Κρις Ντοναχιού: Ένας αξιωματικός πρώτης γραμμής

Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος 

Ο Κρις Ντοναχιού είναι ένας αξιωματικός γεννημένος για τα δύσκολα και ως σήμερα, το 2022, έχει διανύσει μια καριέρα με πολλές προκλήσεις. Όταν αποφοίτησε το 1992 από το West Point θεωρώ ότι δεν  περίμενε ούτε ο ίδιος να κάνει αυτή τη λαμπρή πορεία στον αμερικανικό στρατό. Η 11η Σεπτεμβρίου ήταν για τον Ντοναχιού μια ξεχωριστή  μέρα που τον επηρέασε  πολύ. Εκείνη τη μέρα, ο υποστράτηγος σήμερα Ντοναχιού βρισκόταν στο Καπιτώλιο, ως βοηθός του  πτέραρχου  Ρίτσαρντ Μάιερς. Και ήταν αυτός που ενημέρωσε τον Ρίτσαρντ Μάιερς για τα τρομοκρατικά χτυπήματα στους Δίδυμους Πύργους.

Ακριβώς 20 χρόνια μετά, ο Ντοναχιού βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επιχείρησης εκκένωσης της RSM από το Αφγανιστάν. Στις 12 Αυγούστου 2021, στο Αφγανιστάν, η κατάσταση είναι δραματική παρά τον αγώνα των ελάχιστων δυνάμεων της RSM που έφταναν εκείνη την  περίοδο τα 1.400 άτομα προσωπικό, αλλά  και των ειδικών δυνάμεων του αφγανικού στρατού, οι Ταλιμπάν βρίσκονται σε ελάχιστη απόσταση από την  Καμπούλ.

Ο πρόεδρος Μπάιντεν  τότε διατάσει τον υποστράτηγο Κρις Ντοναχιού να ετοιμάσει τμήμα της 82ης αερομεταφερόμενης μεραρχίας και να αναπτυχθεί άμεσα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ. Μαζί με αυτό το τμήμα αναπτύχθηκε στο αεροδρόμιο της αφγανικής πρωτεύουσας και ένα σύνταγμα πεζοναυτών. Όμως, παρά την παρουσία τους, μέσα σε 3 μόλις μέρες, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν τελικά την αφγανική πρωτεύουσα. Η πτώση της Καμπούλ οφείλεται στο γεγονός ότι ο αφγανικός στρατός κατέρρευσε και οι επίγειες δυνάμεις της RSM δε είχαν εντολή να υπερασπίσουν την  Καμπούλ. Οι διαταγές που είχαν ήταν να κρατήσουν το αεροδρόμιο, ώστε να σώσουν όσους περισσότερους άμαχους Αφγανούς μπορούσαν.

Ο Ντοναχιού,  μετά την πτώση της Καμπούλ, είχε τις πρώτες συνομιλίες  με τους Ταλιμπάν ως στρατοπεδάρχης. Στις συνομιλίες αυτές ήταν ιδιαίτερα αποφασιστικός και είχε τονίσει ότι αν οι Ταλιμπάν εμπόδιζαν την επιχείρηση εκκένωσης, τότε η RSM θα αντιδρούσε δυναμικά. Κατά την  προσωπική μου άποψη, ο Ντοναχιού ως στρατοπεδάρχης και επικεφαλής της επιχείρησης, μπορούσε να σώσει ακόμα περισσότερους. Προϋπόθεση για αυτό θα ήταν να τον αφήσει απερίσπαστο  ο Λευκός Οίκος  ώστε να κάνει τη δουλειά του όπως γνώριζε. Αυτό το υποστηρίζω διότι η RSΜ είχε πλήρη εξοπλισμό (εναέρια μέσα και  τεθωρακισμένα οχήματα) και μπορούσε να  δράσει και έξω από το αεροδρόμιο της Καμπούλ προκειμένου να απομακρύνει όσο περισσότερο κόσμο μπορούσε.

Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν έγινε,  πλην μιας περίπτωσης  όπου οι Αμερικανοί έσωσαν με Σινούκ 169 πολίτες τους που ήταν αποκλεισμένοι σε ξενοδοχεία. Οι περιορισμοί του Λευκού Οίκου ανάγκασαν λοιπόν τον Κρις Ντοναχιού να δράσει σε πολύ περιορισμένο και εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον, διότι η RSM  έλεγχε μόνο το αεροδρόμιο, με  όλη την υπόλοιπη Καμπούλ να βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο των Ταλιμπάν.

Ένας άλλος παράγοντας που οδήγησε στο να μην διασώσει  περισσότερους πολίτες  ήταν ο χρόνος. Δηλαδή ότι έπρεπε όλα να είχαν τελειώσει στις 30 Αυγούστου. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί  ότι η πίεση χρόνου οφείλεται σε δυο παράγοντες:

1)  Αφενός, οι Ταλιμπάν από την  πρώτη στιγμή δεν ήταν καθόλου θετικοί στο να δώσουν παράταση στην επιχείρηση εκκένωσης. Μάλιστα ενδεικτικό της άσχημης κατάστασης ήταν ότι ο Ουίλιαμ Μπερνς, διοικητής της CIA, έφτασε στη Καμπούλ στις 23 Αυγούστου 2021 όπου συναντήθηκε με τον επικεφαλής των Tαλιμπάν Αμπντούλ Γκάνι Μπαραντάρ. Αποκλειστικό θέμα συζήτησης ήταν η παράταση της επιχείρησης εκκένωσης της RSM. Ο Μπαραντάρ αρνήθηκε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο παράτασης της επιχείρησης .

2) Αφετέρου, η τρομοκρατική επίθεση στην  Καμπούλ στις 26 Αυγούστου 2021 που κόστισε τη ζωή  σε 170 ανθρώπους, μεταξύ αυτών και σε 13 Αμερικανούς πεζοναύτες. Οι δυο αυτοί παράγοντες  ανάγκασαν  τον Ντοναχιού να δράσει κάτω από πολύ στενό χρονικό περιθώριο. Έτσι, στις 26 Αυγούστου 2021 μετά την επίθεση ζήτησε από τον πρόεδρο Μπάιντεν να ολοκληρωθεί η επιχείρηση την  προκαθορισμένη ημερομηνία,  δηλαδή στις 30 Αυγούστου 2021. Όπως και έγινε, η επιχείρηση ολοκληρώθηκε την συγκεκριμένη ημερομηνία, με τον Κρις Ντοναχιού να είναι ο τελευταίος που εγκατέλειψε το αεροδρόμιο της Καμπούλ.

Ο Ντοναχιού είδε την αρχή και το τέλος του πολέμου στο Αφγανιστάν έχοντας πρωταγωνιστικό ρόλο. Επόμενος του σταθμός είναι η Πολωνία, όπου εδώ και δυο εβδομάδες έχει αναπτυχθεί μαζί με 2.000 αλεξιπτωτιστές του. Ο ρόλος του πρέπει να πούμε σε αυτό το σημείο ότι είναι κυρίως «συμβολικός», καθώς  οι αλεξιπτωτιστές θεωρούνται το πιο ακατάλληλο τμήμα για να αντιμετωπίσουν μονάδες αρμάτων μάχης και μηχανοκίνητου πεζικού.

Βεβαίως, με την παρουσία του ενισχύεται η αποτρεπτική ισχύ των κρατών της Βαλτικής. Η αποστολή του όμως είναι να βοηθήσει όπως μπορεί το Κίεβο στον αγώνα του κατά των ρωσόφωνων. Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι δυνατότητες που έχει είναι περιορισμένες. Σε περίπτωση εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία ή ακόμα και αν αρχίσει η Ουκρανία τις επιχειρήσεις, δεν έχει τη δυνατότητα ούτε με πυροβολικό ούτε με άρματα μάχης να υποστηρίξει τον ουκρανικό στρατό. Το μόνο που ενδεχομένως θα μπορούσε να κάνει σε μια τέτοια περίπτωση για να βοηθήσει τους Ουκρανούς, είναι οι επιχειρήσεις πίσω από τις γραμμές του ρωσικού στρατού ή πίσω από τις γραμμές των ρωσόφωνων, έτσι ώστε να συλλέξει πληροφορίες υπέρ του ουκρανικού στρατού. Κάτι τέτοιο όμως είναι εξαιρετικά απίθανο να διαταχθεί από τον πρόεδρο Μπάιντεν, καθώς η πιθανότητα εμπλοκής αμερικανών στρατιωτών με τις  ρωσικές δυνάμεις  είναι εξαιρετικά μεγάλη.

Κατά την άποψή μου ο Ντοναχιού είναι ένας εξαιρετικός αξιωματικός εκπαιδευμένος για ιδιαίτερα δύσκολες και οριακές καταστάσεις, στις οποίες παρά τις δυσκολίες μπορεί να έχει αποτελέσματα. Μη ξεχνάμε ότι στην επιχείρηση εκκένωσης της RSM  από το Αφγανιστάν, ο Ντοναχιού με τους στρατιώτες του από όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ έσωσε 150.000 Αφγανούς πολίτες.