Πόροι και εφοδιαστική αλυσίδα: Ο καταλυτικός παράγοντας εξελίξεων στην Ουκρανία

Γράφει ο Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας 

Η γνώση μέσα από ιστορικά βιβλία μας δείχνει πώς ο χειμώνας της Βαλτικής είναι ιδιαίτερα σκληρός και δεν αφήνει περιθώριο για πολλές στρατιωτικές κινήσεις, τόσο λόγω του παγωμένου και χιονο-φορτωμένου εδάφους (sic), όσο και λόγω των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών που δεν επιτρέπουν ορθή λειτουργία σε ανθρώπους και μηχανές.

Οπότε, θεωρητικά, οι επιθέσεις αυξανόμενης ένταση θα γίνουν πάλι κοντά στην περίοδο της Άνοιξης, όπου τα χιόνια θα έχουν φύγει, όπως και οι λάσπες από τα πεδία των μαχών. Ίσως να γίνουν στις αρχές Μαρτίου με τις πρώτες επιθετικές κινήσεις να λαμβάνουν χώρα στα αστικά κέντρα όπου θα είναι πιο εύκολες οι μετακινήσεις. Θυμίζω εδώ πώς η πρώτη επίθεση, περίπου 12 μήνες πριν, έγινε τότε από τους Ρώσους οι οποίοι θέλησαν να εκμεταλλευθούν την συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Αν λοιπόν θα γίνει όντως μια τέτοια έναρξη επιχειρήσεων με ένταση, θα πρέπει θεωρητικά πάντα, να εστιάσουμε στους ΑΝΣΚ που θα τεθούν και από τις δύο πλευρές. Από την πλευρά των Ουκρανών θα είναι η ανακατάληψη εδαφών και ο περιορισμός των Ρώσων όσο είναι εφικτό προς τα ανατολικά. Αυτό όμως πώς θα ήταν δυνατόν να γίνει, όταν μέχρι στιγμής οι Ουκρανοί έκαναν αμυντικό πόλεμο και η ανάγκη λ.χ. για τεθωρακισμένα και μηχανοκίνητα ήταν μικρή. Οι αποστάσεις μεταξύ αμυντικών γραμμών επίσης ήταν κοντινές για αντίστοιχο εφοδιασμό και επάνδρωση τους, άρα και με μικρότερο κόστος. Πάντα άλλωστε  η άμυνα έχει αυτό το πλεονέκτημα.

Οπότε με ποια μέσα θα μπορεί να γίνει η προέλαση; Θα δοθούν οχήματα βαρέως τύπου από την Δύση; Δυσκολεύομαι λ.χ. να δω LEO1 ή και LEO 2 μαζί με Μ1Α να δίνονται στους Ουκρανούς αντίστοιχα από Γερμανία και ΗΠΑ για να σταθούν απέναντι στα ρωσικά τεθωρακισμένα. Ή ακόμα και οχήματα μεταφοράς προσωπικού από τις ΗΠΑ όπως λ.χ. τα Μ1117 που πήραμε εμείς, μαζί με οχήματα τύπου MTVR, κατά δεκάδες να δίνονται στους Ουκρανούς.

Αντίστοιχα τώρα στους Ρώσους ο ΑΝΣΚ θα είναι σίγουρα να κρατηθεί ό,τι έχουν κερδίσει στην ανατολική Ουκρανία (άρα θέσεις σε άμυνα αρχικά), όμως και εκεί πλέον ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός βρίσκεται σε δυσκολία εύρεσης. Πηγές λένε πώς η μείωση των επιθέσεων μέχρι και πολύ πρόσφατα, οφείλεται στο γεγονός πως η Ρωσία έχει επιταχύνει την εσωτερική παραγωγή της και συγκρατεί αποθέματα για μαζική δράση την Άνοιξη. Όμως η χώρα δεν έχει πλέον πρόσβαση σε υψηλή τεχνολογία πολέμου ( βλ. chips) καθώς και η Κίνα αρνείται να δώσει  αντίστοιχους πόρους παρά τις εμπορικές συμφωνίες με την Μόσχα. Ο λόγος για αυτό δεν είναι διότι φοβάται κυρώσεις, αλλά γιατί έχει αυξημένες ανάγκες για δικές της παραγγελίες σε οικονομικές συμφωνίες με αντίστοιχα αυξημένες τιμές, άρα και μεγαλύτερο όφελος για την ίδια. Οπότε με ποια μέσα θα διεξαχθεί και για τους Ρώσους ο πόλεμος;

Εδώ είναι χρήσιμο για παράδειγμα ένα μάθημα ιστορίας. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μια σοβαρή πτυχή που έφεραν οι ΗΠΑ με την είσοδο τους ήταν «η δυναμική του Detroit». Η ικανότητα δηλαδή να παράγουν ακόμα και 32 οχήματα την ημέρα για μεταφορά προσωπικού και τεθωρακισμένα, έναντι των 8 με 10 που μπορούσαν οι Ναζί σε όλη την διάρκεια του πολέμου. Η δυνατότητα να κάνουν δηλαδή μαζική αποστολή και δράση σε όλο το εύρος των μαχών μεταφέροντας υλικά και μαχητές με διάφορα οχήματα σε μεγάλους αριθμούς και σε μεγάλες αποστάσεις. Αντίστοιχα τότε, οι Γερμανοί προσπαθούσαν να εισβάλουν στην ΕΣΣΔ με τον κύριο όγκο υλικών και μαχητών να κινούνται με βόδια, άλογα και μουλάρια! (πηγή: https://www.amazon.com/Mechanized-Juggernaut-Military-Anachronism-Stackpole/dp/0811735036 )

Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί πώς οι Γερμανοί παρά την φημολογία περί μηχανοκίνητης ικανότητας, στην ουσία δεν είχαν επάρκεια στο πετρέλαιο (γι΄αυτό και η στόχευση σε διάφορες περιοχές με πετρέλαιο όπως η Ρουμανία και οι περιοχές στην Μ.Ανατολή) ή την προϋπάρχουσα αυτοκινητοβιομηχανία που είχαν οι ΗΠΑ ή η Βρετανία. Τα Panzer, για παράδειγμα, ως τεθωρακισμένα ήταν σίγουρα αρκετά διαβόητα, αλλά αυτά ήταν μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού στρατού τους. Το πεζικό εξακολουθούσε να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τρένα ανεφοδιασμού και άλογα. Μάλιστα, ακόμα και τα πυροβόλα έλκονταν κυρίως με άλογα.

Η αλλαγή στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έγινε με την είσοδο των ΗΠΑ στις πολεμικές επιχειρήσεις, καθώς οι ΗΠΑ ήταν που προμήθευαν τους συμμάχους με πολλά φορτηγά καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Για παράδειγμα, μετά την εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία, η Γερμανία χρειάστηκε 6 μήνες μόνο για να επιστρέψει τη Luftwaffe στην ίδια δύναμη που είχε πριν από την επιχείρηση (δηλαδή να προχωρήσει στην αντικατάσταση χαμένων και κατεστραμμένων αεροσκαφών). Καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, η Γερμανία βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στον αιχμαλωτισμένο εξοπλισμό, όπως σε βρετανικά φορτηγά παρά το γεγονός ότι είχαν δεξιό τιμόνι. Με άλλα λόγια, εξοπλισμός που βρέθηκε και τον πήραν στην κατοχή τους από δυνάμεις της Βρετανίας που υποχωρούσαν κατά την πτώση της Γαλλίας.

Με βάση τα παραπάνω λοιπόν η προσωπική μου άποψη είναι πώς, όσο ο πόλεμος στην Ουκρανία εξελίσσεται και φτάσει κάποια στιγμή στο σημείο να διεξαχθεί σε κλιμακωμένη ένταση την ερχόμενη Άνοιξη, όλα θα κριθούν στο ποιος θα έχει την καλύτερη γραμμή κατασκευαστικής και εφοδιαστικής αλυσίδας. Ένα μάθημα που οι ΗΠΑ τουλάχιστον το έμαθαν καλά μέσα από διάφορες επιχειρήσεις ανά τον κόσμο τα προηγούμενα. Όπως, επίσης, έμαθαν πώς αυτό κοστίζει πάρα πολύ! Και ακριβώς εκεί θα φανεί  ποιος θα μπορεί να διαθέσει τα περισσότερα και για τις δύο πλευρές, έτσι ώστε να έχει και την ικανότητα να επεκτείνει τις δράσεις και τις κινήσεις του στο πεδίο της μάχης.