Γιατί δεν προβλέπεται σύγκλιση Τουρκίας Ισραήλ σύντομα
President Isaac Herzog during his state visit to Turkey with Recep Tayyip Erdoğan, March 2022
Γράφει ο ιστορικός Παναγιώτης Γέροντας
Το τελευταίο διάστημα οι εξελίξεις στο εσωτερικό του Ισραήλ θυμίζουν παλαιότερες εποχές συγκρούσεων με τους Παλαιστίνιους, ενώ η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με διαδηλώσεις. Πρόσφατα μάλιστα διάβαζα άρθρο του Μιχάλη Ιγνατίου με τίτλο: «Είναι η Τουρκία πίσω από το νέο πολιτικό χάος μεταξύ του Νετανιάχου και των Παλαιστινίων; Με βάση το μίσος του Ερντογάν, δεν αποκλείεται τίποτα…». Το συγκεριμένο ερώτημα που αποτελεί τον τίτλο του άρθρου, έχει απασχολήσει έντονα. Ο έμπειρος αρθρογράφος αναφέρει στο κείμενο του: «Όταν η προηγούμενη κυβέρνηση του Ισραήλ προχώρησε στην εξομάλυνση των σχέσεων, συμφωνήθηκε να κλείσουν τα γραφεία της Χαμάς στην Τουρκία, απ’ όπου σχεδιάζονται οι επιθέσεις κατά του Ισραήλ, σύμφωνα με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες. Ο Ερντογάν δεν υλοποίησε ποτέ τη συμφωνία. Χρησιμοποίησε την Χαμάς στο παρελθόν εναντίον ισραηλινών στόχων. Γιατί να μην την χρησιμοποιεί και τώρα με στόχο τον Νετανιάχου; Είναι ένα λογικό ερώτημα. Διότι μερικά πράγματα δεν δικαιολογούνται.»
Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι μεταξύ του Νετανιάχου και του Ερντογάν υφίσταται ιδεολογική άβυσσος. Το νεοοθωμανικό αφήγημα και η εργαλειοποίηση των μουσουλμάνων φέρνουν τη Τουρκία σε πλήρη αντιπαράθεση με το Ισραήλ. Μην ξεχνάμε επίσης ότι ο «Μπίμπι» είναι ο πατέρας της ελληνοϊσραλινής προσέγγισης.
Εκτιμώ, επίσης, ότι η μεταστροφή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής είναι τόσο μεγάλη που δύσκολα θα αναθεωρηθεί. Ακόμα και η αντιπολίτευση να κερδίσει τις επερχόμενες εκλογές, η νέα κυβέρνηση θα κυβερνά «υπό όρους» έχοντας να αντιμετωπίσει ένα βαθύ «ερντογανικό» κράτος. Ό, τι δηλαδή συνέβαινε στα πρώτα χρόνια του AKP στην εξουσία, όταν το «βαθύ κράτος» ήταν οι κεμαλικοί, το ίδιο θα συμβεί «από την ανάποδη».
Θυμόμαστε ότι το «ξεδίπλωμα» της νεοοθωμανικής πολιτικής του Ερντογάν δεν ξεκίνησε από τη πρώτη μέρα. Στην αρχή η Τουρκία έδειχνε «το καλό της πρόσωπο» προς τη Δύση υποστηρίζοντας την «ευρωπαϊκή της προοπτική».
Επιπρόσθετα, ας έχουμε υπ’ όψη μας ότι στη τουρκική αντιπολίτευση ανήκει και ο Νταβούτογλου, ο συγγραφέας του «Στρατηγικού Βάθους» και σε πολλά ζητήματα ο εμπνευστής της εξωτερικής πολιτικής του Ερντογάν.
Εν ολίγοις, εκτιμάται ότι δεν προβλέπεται σύγκλιση Τουρκίας και Ισραήλ σύντομα. Για να συγκλίνουν οι δύο χώρες θα πρέπει η Τουρκία να «ανακρούσει πρύμναν» σε ένα μεγάλο μέρος της εξωτερικής της πολιτικής. Ο «Μπίμπι» αντίθετα, λαμβάνοντας υπ’ όψη και την ιδεολογική κατεύθυνση της κυβέρνησης του, το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα θελήσει να αναθεωρήσει τις βασικές αρχές της ισραηλινής εξωτερικής πολιτικής, όπως αυτές έχουν πάρει μορφή άλλως τε από τον ίδιο τα τελευταία χρόνια.
About Post Author
