Μαρκ Μίλεϊ: Αναλύοντας τις προκλήσεις σε Ουκρανία και Συρία
Chairman of the Joint Chiefs of Staff Gen. Mark A. Milley meets with Chief of the Russian General Staff Gen. Valery Gerasimov in Bern, Switzerland, Dec. 18, 2019. (DOD photo by U.S. Army Sgt. 1st Class Chuck Burden)
Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος
Ο στρατηγός Μαρκ Αλεξάντερ Μίλεϊ είναι ο σημερινός αρχηγός ΓΕΕΘΑ των ΗΠΑ. Διορίστηκε επί διοίκησης Τραμπ. Kράτησε όμως σαφείς αποστάσεις από τον Αμερικανό πρόεδρο όταν αυτός έχασε τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 2020 και προσπάθησε να δείξει προς τα έξω ότι οι ΗΠΑ και οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις είναι ισχυρές. Το κυριότερο όμως μήνυμα που ήθελε να περάσει, και θα το περιγράψω στη συνέχεια, είναι ότι η μετάβαση θα γίνει ομαλά.
Το μέτωπο του Αφγανιστάν
Ο Μαρκ Μίλεϊ έχει ένα προτέρημα σε σχέση με τους άλλους ανώτερους αξιωματικούς του αμερικανικού στρατού: δεν είναι μόνο απόφοιτος του West Point, αλλά σπούδασε και Διεθνείς Σχέσεις στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια. Αυτό του δίνει το προτέρημα να μπορεί να βλέπει τα πράγματα όχι μόνο από καθαρά στρατιωτική άποψη αλλά και από πολιτική.
Ωστόσο, η θητεία του τόσο ως αρχηγός ΓΕΕΘΑ αλλά και ως στρατιωτικός δεν είναι ιδιαίτερα επιτυχημένη. Και θα το εξηγήσω ξεκινώντας από το μέτωπο του Αφγανιστάν όπου έφτασε το 2003. Ασχολήθηκε συγκεκριμένα με έναν πολύ ευαίσθητο τομέα, αυτόν της εκπαίδευσης του αφγανικού στρατού. Από την πρώτη στιγμή παρατήρησε πολλά προβλήματα στη διαδικασία. Πρέπει να πούμε εδώ ότι η ISAF κλήθηκε να φτιάξει, χωρίς να τα καταφέρει (με εξαίρεση τις ειδικές δυνάμεις), ένα στρατό από το μηδέν.
Εκείνη την περίοδο το ΝΑΤΟ πίστευε λανθασμένα ότι είχε εξοντώσει την τρομοκρατία. Για αυτό ακριβώς το λόγο, η ISAF, λανθασμένα κατά τη γνώμη μου, ασχολήθηκε κυρίως με τη δημιουργία ισχυρού συστήματος διακυβέρνησης και με την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, παρά με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Εκείνο τον καιρό διεξάγονταν περιορισμένες επιχειρήσεις στο Νότο, κάτι που δείχνει ότι το ΝΑΤΟ υποτίμησε την κατάσταση. Το αποτέλεσμα, σε συνδυασμό κυρίως λόγω των περιορισμών που είχαν τα κράτη μέλη της ISAF, ήταν τις περισσότερες μάχες να τις δίνουν οι Αμερικανοί και να πηγαίνει πίσω όλο το στάδιο εκπαίδευσης του αφγανικού στρατού. Αυτό δυστυχώς συνέβη από το 2003 μέχρι το 2021 που κατέρρευσε η φιλο-δυτική κυβέρνηση Γκάνι.
Πρέπει να πούμε εδώ ότι ο στρατηγός Μίλεϊ από την πρώτη στιγμή παρατήρησε ότι ο αφγανικός στρατός δε μπορούσε να ανταποκριθεί σε μια τέτοια αποστολή γιατί η εκπαίδευση του διαρκούσε μόλις 3 εβδομάδες. Με 3 εβδομάδες εκπαίδευση είναι αδύνατον να είσαι έτοιμος για ένα τόσο σκληρό πόλεμο.
Στα υπέρ του Μίλεϊ ήταν η δημιουργία σύστηματος εφοδιασμού και επικοινωνιών στις αφγανικές ειδικές δυνάμεις. Το 2021 ως αρχηγός ΓΕΕΘΑ των ΗΠΑ κλήθηκε να διαχειριστεί την κατάσταση στο Αφγανιστάν. Κατά την προσωπική μου άποψη χειρίστηκε την κατάσταση εντελώς λάθος , καθώς μέχρι τις αρχές Αυγούστου μετέφερε την εικόνα στον αμερικανικό λαό ότι ο αφγανικός στρατός αντέχει . Μάλιστα, ήταν σίγουρος ότι δε πρόκειται οι Ταλιμπάν να ανέλθουν στην εξουσία. Δυστυχώς διαψεύστηκε και από τις 13 Αυγούστου 2021 μέχρι τις 30 Αυγούστου μαζί με τον υπουργό άμυνας Λόιντ Όστιν ήταν αυτοί που οργάνωσαν και συντόνισαν την επιχείρηση εκκένωσης στο Αφγανιστάν.
Μια επιχείρηση που κατέληξε σε φιάσκο. Δεν ήταν μόνο οι 13 Αμερικανοί πεζοναύτες που σκοτώθηκαν, ήταν και οι πολίτες που είδαμε όλοι τις πρώτες μέρες της επιχείρησης να πέφτουν από τα αεροπλάνα. Ο Μίλεϊ έχει τεράστιες ευθύνες καθώς υπερεκτίμησε τις δυνατότητες του αφγανικού στρατού. Επίσης, θεωρώ λάθος το γεγονός ότι η RSM δεν υπερασπίστηκε τόσο την αμερικανική πρεσβεία όσο και την αφγανική πρωτεύουσα, αλλά περιορίστηκε στο αεροδρόμιο της Καμπούλ. Βεβαίως θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η εκκένωση πάνω από 150.000 πολιτών είναι μια σημαντική επιτυχία.
Παρόλα αυτά, το ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί από ό,τι φαίνεται δεν ανέπτυξε επαρκώς τις αντιρρήσεις του στον πρόεδρο Μπάιντεν για την πολιτική των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν; Όπως προκύπτει από την κατάθεση του, ο ίδιος ήταν ιδιαίτερα αρνητικός ως προς το ενδεχόμενο αποχώρησης των Αμερικανών από το Αφγανιστάν, από τη στιγμή που δεν υπήρχε συμφωνία μεταξύ των Ταλιμπάν και της τότε κυβέρνησης του Ασράφ Γκάνι. Η υπόθεση του Αφγανιστάν έδωσε το εξής, άλλωστε, μάθημα στο Μίλεϊ: ότι μπορείς να μετρήσεις τα οχήματα και τα άρματα μάχης που διαθέτει ένας στρατός , αλλά είναι πολύ δύσκολο να μετρήσεις τη καρδιά των πολεμιστών αυτού του στρατού!
Η κρίση της Ουκρανίας
Στην Ουκρανία τα έχει πάει αρκετά καλύτερα. Χάρη στην εκπαίδευση του ουκρανικού στρατού, η οποία ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2015, το μέτωπο στην ανατολική Ουκρανία έχει σταθεροποιηθεί. Ιδιαίτερο βάρος έριξε στην αντιμετώπιση από την πλευρά των Ουκρανών των αεροπορικών επιδρομών και επιθέσεων με βολές πυροβολικού. Ενώ δόθηκε προτεραιότητα και στη περίθαλψη των τραυματιών στο πεδίο της μάχης. Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως αρχηγός ΓΕΕΘΑ, οι Αμερικανοί έχουν αναβαθμίσει τον οπλισμό που παραδίδουν στους Ουκρανούς, καθώς πλέον έχουν παραδώσει και αντιαρματικούς πυραύλους Gavelin στον ουκρανικό στρατό. Όλα αυτά έχουν σταθεροποιήσει την κατάσταση και έχουν ισχυροποιήσει τον ουκρανικό στρατό κατά πολύ. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον Φεβρουάριο του 2021 μέχρι σήμερα, οι ρωσόφιλοι αποσχιστές έχουν 82 νεκρούς και 133 τραυματίες, έναντι 54 νεκρών και 149 τραυματιών του ουκρανικού στρατού.
Το θέμα εδώ είναι ότι ο ουκρανικός στρατός μειονεκτεί κατά πολύ στους ελευθέρους σκοπευτές και αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που ακόμα δεν έχει αντιμετωπίσει. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την υπογραφή του δεύτερου πρωτοκόλλου του Μίνσκ το 2015 μέχρι και σήμερα, η συντριπτική πλειοψηφία των Ουκρανών στρατιωτών που έχουν χάσει τη ζωή τους στην ανατολική Ουκρανία προέρχεται από πυρά ελευθέρων σκοπευτών. Το πρόβλημα είναι ότι ο στρατηγός Μίλεϊ δεν μπορεί να κάνει κάτι παραπάνω για τον ουκρανικό στρατό και σε περίπτωση που εισβάλλει η Ρωσία, θα πρέπει να βρει τρόπους να υπερασπιστεί την Ουκρανία. Το θέμα είναι πώς θα αντέξει ο ουκρανικός στρατός από τη στιγμή που δεν βρίσκεται στο τραπέζι η αποστολή αμερικανικών χερσαίων δυνάμεων στην Ουκρανία, αλλά μόνο στα γειτονικά κράτη. Αυτό είναι μια κύρια πρόκληση για τον Μίλεϊ τις επόμενες μέρες.
Οι προκλήσεις στη Συρία
Ο Μαρκ Μίλεϊ βρίσκεται κατά την προσωπική μου άποψη στη Συρία με τρεις τεράστιες προκλήσεις:
1) Την αντοχή του YPJ /PKK στη Συρία που αριθμεί 40.000 μαχητές
2) Διαρκή συντριβή του Ισλαμικού Κράτους
3) Ισορροπία στις σχέσεις με τη Ρωσία και τη Συρία .
Και τους ΤΡΕΙς στόχους σε μεγάλο βαθμό τους έχει πετύχει. Το YPJ αντέχει και έχει προκαλέσει σημαντικές απώλειες τόσο στο τουρκικό στρατό όσο και στο Ισλαμικό Κράτος. Από το 2011 μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί σε Ιράκ Συρία και Λιβυή 282 Τούρκοι στρατιώτες και έχουν τραυματιστεί 751. Η συντριπτική πλειοψηφία των απωλειών του τουρκικού στρατού είναι στη Συρία και στο Ιράκ από τους Κούρδους του YPJ –PKK. Αυτό δείχνει ότι η εκπαίδευση των Κούρδων έχει πάει πολύ καλά και ο αμερικανικός λαός δε πρόκειται να νιώσει στην περίπτωση των Κούρδων ότι τα λεφτά του πήγαν στα σκουπίδια. Σε αντίθεση με την περίπτωση του Αφγανιστάν όπου ο αμερικανικός λαός ξόδεψε σχεδόν 2 τρις και το αποτέλεσμα ήταν να έρθουν στην εξουσία οι Ταλιμπάν.
Απόδειξη της καλής εκπαίδευσης που έχουν οι Κούρδοι από τους αμερικανούς ( Combined Joint Task Force) είναι τα τελευταία γεγονότα στην επαρχία Χασκά και συγκεκριμένα στις φυλακές της επαρχίας, όπου οι Κούρδοι απέκρουσαν σφοδρή επίθεση του Ισλαμικού Κράτους, η οποία είχε σαν στόχο την απελευθέρωση κρατουμένων μαχητών του. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Κούρδοι σε συνεργασία με το διεθνή συνασπισμό ( Combined Joint Task Force) εξόντωσαν 45 τζιχαντιστές και συνέλαβαν πάνω από 170.
Το κύριο πρόβλημα είναι οι σχέσεις του με τη Ρωσία και τη Συρία, καθώς συμβαίνουν όλο και περισσότερα επεισόδια μεταξύ Αμερικανών στρατιωτών της Combined Joint Task Force και Ρώσων και Σύρων συναδέλφων τους στο Ντέιρ Αλ Ζόρ και την Αλ Χασακά. Οι δυο αυτές πόλεις βρίσκονται υπό αμερικανικό και κουρδικό έλεγχο. Χαρακτηριστικά είναι τα γεγονότα του Φεβρουαρίου του 2020. Συγκεκριμένα στις 12 Φεβρουαρίου του 2020 Αμερικανοί και Σύροι στρατιώτες συγκρούστηκαν κοντά στο Ντέιρ Αλ Ζόρ .
Το Καλοκαίρι του 2020 είχαμε σύγκρουση μεταξύ ρωσικής και αμερικανικής φάλαγγας στο Ντέιρ Αλ Ζόρ με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 4 Αμερικανοί στρατιώτες. Παράλληλα, οι συριακές δυνάμεις στήνουν όλο και πιο συχνά μπλόκα στις αμερικανικές δυνάμεις στη Συρία.
Όπως λοιπόν γίνεται κατανοητό, οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει στο μέλλον ο Μαρκ Μίλεϊ είναι πολύ σημαντικές, με κυριότερη αυτή στο μέτωπο της Ουκρανίας, όπου φαίνεται πως πολύ σύντομα στο θα έχουμε σημαντικές εξελίξεις.
Πηγές:
Γη της επαγγελίας Μπάρακ Ομπάμα σελ 466-468
https://history.army.mil/html/bookshelves/resmat/GWOT/EyewitnessToWar_VolumeIII_Brooks.p
https://www.politico.com/story/2015/11/ukraine-obama-putin-russia-216160
https://www.syriahr.com/en/235500/
