Γιατί η τρομοκρατική επίθεση στην πλατεία Ταξίμ βολεύει τον Ερντογάν

Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα*

Μια ημέρα μετά την τρομοκρατική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, η οποία στοίχισε τη ζωή σε έξι ανθρώπους και τραυμάτισε πάνω από ογδόντα, ο Τούρκος πρόεδρος αφίχθη στο Μπαλί της Ινδονησίας για να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής των G20 (στο περιθώριο της οποίας έχουμε και συνάντηση Μπάιντεν- Σι).

Όπως αναμένεται ο Τούρκος πρόεδρος θα χρησιμοποιήσει την τρομοκρατική επίθεση στις συζητήσεις που θα έχει με τους ξένους ηγέτες με τέτοιο τρόπο ώστε να δείξει ότι η Τουρκία δεν νιώθει ασφάλεια και απιλείται από τους τρομοκράτες. Να σημειώσω εδώ πως η τουρκική κυβέρνηση κατηγορεί το PKK, ενώ σύμφωνα με όσα έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, η γυναίκα η οποία θεωρείται ύποπτη, έχει ήδη συλληφθεί.

Το γεγονός ότι η Τουρκία κατηγορεί το PKK δίνει τη δυνατότητα στον Ερντογάν να χρησιμοποιήσει την τρομοκρατία ως μοχλό πίεσης για να επιτύχει ό,τι επιθυμεί καθώς μάλιστα βρίσκεται στην τελική ευθεία για τις εκλογές τον Ιούνιο του 2023. Θα εξηγήσω τί ακριβώς εννοώ:

1) Θεωρώντας υπεύθυνο το PKK για τρομοκρατικό χτύπημα στο κέντρο της Κωνστατινούπολης (και όχι σε κάποιο μακρινό μέρος της Ανατολίας), ο Τούρκος πρόεδρος θα έχει πάτημα να ισχυριστεί ότι δεν κινδυνεύουν μόνο οι Τούρκοι αλλά και οι πάμπολλοι τουρίστες που συρρέουν στην Πόλη.

2) Θα μπορεί πλέον να πιέσει με κάθε τρόπο τη Σουηδία και την Φινλανδία να πραγματοποιήσουν τους όρους που έχει θέσει, καθώς θα ισχυριστεί ότι με υπεύθυνο το PKK, μετά το συγκεκριμένο γεγονός θα είναι αδύνατο να περάσει η ένταξη των δυο χώρων από την τουρκική εθνοσυνέλευση αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματα της Τουρκίας. Υπενθυμίζουμε εδώ πως για να εισαχθούν νέα μέλη στο ΝΑΤΟ, καθένα από τα 30 κράτη μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να επικυρώσει τα πρωτόκολλα προσχώρησης σύμφωνα με τα δικά του συστήματα — συνήθως με κοινοβουλευτική έγκριση (ή με έγκριση από το Κογκρέσο στις ΗΠΑ). Μόλις εγκρίνουν όλοι, ο αρχηγός του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ προσκαλεί τα νέα μέλη, στη συγκεκριμένη περίπτωση τη Σουηδία και τη Φινλανδία, να προσχωρήσουν, κάτι που κάνουν σύμφωνα με τις δικές τους εσωτερικές διαδικασίες. Ως τελευταίο βήμα, ειδοποιείται το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. Έτσι, με απλά λόγια, η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ εξαρτάται από την έγκριση του τουρκικού κοινοβουλίου. Ήδη ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ με ανάρτησή του στο twitter αναφέρει ότι «το ΝΑΤΟ στέκεται αλληλέγγυο με τη σύμμαχό μας Τουρκία».

3) Η τρομοκρατική επίθεση συνέβη σε μια περίεργη χρονική στιγμή. Μόλις λίγα εικοσιτετράωρα μετά το περιστατικό στο Βενιζέλος με τον Τούρκο ύποπτο στην πτήση των Emitates, αλλά και μερικές ημέρες μετά την επίσκεψη του Σουηδού πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον στην Άγκυρα (8 Νοεμβρίου 2022) ο οποίος πήγε ουσιαστικά με σκοπό να πείσει τον Ερντογάν να φροντίσει για την ένταξη των δύο χωρών στη βορειοατλαντική συμμαχία. Μάλιστα, μπροστά στις κάμερες, ο Σουηδός χαμογελώντας μάλλον αμήχανα (ίσως και νευρικά θα μπορούσαμε να πούμε) διαβεβαίωσε τους Τούρκους ότι θα τους βοηθήσει στον αγώνα ενάντια στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK). Μετά το συγκεκριμένο τρομοκρατικό χτύπημα, η Τουρκία θα απαιτήσει βοήθεια και δεν θα θελήσει να μείνει μόνο στις διαβεβαιώσεις.

4) Το τρομοκρατικό χτύπημα δίνει την ευκαιρία στον Ερντογάν να βάλει ξανά στο τραπέζι των συζητήσεων την εισβολή στη βόρεια Συρία, από την οποία τον είχαν αποτρέψει τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία και να ισχυριστεί πως είναι ύψιστο ζήτημα ασφαλείας για την χώρα.

5) Μπορεί στη συζήτηση να εμπλέξει και την Ελλάδα καθώς συχνά αναφέρει ότι η χώρα μας είναι κράτος που υποθάλπτει τρομοκράτες ( γνωστά τα ψέμματα του για χώρους εκπαίδευσης Τούρκων τρομοκρατών στο Λαύριο).

Τα παραπάνω άνετα μπορούν να καλλιεργήσουν στο εσωτερικό του ένα σκηνικό σοκ και δέους με το οποίο θα οδηγηθεί στις επερχόμενες εκλογές παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως το μοναδικό σωτήρα της Τουρκίας που έχει γίνει στόχος ξένων εχθρών. Η ρευστή κατάσταση του δίνει το δικαίωμα πλέον για λόγους ασφαλείας να καταπατήσει ακόμη περισσότερο τις ελευθερίες και τα δικαιώματα, ακόμη και να αναβάλλει τις εκλογές με βάση το τουρκικό σύνταγμα που του δίνει τη δυνατότητα για λόγους ασφαλείας να το πράξει.

Αν, μάλιστα. δεχθούμε ότι οι Τούρκοι αρέσκονται να χρησιμοποιούν προβοκάτσιες όπως συνέβη με την βομβιστική επίθεση στο σπίτι του Κεμάλ το 1955, η οποία πυροδότησε τα Σεπτεμβριανά, η συγκεκριμένη τρομοκρατική επίθεση χθες στην πλατεία Ταξίμ, βολεύει τον Ερντογάν απ΄όπου κι αν προέρχεται.