Καμάρ Τζάβεντ Μπάτζουα: ποιος είναι ο Αρχηγός του Επιτελείου Στρατού του Πακιστάν

Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος 

Πρόκειται για τον αρχηγό του Γενικού επιτελείου στρατού του Πακιστάν. Ανέλαβε τα καθήκοντα του το 2016 και μέσα σε αυτή την εξαετία έχει βρεθεί  αντιμέτωπος με ένα περίπλοκο και γεμάτο προκλήσεις περιβάλλον. Γεννήθηκε το Νοέμβριο του 1960 και από μικρό τον κέρδισε η ευρωπαϊκή ιστορία, την οποία μελετάει και μέχρι σήμερα.  Ο Μπατζούα πέρασε το μεγαλύτερο χρόνο της στρατιωτικής του σταδιοδρομίας στο σύνταγμα Μπαλόχ, το οποίο δραστηριοποιείται στην περιοχή του Κασμίρ. Πρόκειται για ένα αξιωματικό που έχει τεράστια γνώση για τις σχέσεις μεταξύ Πακιστάν και Ινδίας.

Ο Μπατζούα έχει αποκτήσει στενή επαφή με τον ινδικό στρατό ήδη από το 2007. Εκείνη τη χρονιά υπηρέτησε στην ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ, στη δημοκρατία του Κονγκό, όπου συνεργάστηκε στενά με το ινδικό τμήμα (επικεφαλής του οποίου ήταν ο μετέπειτα αρχηγός ΓΕΕΘΑ της Ινδίας, Μπικράμ Σινγκ.

Στις 23 Ιουλίου 2018, λίγο μετά τις εκλογές στο Πακιστάν, υπήρξαν δεκάδες αναφορές για επέμβαση του πακιστανικού στρατού στα πολιτικά δρώμενα της  χώρας. Ο Ιμράν Κάν είχε αναπτύξει τότε ιδιαίτερα στενή συνεργασία με το στρατό με τις ένοπλες δυνάμεις του Πακιστάν, οι οποίες εξέφραζαν την υποστήριξη τους  προς το πρόσωπό του με κάθε ευκαιρία.

Τον Αύγουστο του 2019 κλήθηκε να διαχειριστεί τα πρώτα επεισόδια στη διάρκεια της θητείας του με την Ινδία. Ήταν όταν το  Νέο Δελχί επέβαλλε απαγόρευση κυκλοφορίας στην  περιοχή που είναι υπό πακιστανικό έλεγχο. Ο Μπατζούα έχει δώσει εντολές στις δυνάμεις στα σύνορα ώστε να είναι αποτελεσματικές, αλλά συγχρόνως να εκτελούν πολύ περιορισμένες επιχειρήσεις καθώς δεν επιθυμεί μια ανεξέλεγκτή πολεμική σύρραξη με την Ινδία. Χάρη στη θητεία του στο Κογκό και τη συνεργασία του με υψηλόβαθμους Ινδούς ανώτερους αξιωματικούς έχει κερδίσει το σεβασμό των αντιπάλων του. Έτσι μπορεί να δημιουργήσει ένα ισχυρό δίαυλο επικοινωνίας  με την ηγεσία του ινδικού στρατού στα σύνορα Πακιστάν- Ινδίας.

Από τον Αύγουστο του 2020 άρχισε, με αφορμή τις συγκρούσεις στην περιοχή του Κασμίρ μεταξύ Κίνας και Ινδίας που κόστισαν τη ζωή σε 20 Ινδούς στρατιώτες και 5 Κινέζους, την ανάπτυξη των σχέσεων σε στρατιωτικό πεδίο μεταξύ Ισλαμαμπάντ και Πεκίνου. Κατά τη γνώμη μου, μια συμμαχία Ισλαμαμπάντ και Πεκίνου κάνει πολύ πιο δυνατό το Πακιστάν στον αγώνα του με την Ινδία.  Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους είχε συνάντηση με τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ της Κίνας στρατηγό Γουέι Φένγκε. Κατά τη συνάντησή τους συμφώνησαν σε κοινή στρατηγική, τόσο στην Κίτρινη θάλασσα (θαλάσσια λεκάνη που ορίζεται βόρεια και δυτικά από την Κίνα και ανατολικά από τη χερσόνησο της Κορέας) όσο και στο Κασμίρ. Η συμφωνία αυτή δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στις ΗΠΑ, δεδομένου ότι μια συμμαχία Πακιστάν- Κίνας- Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή του Ινδικού, δυσκολεύει τις κινήσεις των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.

Η συμμαχία αυτή έχει πράγματι συνέπειες για συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Ινδία και η Ταϊβάν. Βλέπουμε δηλαδή ότι μετά την ολέθρια αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, δυσκολεύει και η υπεράσπιση από την Ουάσινγκτον κρατών για τα οποία οι ΗΠΑ έχουν αναλάβει ισχυρές δεσμεύσεις  ασφαλείας. Παρόλα αυτά, το 2022 ο Μπατζούα βρέθηκε σε μια περίοδο κρίσης με την Κίνα, με την οποία είχε μέχρι πρότινος άριστες σχέσεις. Ο λόγος της κρίσης αυτής είναι η εμφανέστατη αδυναμία του Ισλαμαμπάντ (και παρά τα άφθονα κονδύλια που έχει πάρει από τη Δύση) να αντιμετωπίσει επαρκώς  την τρομοκρατία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η επίθεση  Τον Απρίλιο του 2022 στο πανεπιστήμιο του Καράτσι, που είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο 5 Κινέζων καθηγητών. Τότε ο στρατηγός απέρριψε κατηγορηματικά το αίτημα του Πεκίνου για ανάπτυξη κινεζικής εταιρείας ιδιωτικής ασφάλειας στο Πακιστάν.

Ένα άλλο μέτωπο που χειρίστηκε  ήταν το μέτωπο του Αφγανιστάν. Η ανάπτυξη των Ταλιμπάν και ιδιαίτερα ο αναδυόμενος ρόλος του δικτύου Χακανί στις επιχειρήσεις της οργάνωσης, προκάλεσε ιδιαίτερη ανησυχία στο Ισλαμαμπάντ. Φρόντισε λοιπόν το Πακιστάν να οργανωθεί ταχύτατα στρατιωτικά στα σύνορα του. Σ’ αυτή τη κίνηση προχώρησε για να μην υπάρξει διείσδυση τρομοκρατικών ομάδων στο Αφγανιστάν και τιναχτεί η συμφωνία της Ντόχα στο αέρα. Πρέπει να πούμε ότι οι Ταλιμπάν μπορεί να είναι νόμιμη οργάνωση από τη μέρα της υπογραφής της συμφωνίας της Ντόχα, αλλά δεν ισχύει αυτό με άλλες ένοπλες ομάδες που δραστηριοποιούνται στην  περιοχή.

O ίδιος πάντως στις 24 Αυγούστου 2021 σε ομιλία  του τόνισε ότι το Αφγανιστάν σε καμία περίπτωση μετά την αποχώρηση της RSM  δε θα πρέπει να γίνει θύλακας τρομοκρατών, υιοθετώντας έτσι την άποψη των ΗΠA  για την κατάσταση που πρέπει να υπάρξει στη χώρα, στη μετά ΝΑΤΟ εποχή. Κατά την άποψή μου, ο στρατηγός Μπατζούα μπορεί, λόγω των γνώσεων που έχει αποκτήσει, να συμβάλλει καθοριστικά στη σταθερότητα στη περιοχή του Κασμίρ μεταξύ Πακιστάν και Ινδίας και, παράλληλα, να γίνει ο εκπρόσωπος της Δύσης στο Αφγανιστάν όσον αφορά τον έλεγχο των Ταλιμπάν, μιας και έχει αρκετά καλή επικοινωνία με τους Αμερικανούς ομολόγους του.