29/03/2024

Τί πραγματικά είπε ο Πρόεδρος Ερντογάν από το βήμα του ΟΗΕ

Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς*

 

Η κλιμάκωση, την οποία επέλεξε ο πρόεδρος της Τουρκίας από το βήμα του ΟΗΕ, είναι μια διαισθητική στρατηγική χιλιετιών. Στο πλαίσιο της σκόπιμης χρήσης της, μπορεί να υποδιαιρεθεί σε εργαλειακή και υποδηλωτική κλιμάκωση. Στον υβριδικό πόλεμο της Τουρκίας εναντίον του Ελληνισμού, η απόφαση να αναπτύξει μεταναστευτικές ροές στα ελληνοτουρκικά σύνορα είναι ένα παράδειγμα εργαλειακής κλιμάκωσης για να κερδίσει το πάνω χέρι, κατηγορώντας την Ελλάδα για εγκλήματα κατά των μεταναστών/προσφύγων. Η σηματοδότηση του casus belli και των παράλογων απαιτήσεων εις βάρος της Ελληνικής κυριαρχίας είναι ένα παράδειγμα απειλής υποδηλωτικής κλιμάκωσης για την επίτευξη πολιτικών και ψυχολογικών επιπτώσεων.

Σημαντικά χαρακτηριστικά της σκόπιμης κλιμάκωσης είναι ότι η κλιμακούμενη κατάσταση ελέγχεται από το σύνολο των Τούρκων αξιωματούχων και ότι τα βήματα γίνονται αντιληπτά από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Οι αντίπαλοι μπορούν να χειραγωγήσουν πότε και πώς θα κλιμακώσουν για να επιτύχουν τους πολιτικούς και στρατιωτικούς τους στόχους, χειραγωγώντας επίσης τα όρια, τις λεγόμενες «κόκκινες γραμμές», που θέτουν για αυτό που μετράει κατά τους ίδιους ως κλιμάκωση. Από την πλευρά μας πρέπει να επικοινωνήσουμε τα όρια, αλλά αν ο αντίπαλος δεν πιστεύει ότι η υπέρβαση αυτών θα έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις, μπορεί πάλι να τα ξεπεράσει. Επομένως, τα όρια πρέπει να είναι σαφή και η απειλή αντιποίνων για το πέρασμά τους να είναι εξίσου σαφής και να υποστηρίζεται από πραγματικές ικανότητες. Εναλλακτικά, μπορεί κανείς να παραμείνει σκόπιμα ασαφής σχετικά με τα όρια κλιμάκωσης, με την ελπίδα ότι ο αντίπαλος θα υποβαθμίσει από την πλευρά του την ανάλογη προσοχή. Εάν ένας αντίπαλος ξεπεράσει τα όρια, το κράτος που καθόρισε τις κόκκινες γραμμές πρέπει είτε να αποδεχθεί τη νέα κατάσταση και τις συνέπειές της, ή να κοινοποιήσει ένα νέο όριο και να αυξήσει τα διακυβεύματα με την ελπίδα της αναβάθμισης της αποτροπής· ή όντως να εκτελέσει την απειλή.

Στον Υβριδικό Πόλεμο που επέλεξε η Τουρκία εναντίον του Ελληνισμού, οι κατηγορίες του Ερντογάν στον ΟΗΕ ξεπέρασαν τα όρια της διεθνούς επικοινωνίας (αν και αυτό σαφώς δεν υποστηρίχθηκε από τη δέσμευση ότι θα επέμβουν στρατιωτικά), ωστόσο το επαναλαμβανόμενο κροτάλισμα των στρατιωτικών πόρων συνοδευόμενο με απειλές πολέμου δεν αφήνει αμφιβολίες για ακούσιες στρατιωτικές ενέργειες. Οι στρατηγικές απύθμενου θράσους χρησιμοποιούνται για να εξαναγκάσουν τον Ελληνισμό σε πολιτικές αποφυγής κινδύνου και συμμόρφωση. Όταν ακόμη και η απειλή πολέμου εμπλέκεται ως ένα «σκαλοπάτι» υψηλότερης κλιμάκωσης, αυτοί οι κίνδυνοι είναι πράγματι υψηλοί. Δεδομένων των διαρκώς αυξανόμενων διακυβευμάτων εναντίον του Ελληνισμού, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ακραία κατάσταση μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο.

Η κατάσταση στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο παραμένει ρευστή, αλλά ένα πράγμα είναι σαφές, τα τελευταία χρόνια του Νεοθωμανισμού που επιδιώκει η Τουρκία, έδειξαν ευρέως ότι εάν δεν σταματήσει η τουρκική στρατιωτική μηχανή να ενισχύεται, η Άγκυρα θα συνεχίσει να βασίζεται στη στρατιωτική ισχύ για να πιέσει για γεωπολιτικό πλεονέκτημα στην περιοχή, καθιστώντας την προοπτική ενός ευρύτερου πολέμου πολύ πιο πιθανή.

Δεν μπορεί να υπάρξει διαπραγμάτευση σε αυτό το στάδιο, γιατί οποιαδήποτε συμφωνία θα ήταν εις βάρος του Ελληνισμού, αφού η Τουρκία έχει παράνομες και παράλογες αξιώσεις. Μόνο όταν ο τουρκικός υβριδικός πόλεμος έχει ηττηθεί κατηγορηματικά, και με τρόπο που να κάνει τον τουρκικό λαό να καταλάβει πλήρως τι συνέβη και ποιος τον ώθησε, θα είναι η περιοχή ασφαλής. Μόνο τότε η Τουρκία θα έχει μια ευκαιρία να θάψει τον ιμπεριαλισμό της μια για πάντα και να γίνει ένα σύγχρονο κράτος.

 

 

*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού. Είναι επιστημονικός συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security (INIS). Δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου.

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024