Γιατί ο Ερντογάν επιδιώκει τεχνητή κρίση;

Γράφει ο Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο Ερντογάν χάνει. Και χάνει με μεγάλες διαφορές από όλους σχεδόν τους πολιτικούς του αντιπάλους. Ταυτόχρονα, η τουρκική κοινωνία βράζει. Υπάρχει μεγάλη οργή στους Τούρκους για τον πληθωρισμό που βιώνουν και ο Ερντογάν με τη στάση και τις δηλώσεις του μοιάζει να λοιδωρεί τα εγχώρια ζητήματα λέγοντας πως δεν είναι τόσο μεγάλο πρόβλημα και θα το λύσει «εν ευθέτω χρόνο». Προφανώς, μια τακτική που εξοργίζει ακόμα περισσότερο τους Τούρκους.

Οπότε, μπροστά στο φάσμα μιας ήττας και ίσως και μιας σειράς δικαστηρίων που θα ακολουθήσουν για αυτόν (ήδη η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για πολλά) ο Ερντογάν επιδιώκει κρίση ή και μικρής κλίμακας πόλεμο με κάθε τρόπο. Για αυτό και έχει εκτραχυνθεί εναντίον της χώρας μας το τελευταίο διάστημα και ιδιαίτερα από τη στιγμή που έγινε σαφές από τη ρωσική πλευρά ότι δεν επιθυμούν μια νέα τουρκική εισβολή στη Συρία. Από τη στιγμή λοιπόν που το άλλοθι του πολέμου ενάντια στους Κούρδους, τους οποίους η Τουρκία αποκαλεί τρομοκράτες, έχει εκλείψει από τα επιχείρηματα του, μοιραία στρέφει το βλέμμα του προς την Ελλάδα, ελπίζοντας σε μια ελληνοτουρκική κρίση που θα του δώσει το εκλογικό άλλοθι.

Μια ελληνοτουρκική κρίση η οποία θα παρουσιαστεί ως μια παρατεταμένη πολεμική κατάσταση και «απειλή» για την Τουρκία, θα του δώσει δικαίωμα παράτασης θητείας για ένα ακόμη χρόνο,σύμφωνα με το άρθρο 119 του Τουρκικού Συντάγματος και μεγαλύτερη εξουσία σε σημείο να μπορεί να κατασχέσει ακόμα και περιουσίες. Μια εξουσία που προφανώς θα τον βοηθήσει να αποδυναμώσει ή και να εξαφανίσει τους αντιπάλους του.

Το άρθρο 119 του Ν. 2709 τροποποιήθηκε, να θυμίσω, σε ένα αμφιβόλου εγκυρότητας δημοψήφισμα το 2017 με 18 αλλαγές στο Τουρκικό Σύνταγμα που έδιναν υπερεξουσίες στον Τ.Ερντογαν μετά την προσπάθεια ανατροπής του το καλοκαίρι του 2016. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 51-49% με μαρτυρίες να λένε ακόμα και για μεταφορά καλπών από εκπροσώπους του ΑΚΡ που ξεκίνησαν σφραγισμένες και έφτασαν τελικά χωρίς σφραγίδα στα κέντρα καταμέτρησης. ‘Άλλες αναφορές αναφέρουν περιπτώσεις χρηματισμού αλλά και απειλών, γεγονότα που έλαβαν χώρα στα βάθη της Ανατολίας.

Ο Ερντογάν θέλει λοιπόν «πάση θυσία» μέσα στο επόμενο διάστημα και μέχρι τις εκλογές του 2023– κανονικά οι προεδρικές εκλογές στην Τουρκία πρέπει να διεξαχθούν καλοκαίρι του 2023- σύγκρουση με την Ελλάδα, ώστε να ανακηρύξει τη χώρα του σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω εθνικής κρίσης. Το πρόβλημα βέβαια είναι πως πρέπει να είναι «αμυντικός πόλεμος/σύγκρουση» και όχι μια επιθετική ενέργεια του Ερντογάν η οποία θα παραπέμπει σε κινήσεις αναθεωρητισμού της περιοχής.  Άρα εμείς ως Ελλάδα θα  πρέπει να κάνουμε πρώτοι επίθεση και να συμφωνήσει και το διεθνές στερέωμα σ΄αυτό- ότι δηλαδή η Ελλάδα επιτέθηκε στην Τουρκία ή τουλάχιστον να φανεί πως η Ελλάδα επιτίθεται στην Τουρκία. Κάτι που με τα σημερινά δεδομένα δεν φαίνεται να συμβαίνει και γι΄αυτό τα γαβγίσματα και οι απαράδεκτες δηλώσεις από την τουρκική πλευρά μήπως και η τακτική τους φέρει τα αποτελέσματα που επιθυμούν.

Συνεπικουρικά με τα παραπάνω θα ήθελα να προσθέσω και το άρθρο 119:

«ΙΙΙ. Διαχείριση έκτακτης ανάγκης

ΑΡΘΡΟ 119 – Ο Πρόεδρος, σε περίπτωση πολέμου, εμφάνιση κατάστασης που θα απαιτήσει πόλεμο, κινητοποίησης, εξέγερσης, ισχυρής και ενεργής εξέγερσης κατά της πατρίδας ή της Δημοκρατίας, εξάπλωσης πράξεων βίας που θέτουν σε κίνδυνο το αδιαίρετο της χώρας και του έθνους εσωτερικά ή εξωτερικά,  ανάδυσης εκτεταμένων πράξεων βίας που αποσκοπούν στην καταστροφή της συνταγματικής τάξης ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, μπορεί να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες, σε ολόκληρη ή σε περιοχή της χώρας, όπως και σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της δημόσιας τάξης λόγω πράξεων βίας, φυσικής καταστροφής ή επικίνδυνης επιδημίας ή σοβαρής οικονομικής ύφεσης.

Η απόφαση για την κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την ημέρα που δόθηκε και υποβάλλεται στην έγκριση της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης την ίδια ημέρα.

Εάν η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας βρίσκεται σε διάλειμμα, καλείται αμέσως στη συνεδρίαση. Εάν η Συνέλευση το κρίνει απαραίτητο, μπορεί να συντομεύσει, να παρατείνει ή να άρει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Κατόπιν αιτήματος του Προέδρου, η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας μπορεί να παρατείνει την προθεσμία που δεν υπερβαίνει τους τέσσερις μήνες κάθε φορά. Αυτό το τετράμηνο δεν επιδιώκεται σε περιπτώσεις πολέμου.

Οι χρηματικές, περιουσιακές και εργασιακές υποχρεώσεις που πρέπει να επιβάλλονται στους πολίτες σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης θα περιοριστούν ή θα ανασταλούν προσωρινά όπως και τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες σύμφωνα με τις αρχές του άρθρου 15.  Ποιες διατάξεις θα εφαρμόζονται και πώς θα πραγματοποιούνται οι συναλλαγές ρυθμίζονται από το νόμο.

Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, ο Πρόεδρος μπορεί να εκδώσει προεδρικό διάταγμα για θέματα που επιβάλλει η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, χωρίς να υπόκειται στους περιορισμούς του άρθρου 104, δεύτερη περίοδος, δέκατη έβδομη παράγραφος. Τα διατάγματα αυτά που έχουν ισχύ νόμου δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και υποβάλλονται αυθημερόν στη Συνέλευση για έγκριση.

Εκτός από την περίπτωση που η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση δεν μπορεί να συνέλθει λόγω πολέμου και ανωτέρας βίας. Τα προεδρικά διατάγματα που εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης συζητούνται και αποφασίζονται στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας εντός τριών μηνών. Σε αντίθετη περίπτωση, το προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης θα καταργηθεί αυτοδικαίως.»