29/03/2024

Γιατί ο Πούτιν δεν είναι Σαντάμ Χουσεΐν και Μουαμάρ Καντάφι

Russian President Vladimir Putin addresses members of the Russian Federation Council at the Kremlin in Moscowpicture alliance/dpa/POOL | Mikhail Metzel ©

της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου*

Ιστορικός- Διεθνολόγος


Γιατί ο Πούτιν δεν είναι Σαντάμ Χουσεΐν και Μουαμάρ Καντάφι; Πολλοί θεωρούν, ότι ο Πούτιν στο πλαίσιο κάτω από το οποίο κινείται θα έχει το τέλος των δύο Αράβων ηγετών. Είναι όμως έτσι;

Να καταθέσουμε το πιο απλό που αναφέρεται στα βιβλία που έχουν να κάνουν με ζητήματα Διεθνών Σχέσεων, Γεωπολιτικής και Στρατηγικής για το «αντίπαλο». Κάτω από το πλαίσιο αυτό οι ΗΠΑ διατηρούν την ηγεμονία τους ή πιο σωστά οφείλουν μέρος της ηγεμονίας τους στον «αντίπαλο».  Ο Πούτιν είναι μια πολιτική φυσιογνωμία που ηγείται μίας πολύ σημαντικής χώρας για το Διεθνές Σύστημα, της Ρωσίας.  Η Ρωσία, όπως και τα υπόλοιπα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφάλειας του ΟΗΕ, όπως έχουμε ξαναγράψει, έχει «νομιμοποιήσει την ηγεμονία» της με τη συμμετοχή της στο συγκεκριμένο Όργανο (Gerry Simpson, Great Powers and Outlaw States), καθώς έχει το δικαίωμα άσκησης της αρνησικυρίας (του γνωστού veto).

Ακόμα και μετά την κατάρρευση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού, και την προσχώρηση κρατών που πρόσκεινταν στο πρώην ανατολικό μπλοκ στα δυτικά, θεσμικά όργανα, η Ρωσία αν και φαινομενικά έδειχνε ότι χάνει μέρος της ισχύος της, αφού οι δορυφόροι της έψαχναν νέους “πάτρωνες” για να τοποθετηθούν γύρω από αυτούς, ωστόσο στη βάση των Θεωριών των Διεθνών Σχέσεων αποδεικνύεται ότι είναι αναγκαίο να υφίστανται δύο τινά: α. εξισορρόπηση της ισχύος και β. κατανομή της ισχύος, προκειμένου να μην υφίστανται ακραία φαινόμενα.

Αν και το γεγονός που ζούμε τα τελευταία 24ωρα στην Ουκρανία, είναι ένα ακραίο συμβάν, καθώς υφίσταται σύγκρουση, ωστόσο ο ίδιος Κόσμος μετά το 1945, ακόμα και κατά τη διάρκεια των περιόδων της ακραίας πόλωσης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, τα Διεθνή Όργανα έχουν πάντα πυροσβεστικό ρόλο…

Πολλοί ισχυρίζονται ότι ζούμε ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο, όμως προσωπικά διαφωνώ με τον ισχυρισμό αυτό. Καθώς βασική πτυχή του ήταν, οι δύο βασικοί πόλοι να προστατεύσουν τα κεκτημένα τους.

Εν προκειμένω, και παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ μέσω του ΝΑΤΟ με την αποστολή στρατευμάτων σε Πολωνία και βαλτικές χώρες δείχνει να προστατεύει τα εδάφη της συμμαχίας, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε δύο τινά : α. ότι ο πόλεμος διεξάγεται σε έδαφος που δεν υπάγεται στο ΝΑΤΟ, οπότε αυτό δεν φέρει άμεσο έννομο συμφέρον προάσπισής του, β. η συγκεκριμένη σύγκρουση έχει χαρακτηριστικά εμφύλιας σύγκρουσης, οπότε εμμέσως πλην σαφώς δεν αφορά κατ’ουσίαν τη Δύση… Η Δυτική Συμμαχία δεν θα κάνει, όχι για ηθικούς λόγους, αλλά για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους τα λάθη που έπραξε με την πρώην Γιουγκοσλαβία, αναγνωριζοντας ως de facto κράτος το Κόσοβο, κι αυτό δεν θα το πράξει, γιατί θα φανερώσει ότι προφανείς λόγοι και τότε και τώρα, είναι η επέμβαση στα εσωτερικά ζητήματα ενός Κράτους κι όχι η προστασία των αδυνάτων, πόσω δε μάλλον όταν έχει να κάνει με το Κράτος που λέγεται Ρωσία.

Και εκτός αυτού και ακόμα πιο πρακτικό, είναι ότι οι ΗΠΑ, αν και τα προβλήματα για την ίδια θα αρχίσουν μετά τη συνθηκολόγηση στην Ουκρανία, καθώς θα έχει να αντιμετωπίσει ΕΕ (και εννοούμε τη Γαλλία) και Ιράν, προς το παρόν επωφελήθηκε με το πάγωμα του ρωσογερμανικού αγωγού, οπότε δεν έχει επιπλέον ενδιαφέρον για την Ουκρανία.

Από εκεί και πέρα, όπως αρχικά είπαμε:

  1. Ο Πούτιν δεν είναι Χουσεΐν και Καντάφι, γιατί ποτέ η χώρα του δεν ήταν έστω και για σύντομο διάστημα δορυφόρος της Δύσης, αλλά μιλάμε επιπλέον και για τη Ρωσία. Συγχρόνως δε και οι δύο αυτές χώρες ποτέ στην πραγματικότητα δεν ανεξαρτητοποιήθηκαν από την Αποικιοκρατία
  2. Από εκεί και πέρα, ανεξαρτήτως από αυτά που φαίνονται, αυτό που δεν φαίνεται, είναι ότι η Ρωσία είναι το μεγαλύτερο σε έκταση χριστιανικό κράτος της Ασίας. Φανταστείτε τις συνέπειες για τη Δύση, η ίδια να δημιουργήσει πρόβλημα στις ισορροπίες ισχύος του συγκεκριμένου γεωγραφικού χώρου, βγάζοντας το leader της ηπείρου από το γεωστρατηγικό παιχνίδι. Και όσο και να μας φαίνεται παράξενο, την ίδια την Αμερική και κατ’επέκταση τη Δύση, συμφέρει να υφίσταται ως ηγέτης της Ρωσίας μία φυσιογνωμία, όπως αυτή του «κακεμπίστα» Πούτιν
  3. Στη βάση των Διεθνών Σχέσεων, ο Herbert Briggs ανέφερε ότι οι Διεθνείς Οργανισμοί δεν μπορούν να αντέξουν παραπάνω από δύο πολέμους ταυτόχρονα για να διαχειριστούν. Ως εκ τούτου, παρόλο που εμείς έχουμε στραμμένα τα βλέμματά μας στην Ουκρανία, δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι αυτήν την στιγμή υφίσταται η φλόγα, σε Λιβύη και Συρία, όπου η Ρωσία φέρει ακέραια συμφέροντα και ως εκ τούτου παρουσία και στα δύο μέτωπα. Η δράση των κυρώσεων και των εκφοβισμών που υφίσταται από τη Δύση, κάθε άλλο παρά δίνει την τελευταία τα σκήπτρα της διαχείρισης της Κρίσης, καθώς γνωρίζει πάρα πολύ καλά, τα πατήματα που ιστορικά φέρει η Ρωσία στο μεσανατολικό περιβάλλον
  4. Ο Σαντάμ και ο Καντάφι ήταν για τη Δύση, ό, τι είναι τώρα ο Ζελένσκι, δηλαδή δύο αναλώσιμοι ηγέτες από την στιγμή που άφησαν τους Δυτικούς και κυρίως τους Αμερικανούς να εισχωρήσουν στο εσωτερικό τους
  5. Στην προκειμένη περίπτωση ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία δεν υφίσταται σύγκρουση πολιτισμών, αλλά ζούμε τα απόνερα καθαρά οικονομικών συμφερόντων, που ακούνε στο όνομα, αγωγός. Οι δύο Άραβες ηγέτες είχαν ένα τέλος συνυφασμένο κυριότατα με τη δικαιολογία ότι οι πράξεις τους υπέθαλπαν την Ισλαμοκρατία

Και να πούμε κάτι τελευταίο. Νομίζω ότι πρέπει να σταθούμε στο σημείο εκείνο που έγινε γνωστό από αμερικανικής πλευράς, ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν τον Ζελένσκι να εγκαταλείψει το ουκρανικό έδαφος. Αυτό ουσιαστικά μπορεί να μεταφραστεί, ότι είναι ζήτημα ημερών Αμερικανοί και Ρώσοι να καθίσουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, αφού τα δύο κράτη έκαναν το μεταξύ τους σόου (πολύ τραγικά κυνικό, αυτό που λέω) ενός bras de fer που το ζούνε ως φαίνεται οι Δυνατοί, κάθε σχεδόν ανά 50κονταετία, αν κάνουμε focus στα μεγάλα γεγονότα της Νεότερης Παγκόσμιας Ιστορίας, προκειμένου να ξαναβλεπουν τη συσπείρωση των δυνάμεων τους (από τα κράτη δορυφόρους που έχουν, μέχρι και πώς θα κατανείμουν την ισχύ τους).

Το ουκρανικό δεν είναι παρά ένας επαναπροσδιορισμός του ρόλου που θέλει να διαδραματίσει το ιστορικό δίπολο στη νέα 50κονταετία που ως φαίνεται, άνοιξε μπροστά μας.

 

 

*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024