Αλεξάντερ Μπορντνίκοφ: ποιος είναι ο διοικητής της FSB
Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος
Ο Αλεξέι Μπορντνίκοφ είναι σήμερα διοικητής των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας (FSB). Aν όμως παρακολουθήσουμε τα φοιτητικά του χρόνια, θα διαπιστώσουμε ότι δεν προμήνυαν την μετέπειτα διαδρομή του για την εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Το 1973 πήρε το πτυχίο του ως μηχανικός στο ινστιτούτο Σιδηροδρόμων του Λένινγκράντ. Ο ίδιος, αν και έχει παραδεχτεί ότι είχε σαν όνειρο να ακολουθήσει το επάγγελμα του μηχανικού, θεώρησε ότι η πατρίδα του προείχε. Έτσι, το 1975 αλλάζει άρδην την επαγγελματική ασχολία και κατατάσσεται στην τότε KGB. Από τη πρώτη στιγμή έδειξε τις ικανότητες του στον επιτελικό τομέα, και μέχρι το 1991 υπηρέτησε στα κεντρικά γραφεία της KGB στο Λένινγκραντ, σε ένα μεγάλο αστικό κέντρο. Το 2003, επί προεδρίας Πούτιν, ανέλαβε τη διοίκηση της FSB στην Αγία Πετρούπολη. Η προτεραιότητα που έθεσε στη διάρκεια της θητείας του ήταν η καταπολέμηση της διαφθοράς, και συγκεκριμένα η εξαφάνιση όλων των ολιγαρχών που θεωρούνταν απειλή για το Ρώσο πρόεδρο.
Ο Μπορντίκοφ έχει από το 2007 ιδιαίτερα κακές σχέσεις με την Αυστρία. Σύμφωνα με τις αυστριακές δικαστικές αρχές, Ρώσοι επιχειρηματίες οι οποίοι δραστηριοποιούνταν στην Αυστρία μετέφεραν στη Ρωσία μεγάλα χρηματικά ποσά, συνολικού ύψους 41 δισεκατομμυρίων ρουβλιών. Έτσι η Βιέννη από τότε έχει σχηματίσει δικογραφία τόσο κατά του Μπορντνίκοφ όσο και κατά άλλων προσώπων που βρίσκονται κοντά στο πρόεδρο Πούτιν.
Το 2008 ανέλαβε επικεφαλής της FSB έχοντας δυο κορυφαίες προκλήσεις: Την καταπολέμηση της διαφθοράς και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της τρομοκρατίας σε όλη την ρωσική επικράτεια. Ως τώρα, και στις δυο αυτές προκλήσεις έχει καταγράψει θετικό έργο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο αγώνας έχει τελειώσει.
Αναφέρομαι αναλυτικά ιδιαίτερα στο θέμα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας: Ο Μπορντνίκοφ ήταν αυτός που δημιούργησε αντιτρομοκρατικές ομάδες σε όλη τη ρωσική επικράτεια. Επί θητείας του, πάνω από 10.000 άνθρωποι έχουν καταδικαστεί για σχέση με τρομοκρατικές ομάδες. Είναι αυτός που εκκαθάρισε τον Καύκασο και όλη την Τσετσενία από ακραίους Τσετσένους αποσχιστές. Παράλληλα, στο μέτωπο της διαφθοράς έχει με τις ενέργειες του προχωρήσει στη σύλληψη άνω των 13.000 ατόμων τα όποια έχουν καταδικαστεί.
Από το 2014 ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την κατάσταση στην Ουκρανία. Η βασική πηγή ανησυχίας του ήταν η άνοδος της ουκρανικής ακροδεξιάς στη χώρα, η οποία φερόταν στους ρωσόφωνους της ανατολικής Ουκρανίας σαν πολίτες Β’ κατηγορίας. Έτσι, ενεργοποίησε μονάδα της Ομάδας Α (ειδικές δυνάμεις της FSB) με σκοπό να προστατέψει αποτελεσματικά τους ρωσόφωνους της Κριμαίας. Μάλιστα, σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις που έγιναν σε όλη την ανατολική Ουκρανία συνελήφθησαν αρκετά μέλη του Δεξιού Τομέα που είχαν διεισδύσει στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Ουκρανίας και ετοίμαζαν επιθέσεις κατά των ρωσόφωνων αποσχιστών.
Για τη δράση του στην ανατολική Ουκρανία το 2014 μπήκε στο κατάλογο των κυρώσεων της Δύσης. Το 2015 έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, ειδικά το πρώτο διάστημα της ρωσικής επιχείρησης στη Συρία. Συγκεκριμένα η ομάδα Α, υπό την δική του καθοδήγηση, εκτέλεσε αρκετές επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών για τον ISIS και για τον ελεύθερο συριακό στρατό, οι οποίες αποδείχτηκαν ιδιαίτερα χρήσιμες τόσο για τις δυνάμεις του Μπασάρ Αλ Άσαντ όσο και για το ρωσικό στρατό.
Κατά την εκτίμηση μου, είναι ένας από τους κύριους πρωτεργάτες της συντριβής του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία αλλά και της εξάλειψης της ακροδεξιάς στην Ουκρανία . Επίσης, θεωρώ πως είναι και ένας άνθρωπος ο οποίος μπορούσε να μιλήσει με τη Δύση.
Επί διοίκησης Τραμπ ανέπτυξε μια στενή συνεργασία με τον τότε διοικητή της CIA Μάικ Πομπέο. Ιδιαίτερη συνεργασία υπήρξε στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, με τους Μπορντνίκοφ και Πομπέο να συνεργάζονται στον επαναπατρισμό αρκετών ρώσων Τζιχαντιστών.
Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να δοθεί στην συνεργασία που αναπτύχθηκε μεταξύ CIA και FSB στη αντιμετώπιση τρομοκρατικών επιθέσεων.
Το Δεκέμβριο του 2017 χάρη στη στενή συνεργασία ΗΠΑ και Ρωσίας αποφεύχθηκε μεγάλο τρομοκρατικό χτύπημα στην Αγία Πετρούπολη. Μάλιστα, ο Μπορντνίκοφ ευχαρίστησε προσωπικά τον Μάικ Πομπέο για τη συμβολή του, τονίζοντας ότι παρά τις τεράστιες διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δυο χωρών, οι ΗΠΑ ενημέρωσαν άμεσα τη Ρωσική Ομοσπονδία για την επικείμενη τρομοκρατική επίθεση. Πρέπει επίσης να πούμε ότι παρά τις μεγάλες απώλειες που υπήρξαν, η συνεργασία των δύο πλευρών βοήθησε στο να σωθεί μεγάλος αριθμός ανθρώπων.
Δυο χρόνια μετά, στις 27 Δεκεμβρίου 2019, οι ΗΠΑ ενημέρωσαν αμέσως τον Μπορντνίκοφ για επικείμενη τρομοκρατική επίθεση στην Αγία Πετρούπολη. Η FSB με μια ταχύτατη επιχείρηση της ομάδας Α κατάφερε να συλλάβει 2 άτομα, στην οικία των οποίων βρέθηκε πολύ μεγάλη ποσότητα εκρηκτικών. Για αυτήν την τεράστια επιτυχία της FSB ο πρόεδρος Πούτιν ευχαρίστησε προσωπικά το πρόεδρο Τραμπ .
Σήμερα, οι σχέσεις του Μπορντνίκοφ με τη Δύση είναι εξαιρετικά άσχημες και αυτό λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτό όμως που προκαλεί εντύπωση και ανησυχία είναι ότι σύμφωνα με τις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες ο Μπορντνίκοφ στα μάτια ορισμένων πολιτικών και επιχειρηματικών κύκλων θα μπορούσε να αποτελέσει τον άμεσο διάδοχο του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Η φήμη αυτή έρχεται στο φως την ώρα που Ρωσία και Ουκρανία βρίσκονται σε πόλεμο και προφανώς είναι κάτι που προκαλεί συζήτηση, για οργάνωση κάποιας κίνησης μέσα στη Ρωσία που σκοπό θα έχει την ανατροπή του Ρώσου προέδρου. Εγώ, προσωπικά, πάντως δε το θεωρώ πιθανό σενάριο. Ο Μπορντνίκοφ δεν μας έχει δώσει άλλωστε κανένα στίγμα ότι θέλει να είναι ο διάδοχος του Πούτιν, αντίθετα μιλώντας μέσω κοινωνικών δικτύων στο ρωσικό λαό, κάλεσε τους πολίτες να μην είναι ηττοπαθείς και να υποστηρίξουν με όλες τις δυνάμεις τους την εκστρατεία των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.
Ο Αλεξάντερ Μπορντνίκοφ, κατά την εκτίμηση μου, είναι ένας κορυφαίος Ρώσος αξιωματικός, ιδιαίτερα αποτελεσματικός, ο οποίος θα μπορούσε να συμβάλλει αποφασιστικά στην αποκατάσταση των σχέσεων ΗΠΑ Ρωσίας λόγω της καλής χημείας που είχε τα προηγούμενα χρόνια με υπηρεσίες των ΗΠΑ.
Πηγές:
https://24smi.org/celebrity/93193-aleksandr-bortnikov.htm
https://neftegaz.ru/persons/333506-bortnikov-aleksandr/
https://sputniknews.com/russia/2006091453862983/
https://www.newsru.com/world/23may2007/otmyv.html
https://svpressa.ru/persons/aleksandr-bortnikov/
https://www.vesti.ru/doc.html?id=3225590
https://rg.ru/2017/12/19/aleksandr-bortnikov-fsb-rossii-svobodna-ot-politicheskogo-vliianiia.htm
https://www.bbc.com/russian/features-429 06519
https://www.9111.ru/questions/7777777771808135/