11/12/2024

Γιατί οι Τούρκοι ζητάνε αποστρατικοποίηση των νήσων – Μια στρατηγική προσέγγιση

DSC_3697Medium

https://www.hellenicnavy.gr/el/polymesa/fotografies/ypovryxioi-katastrofeis.html

Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς *

 

Το Αιγαίο είναι ένα δύσκολο επιχειρησιακό περιβάλλον για τις αντίπαλες τουρκικές δυνάμεις λόγω των περιορισμένων γεωγραφικών χαρακτηριστικών του και της πολυνησίας σε συνδυασμό με τη καθιερωμένη αμυντική κυριαρχία της Ελλάδος στην περιοχή. Μια ανάλυση της ιστορικής εξέλιξης του Πολεμικού Ναυτικού προσφέρει μια εικόνα για το πώς μια ναυτική δύναμη μπορεί να ακυρώσει έναν επιθετικό αντίπαλο αρνούμενη την πρόσβαση στα παράλια των νησιών και τα σημεία ελέγχου, κατορθώνοντας να κυριαρχήσει σε ολόκληρο το θαλάσσιο περιβάλλον με εξασφάλιση των θαλασσίων γραμμών επικοινωνίας (SLOC).

Η επιχειρησιακή ανάγκη της Ελλάδας απαιτούσε εξαιρετικά βιώσιμα δίκτυα ακριβείας, κατά μήκος της αλυσίδας των νησιών απέναντι από τις τουρκικές ακτές, με αυξημένες δυνατότητες επίγειων όπλων. Αυτά τα δίκτυα είναι λειτουργικά αποκεντρωμένα και γεωγραφικά κατανεμημένα κατά μήκος του αρχιπελάγους του Ανατολικού Αιγαίου επιτρέποντας στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΕΔ) να αποτρέψουν και να υπερασπιστούν την εθνική κυριαρχία αντιστρέφοντας τις δυνατότητες αντι-πρόσβασης και εναέριας άρνησης (A2/AD) του αντιπάλου που θα προσπαθήσει να περιορίσει την ελευθερία δράσης της Ελλάδας ή τη πρόσβαση σε ζωτικές πλωτές οδούς και εναέριο χώρο. Έτσι η Ελλάδα ανέπτυξε τις πρώτες θαλάσσιες δυνατότητές της σε περιορισμένα υδάτινα θέατρα επιχειρήσεων, όπως το Αιγαίο, και το πιο σημαντικό, από μια θέση σχετικής αδυναμίας σε αριθμό πλοίων, σε σύγκριση με τους Τούρκους αντιπάλους.

Το Πολεμικό Ναυτικό εξέτασε τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν εξ’ αιτίας του ανταγωνισμού ισχύος στη θάλασσα και τους τουρκικούς ναυτικούς στρατηγικούς σχεδιασμούς περί γαλάζιας πατρίδας, με το φακό των περιορισμών της γεωγραφίας και της γεωπολιτικής που αναδύθηκαν, προκειμένου να προσαρμόσει μια αποτελεσματική αποτρεπτική δύναμη.

Εξετάζοντας την άμυνα τον τουρκικών δυνάμεων στις ακτές της Μικράς Ασίας, διακρίνουμε μια γραμμική προσέγγιση στο συγκεκριμένο θέατρο των επιχειρήσεων. Όπως στη γεωμετρία γνωρίζουμε ότι μια γραμμή είναι ένα σύνολο σημείων, έτσι και μια αμυντική περίμετρος είναι μια γραμμή αποτελούμενη από άπειρα σημεία σε συνεχή σειρά. Οι επιχειρήσεις εκτελούνται σε συγκεκριμένο τόπο για συγκεκριμένο χρόνο. Είναι δύσκολο έως ακατόρθωτο να είσαι ισχυρότερος από έναν εχθρό στα άπειρα σημεία της γραμμής του χάρτη, όλη την ώρα. Ένας αντίπαλος που σκοπεύει να κάνει μια σημαντική διάσπαση απλώς θα συγκεντρώσει τις δυνάμεις του σε κάποια σημεία ή σημείο κατά μήκος της γραμμής και θα το επιτύχει.

Αυτός είναι ο λόγος που ο διανοητής του πολέμου Κλάουζεβιτς δεν πιστεύει στις μακριές αμυντικές γραμμές ή τον κλοιό. «Οι γραμμές», υποστηρίζει, «αποτελούν την πιο καταστροφική μορφή πολέμου. Δεν μπορεί να εμποδίσει τον επιτιθέμενο χωρίς ισχυρά πυρά για να τις υποστηρίξει. Οι αμυντικές γραμμές θα πρέπει να είναι πολύ σύντομες και επομένως να καλύπτουν πολύ μικρό μέρος της χώρας, διαφορετικά ο στρατός δεν θα είναι σε θέση να υπερασπιστεί αποτελεσματικά όλα τα σημεία». Για να αποκρούσουν μια καταδρομική απόπειρα, οι τούρκοι διοικητές πρέπει να είναι σε θέση να συμπληρώσουν τις επίγειες δυνάμεις που κρατούν τη γραμμή με δύναμη πυρός που παρέχεται από απόσταση, σε οποιοδήποτε σημείο κατά μήκος των επάλξεων. Το πόσο καλά μπορούν να κρατήσουν οι υπερασπιστές της περιμέτρου, είναι συνάρτηση της γεωγραφικής απόστασης, του εδάφους και της εμβέλειας και του όγκου της υποστήριξης πυρών ακριβείας κατά των εισβολέων πεζοναυτών, το στόλο του ναυτικού και τις αεροπορικές δυνάμεις υποστήριξης.

Οι Τούρκοι ανησυχούν ότι οι ΕΕΔ αν θα εκμεταλλευτούν αυτό το πλεονέκτημα, ενδέχεται να επιτύχουν τους επιχειρησιακούς και στρατηγικούς τους στόχους. Σε αντίθεση με τη γραμμική, στατική προσέγγιση, οι ημέτερες δυνάμεις δίνουν έμφαση στην κινητικότητα και στην άμυνα σε βάθος. Εν τω μεταξύ, υποβρύχια, πολεμικά πλοία επιφανείας και αεροσκάφη θα εκτελούν συντονισμένες επιχειρήσεις. Επειδή το γνωρίζουν ότι θα αποτελέσουν στόχους από τις βαρύτερες, οπλισμένες με πυραύλους δυνάμεις μάχης των νησιών, έχουν ξεχυθεί αναζητώντας την αποστρατικοποίηση των νήσων.

 

 

*Ο Υποναύαρχος ε.α. Δημήτριος Τσαϊλάς δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, είναι μέλος και ερευνητής του Ινστιτούτου για την Εθνική και Διεθνή Ασφάλεια.

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Don`t copy text!