Η σύρραξη στην Ουκρανία: Δεδομένα και πιθανότητες για τον τερματισμό της
A Ukrainian soldier stands near an apartment ruined from Russian shelling in Borodyanka, Ukraine, Wednesday, Apr. 6, 2022. (AP Photo/Efrem Lukatsky) ------------------ AP IMAGES BLOG Day 42: Rows of body bags in Ukraine's Bucha April 06, 2022 https://apimagesblog.com/russia-ukraine-war-drafts/2022/4/6/day-42-rows-of-body-bags-in-ukraines-bucha
Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος
Σε προηγούμενο άρθρο μου για τον πόλεμο στην Ουκρανία μίλησα αρχικά για τα αίτια που οδήγησαν τη ρωσική ομοσπονδία στο ακραίο μέτρο της εισβολής στην Ουκρανία. Κατά την εισβολή τους, οι Ρώσοι συνάντησαν διάφορες μορφές αντίστασης. Αυτό το λέω διότι αλλού η αντίσταση των ουκρανικών δυνάμεων ήταν ασθενής (π.χ. Χερσώνα που καταλείφθηκε στις 2 Μαρτίου) και αλλού εξαιρετικά σθεναρή όπως στο Κίεβο, όπου ο ουκρανικός στρατός κατάφερε να επικρατήσει, προκαλώντας σημαντικές απώλειες στις ρωσικές δυνάμεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αντίστασης του ουκρανικού στρατού είναι τα συντριπτικά πλήγματα που υπέστη το 331ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών του ρωσικού στρατού που έχασε στη διάρκεια της μάχης του Κιέβου 39 στελέχη του. Η κορυφαία μάχη ως τώρα του πολέμου, κατά την εκτίμηση μου, είναι η μάχη της Μαριούπολης όπου τα μέλη του τάγματος Αζόφ αλλά και της 36ης Ταξιαρχίας Πεζοναυτών πολέμησαν στο εργοστάσιο του Αζοφστάλ για πάνω από 87 μέρες γράφοντας μια λαμπρή σελίδα στην ουκρανική ιστορία.
Μετά την πτώση της Μαριούπολης, είδαμε τη Δύση να παίρνει ακόμα πιο σοβαρά την υπόθεση της Ουκρανίας. Το Αζοφστάλ ήταν η σύγκρουση που γιγάντωσε το φιλο- ουκρανικό κίνημα σε όλο τον κόσμο. Έτσι λοιπόν το ΝΑΤΟ ξεκίνησε να στέλνει ακόμη πιο βαριά όπλα, μεταξύ των οποίων και πυροβόλα, στην Ουκρανία. Το πρόβλημα που εντοπίζεται είναι ότι πολλά από αυτά τα όπλα καταστρέφονται από τις ρωσικές δυνάμεις ή πέφτουν στα χέρια του ρωσικού στρατού. Επίσης αυτό που μου έχει κάνει εντύπωση είναι ότι μετά την πτώση της Μαριούπολης, βλέπουμε μια κατάπτωση του ηθικού του ουκρανικού στρατού στα ανατολικά της χώρας, κυρίως γιατί αιχμαλωτίστηκε η πιο επίλεκτη μονάδα του, το τάγμα του Αζόφ. Αμέσως μετά τη μάχη της Μαριούπολης, οι Ρώσοι επιτέθηκαν στο Σεφεροντονέτσκ. Εκεί, οι ρωσικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν, όπως και στο μέτωπο του Κιέβου τις πρώτες μέρες, τμήματα αλεξιπτωτιστών, τα οποία όμως υπέστησαν τεράστιες απώλειες από τον ουκρανικό στρατό.
Αυτό οφείλεται στην τεράστια απουσία της ρωσικής αεροπορίας από το πεδίο της μάχης. Οι Ρώσοι δεν διενεργούν αεροπορικούς βομβαρδισμούς, καθώς το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ κατοικούνται από ρωσόφωνους, άσχετα αν η Ρωσία δεν ελέγχει ολοκληρωτικά και τις δυο πόλεις. Οι δυο αυτές περιοχές ανεξαρτητοποιήθηκαν λίγες μέρες πριν την έναρξη του πολέμου. Σήμερα, η Ουκρανία έλεγχει μόνο μέρος του Ντονέτσκ. Γι΄αυτό και η Ρωσία δε μπορεί να μετατρέψει το Ντονέτσκ σε Γκρόζνι, όπως έκανε με τη πρωτεύουσα της Τσετσενίας το 1994. Παρόλα αυτά, ακόμα και χωρίς την αεροπορία, ελέγχει άνω το 60% του Ντονέτσκ.
Αντίθετα η πόλη που οι Ουκρανοί κρατάνε σταθερά είναι το Χάρκοβο, με τους Ρώσους να έχουν ελάχιστα κέρδη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι και στη περίπτωση του Χαρκόβου άνω του 95% των κατοίκων είναι ρωσόφωνοι. Ενώ να πούμε ότι είναι και η πρώτη πόλη της Ουκρανίας που ξεσηκώθηκε κατά του Κιέβου το 2014, αμέσως μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Ιδιαίτερα στο Χάρκοβο η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη για το ρωσικό στρατό, με τις ρωσικές δυνάμεις να έχουν φτιάξει ένα μικρό προγεφύρωμα το οποίο αντέχει ως τώρα στις επιθέσεις του ουκρανικού στρατού.
Ιδιαίτερη ζημιά στις ρωσικές δυνάμεις έχουν κάνει οι μαχητές της διεθνούς λεγεώνας, οι οποίοι τη 1η Ιουνίου πήραν στα χέρια τους τα συστήματα πυροβολικού Himars . Με βάση την τρομερή αποτελεσματικότητα τους, πιθανολογώ ότι τα συγκεκριμένα πυροβόλα τα χειρίζονται μαχητές της διεθνούς λεγεώνας και όχι Ουκρανοί, γιατί θεωρώ απίθανο οποιοσδήποτε στρατιωτικός να μάθει να χειρίζεται σύστημα πυροβολικού με εκπαίδευση διάρκειας 2 εβδομάδων. Η Ουκρανία θα πρέπει να τονιστεί εδώ πως έχει λάβει πυροβόλα M577 και Μ-109 από τις ΗΠΑ, ωστόσο ο αριθμός τους είναι εξαιρετικά μικρός. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι λιγότεροι από 700 Ουκρανοί στρατιώτες έχουν εκπαιδευτεί στα όπλα αυτά. Κάτι που δείχνει ότι τα πυροβόλα θα χρησιμοποιηθούν μόνο για αμυντικές επιχειρήσεις με σκοπό να προκληθεί όσο γίνεται πιο σοβαρή ζημιά στις ρωσικές δυνάμεις. Βλέπουμε λοιπόν ότι στο πόλεμο της Ουκρανίας, το πυροβολικό παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο.
Όμως παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, αυτό που πρέπει να μας ανησυχεί ιδιαίτερα είναι η κατάσταση που επικρατεί με το Ιράν. Κι αυτό διότι και οι Ρώσοι έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες από τα συστήματα Himars . Συνολικά με βάση τη καταμέτρηση της 28ης Ιουλίου 2022 έχουν σκοτωθεί 5.185 Ρώσοι αξιωματικοί και στρατιώτες. Η Ρωσία λοιπόν βρίσκεται σε προχωρημένες επαφές με την Τεχεράνη για τη προμήθεια μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Πιθανολογώ ότι αυτά θα χρησιμοποιηθούν κατά ουκρανικών θέσεων πυροβολικού, δεδομένου ότι τα Himars έχουν προκαλέσει πολλές ζημιές στις ρωσικές δυνάμεις.
Το άλλο μεγάλο στοίχημα είναι η λειτουργία του κοινού κέντρου Ρωσίας, Τουρκίας, Ουκρανίας, ΟΗΕ για την ασφαλή μεταφορά των σιτηρών. Η συμφωνία υπογράφηκε μετά από πρωτοβουλία της Τουρκίας και αποτελείται από 5 ρώσους αξιωματικούς, 5 Ουκρανούς, 5 Τούρκους αλλά και εκπροσώπους του ΟΗΕ, οι οποίοι θα παρακολουθούν τη διαδικασία. Το στοίχημα είναι 25 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών να φτάσουν στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Ήδη ξεκίνησε το πρώτο πλοίο με 27.000 τόνους σιτηρών, το οποίο έφτασε στα στενά όπου ελέγχθηκε από αντιπροσωπεία του κοινού κέντρου Ρωσίας Τουρκίας Ουκρανίας και ΟΗΕ και τις επόμενες μέρες αναμένεται να φτάσει στο Λίβανο.
Τώρα μέσα σε αυτό το κλίμα είναι ενδιαφέρον αν δούμε ποια θα ήταν μια βέλτιστη λύση. Όπως είπα και σε προηγούμενα άρθρα μου θεωρώ λάθος τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Δεν αμφισβητεί κανείς ότι οι ρωσόφωνοι της Ουκρανίας υπέφεραν από τον καθεστώς του Κιέβου το 2014 και ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν προστάτευσε αποτελεσματικά τους ρωσόφωνους από τη περίοδο των συμφωνιών του Μινσκ.
Σήμερα όμως, 170 μέρες μετά την έναρξη του πολέμου θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει άμεση λύση. Η λύση που προτείνω είναι η πιο ρεαλιστική:
1) Αρχικά θα πρέπει να δημιουργηθεί μια αποστρατικοποιημένη ζώνη από το Χάρκοβο μέχρι τη Κριμαία
2) Η Ρωσία να κρατήσει τα όλα τα εδάφη που έχει καταλάβει από το 2014 -2022 πλην της Οδησσού, η οποία θα παραμείνει υπό ουκρανικό έλεγχο
3) Σε αυτή την αποστρατικοποιημένη ζώνη θα μπορούσε να δημιουργηθεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ μια ελληνοτουρκική στρατιωτική μονάδα υπό την ηγεσία ευρωπαίου αξιωματικού, η οποία θα εκτελεί περιπολίες.
Με τη δημιουργία αυτή της μονάδας θα είχαμε καταφέρει 3 πράγματα ως Ελλάδα:
1) Τη λήξη του πολέμου
2) Τη μείωση των εντάσεων με την Τουρκία και τη δημιουργία ενός ισχυρού κλίματος εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων των δυο νατοϊκών χωρών.
Θυμίζω εδώ ότι το ίδιο πράγμα έγινε και στο Αφγανιστάν υπό την αιγίδα της ISAF, στην Καμπούλ όπου Έλληνες και Τούρκοι στρατιώτες υπηρετούσαν σε κοινή ταξιαρχία μαζί, βεβαίως και με Γάλλους και με Βούλγαρους στρατιώτες στο πλευρό τους. Ενώ το 2012 θυμίζω ότι στις 13 Απριλίου εκείνου του έτους Έλληνες και Τούρκοι στρατιώτες της ISAF μαζί αντιμετώπισαν τη Κυριακή του Πάσχα επίθεση των ταλιμπάν.
3) Η δημιουργία μιας ελληνοτουρκικής μονάδας θα μπορούσε να οδηγήσει και σε μείωση των εντάσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο και θα ενίσχυε και τις φιλικές σχέσεις μεταξύ των δυο κυβερνήσεων. Θα δείχναμε έτσι στη διεθνή κοινότητα ότι πέρα από τα ζητήματα που οι δυο χώρες διαφωνούν καθέτως και οριζοντίως υπάρχουν και ζητήματα στα οποία Ελλάδα και Τουρκία μπορούν να συνεργαστούν.
Πηγές:
https://www.trthaber.com/haber/gundem/istanbuldaki-musterek-koordinasyon-merkezi-acildi-697553.html
https://www.jpost.com/international/article-699106
https://www.trthaber.com/haber/gundem/cumhurbaskani-erdogan-zelenskiy-ile-gorustu-684240.html
https://web.archive.org/web/20220403013340/https://www.bbc.com/news/world-europe-60946340
