Ταλιμπάν είναι στην πλειονότητα τους Παστούν !
Επομένως, όσο και αν συνεχίσει να πολεμάει ο Σάλεχ αν δεν έχει υποστήριξη από τη Δύση κάτι που δε φαίνεται ως τώρα, πολύ δύσκολα θα καταφέρει να συνεχίσει τον αγώνα. Η Δύση και το ΝΑΤΟ πρέπει να στηρίξουν τον Σάλεχ γιατί είναι ο μόνος που μπορεί να εξασφαλίσει στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ έστω μια τυπική παρουσία στο Αφγανιστάν, που θα εξυπηρετεί εννοείται τα συμφέροντα τους.
Πηγές:
https://www.reuters.com/world/india/afghan-vice-president-says-he-is-caretaker-president-2021-08-17/
https://www.aljazeera.com/news/2010/6/6/afghan-officials-resign-over-attack
https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-politics-election-idUSKCN1PD0CK
https://www.france24.com/en/live-news/20210817-defiant-afghan-ex-vp-vows-new-fight-with-taliban