29/03/2024

Η στρατιωτική στροφή της Γαλλίας στην Ευρώπη

Judy Dempsey
Carnegie Europe 

 

 

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει την ικανότητα να ενοχλεί τους Ευρωπαίους ομολόγους του.

Η Γερμανία, παραδοσιακά ο στενότερος σύμμαχος της Γαλλίας στην ΕΕ, συχνά παραπονιέται ότι δεν ζητείται η γνώμη της κάθε φορά που ο Μακρόν εκφωνεί φιλόδοξες ομιλίες για την Ευρώπη. Όχι ότι το Βερολίνο, είτε επί της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ είτε επί του διαδόχου της Όλαφ Σολτς έχουν διατυπώσει κάποιες πρωτότυπες προτάσεις για την Ευρώπη.

Στη συνέχεια, υπάρχει η οπτική της  Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής. Πιστεύουν ότι ο Μακρόν δεν έχει κάνει αρκετά για να υποστηρίξει στρατιωτικά την Ουκρανία. Περισσότερο από αυτό, υποπτεύονται ότι ο Μακρόν εξακολουθεί να θέλει να κάνει κάποιου είδους συμφωνία με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν για να τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Οι Κεντροευρωπαίοι μαζί με άλλες  χώρες πιστές στη βορειοατλαντική συμμαχία συχνά πιστεύουν ότι όταν ο Μακρόν μιλά για στρατηγική αυτονομία για την Ευρώπη, πρόκειται για τη σταδιακή αποδυνάμωση του ΝΑΤΟ ή για τη δημιουργία αμυντικής δομής σε ανταγωνισμό με τη στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Πράγματι, ο Μακρόν ονόμασε κάποτε το ΝΑΤΟ «εγκεφαλικά νεκρό», μια περιγραφή που έχει αντέξει στο πέρασμα του χρόνου.

Πάνω απ’ όλα, υπάρχει η αίσθηση ότι η Γαλλία, η μόνη πυρηνική δύναμη της ΕΕ, δεν μπορεί να είναι αξιόπιστη, καθώς η άποψή της για τον κόσμο —και για την Ευρώπη— είναι γκωλική, στην οποία η Γαλλία είναι ο κεντρικός, στρατηγικός παράγοντας που διαμορφώνει και κυριαρχεί μελλοντικά  στην Ένωση.

Λοιπόν, εάν η νέα εθνική στρατηγική αναθεώρηση του Μακρόν είναι κάτι που πρέπει να γίνει, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή μιας σημαντικής επανεξέτασης του στρατιωτικού ρόλου της Γαλλίας στην Ευρώπη και της σχέσης της με το ΝΑΤΟ.

Σε αυτό το προσχέδιο αναθεώρησης, το οποίο τους επόμενους μήνες θα περάσει από λεπτομερή επεξεργασία και το οποίο στοχεύει να καθορίσει τη στρατιωτική στάση της Γαλλίας έως το 2030, η ασφάλεια της Ευρώπης, οι στόχοι του ΝΑΤΟ και η πυρηνική αποτροπή του Παρισιού συμβαδίζουν.

Δεδομένων όλων των παλαιών και νέων απειλών, που κυμαίνονται από τη συμβατική στρατιωτική επιθετικότητα έως τον υβριδικό πόλεμο, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο και των νέων όπλων, ο Μακρόν γνωρίζει ότι καμία χώρα δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνη της. Η εισβολή της Ρωσίας έχει αποκαλύψει τα τρωτά σημεία και το χαμηλό επίπεδο ανθεκτικότητας της Ευρώπης. Υπάρχουν πάρα πολλά άγνωστα και πάρα πολλές προκλήσεις που απαιτούν περισσότερα από ένα τεράστιο πλήθος δυνατοτήτων. Το οικονομικό κόστος για την αντιμετώπιση όλων αυτών των απειλών είναι υπερβολικό.

Σε αυτό το πλαίσιο, για τον Μακρόν, η επιθετικότητα της Ρωσίας προς την Ουκρανία «μπορεί να προηγηθεί ευρύτερων γεωπολιτικών αντιπαλοτήτων και ενός μέλλοντος που δεν έχουμε λόγο να αποδεχτούμε με μοιρολατρία». Οχι μόνο αυτό. Ο πρόεδρος τόνισε ότι «[…] επειδή αυτός ο πόλεμος ξεκαθαρίζει την κατάσταση του κόσμου στον οποίο ζούμε, την κατάρρευση κανόνων και ταμπού, την κατάχρηση εξουσίας, χαρακτηρίζει εκείνη την επικίνδυνη στιγμή όπου αμφισβητείται η παλιά ισορροπία αλλά η νέα δεν έχει ακόμη καθιερωθεί».

Ο Μακρόν δεν είναι διατεθειμένος να περιμένει να εμφανιστεί αυτή η νέα τάξη πραγμάτων – κάτι που η Κίνα (η οποία δεν αναφέρεται στο προσχέδιο αναθεώρησης) προσπαθεί να διαμορφώσει.

Αντίθετα, με τη νέα εστίαση στην Ευρώπη, επιβεβαίωσε την απόσυρση της Γαλλίας από το Σαχέλ, τερματίζοντας έτσι την επιχείρηση Barkhane στην οποία το Παρίσι είχε αναπτύξει περίπου 5.000 στρατιώτες στο Μάλι για να βοηθήσει στην καταπολέμηση των ισλαμιστών εξτρεμιστών. Στο μέλλον, η Γαλλία θα δημιουργήσει μια νέα οργάνωση που θα βασίζεται στη συνεργασία μεταξύ της Γαλλίας και των τοπικών ενόπλων δυνάμεων.

Με τη στροφή προς την Ευρώπη, ο Μακρόν δεν έχει αυταπάτες για τον σημαντικό ρόλο του ΝΑΤΟ και των Ηνωμένων Πολιτειών. «Η Γαλλία σκοπεύει να διατηρήσει μια μοναδική θέση εντός της Συμμαχίας. Έχει μια απαιτητική και ορατή θέση λόγω της ιδιαιτερότητας και της ανεξαρτησίας της αμυντικής της πολιτικής, ιδίως λόγω της πυρηνικής αποτρεπτικής της δύναμης», είπε.

Ταυτόχρονα, η Γαλλία «προτίθεται να ενισχύσει την επιρροή της και των Ευρωπαίων συμμάχων προκειμένου να σταθμίσει τις μεγάλες αλλαγές στη στάση του ΝΑΤΟ και το μέλλον της στρατηγικής σταθερότητας στην Ευρώπη».

Η στρατηγική σταθερότητα είναι το βασικό στοιχείο της εθνικής στρατηγικής αναθεώρησης του Μακρόν. Εφόσον η Ρωσία αμφισβήτησε τη σταθερότητα της Ευρώπης και ανέτρεψε τη μεταψυχροπολεμική εποχή, το ΝΑΤΟ και οι Ευρωπαίοι πρέπει να αναγνωρίσουν πώς και γιατί πρέπει να υπερασπιστούν την ήπειρο. Μια «αξιόπιστη, σύγχρονη» πυρηνική αποτροπή είναι το κλειδί, είπε ο Μακρόν. «Οι πυρηνικές μας δυνάμεις συμβάλλουν μέσω της δικής τους ύπαρξης στην ασφάλεια της Γαλλίας και της Ευρώπης», πρόσθεσε.

Εδώ, «ο Μακρόν επαναλαμβάνει τη θέση της Γαλλίας για την πυρηνική αποτροπή», δήλωσε ο Φρανσουά Χάισμπουργκ, ανώτερος σύμβουλος για την Ευρώπη στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.

Πράγματι, εμπειρογνώμονες στον τομέα της άμυνας στην Ευρώπη αναφέρουν συχνά την πιθανότητα η Γαλλία, με τις πυρηνικές της ικανότητες, να παρέχει στους Ευρωπαίους μια ειδική ομπρέλα ασφαλείας. Οι Ατλαντιστές μπορεί να ανατριχιάσουν στην ιδέα. Όμως ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία αναγκάζει τους συμμάχους να σκεφτούν τη μελλοντική στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Η σύγκρουση υπογραμμίζει «την ανάγκη να διατηρηθεί ένα ισχυρό και αξιόπιστο πυρηνικό αποτρεπτικό μέσο για την αποτροπή ενός μεγάλου πολέμου». Αυτός ο αποτρεπτικός παράγοντας πρέπει να είναι «νόμιμος, αποτελεσματικός και ανεξάρτητος», είπε ο Μακρόν.

Έτσι, ενώ θέλει η Γαλλία να είναι μια «ανεξάρτητη, σεβαστή, ευέλικτη δύναμη στην καρδιά της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας», έχει καθησυχαστικά λόγια για το ΝΑΤΟ και πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η Γαλλία θα διατηρήσει ισχυρούς δεσμούς με την Ατλαντική συμμαχία. Η στρατηγική εταιρική σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες «θα παραμείνει θεμελιώδης και πρέπει να παραμείνει φιλόδοξη, διαυγής και ρεαλιστική».

Η Γαλλία θα εμβαθύνει επίσης τη σχέση της με τη Γερμανία και θα σφυρηλατήσει αμυντικές συνεργασίες με την Ιταλία και την Ισπανία ενώ θα ενισχύσει τον ευρωπαϊκό πυλώνα στο ΝΑΤΟ.

«Είναι καλό που ο Μακρόν αναφέρεται στην κυριαρχία της Γαλλίας τουλάχιστον αρκετές φορές, αλλά την τοποθετεί στο πλαίσιο μιας ισχυρής συμμαχίας εντός της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε ο Γιουτζένιουζ Σμόλαρ (Πολωνός δημοσιογράφος) από το Κέντρο Διεθνών Σχέσεων στη Βαρσοβία. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, ο Μακρόν δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στην Πολωνία, αλλά αναφέρει την ενίσχυση των δεσμών με την Ιταλία, την Ισπανία, την Ελλάδα, την Κροατία και το Βέλγιο. Ακόμη και η Μολδαβία και η Γεωργία έχουν αναφορά.

Εν ολίγοις, η ανασκόπηση κάνει κύκλους γύρω από  το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, την Ανατολική Ευρώπη και την Αφρική. Ίσως είναι ισωπεδωτική και  γενική ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης του τεράστιου μεγέθους των προκλήσεων που έρχονται.

Οι λεπτομέρειες και το οικονομικό κόστος για την προετοιμασία της Γαλλίας για το 2030 θα γίνουν πιο σαφείς τους επόμενους μήνες. Και ίσως η γραμμή του Μακρόν να πάρει μορφή «όταν η ειρήνη επανέλθει στην Ουκρανία, θα χρειαστεί να αξιολογήσουμε όλες τις συνέπειες» μέσω μιας «νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας» στην Ευρώπη.

 

Διαβάστε επίσης:

Νέο Δόγμα Πολέμου σχεδιάζεται από την Γαλλία

 

 

 

Οι σχέσεις Γαλλίας Ρωσίας και η διάψευση του γαλλικού ευρωπαϊκού οράματος

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024