28/03/2024

Η Αποτροπή μέσω Άρνησης θα είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα μας

https://www.hellenicnavy.gr/el/polymesa/fotografies/ploia.html

Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς* 

 

Χρησιμοποιούμε δύο διακριτές χρήσεις του όρου «αποτροπή». Αυτές είναι: «αποτροπή μέσω τιμωρίας» και «αποτροπή μέσω άρνησης». Η αποτροπή με τιμωρία απειλεί να επιβάλει εξαιρετικά μεγάλο κόστος στον αντίπαλο σε περίπτωση επίθεσης. Η αποτροπή μέσω άρνησης βασίζεται στο να πειστεί ο αντίπαλος ότι μια επίθεση είναι «αδύνατη ή απίθανο να επιτύχει».

Η δική μας Στρατηγική Εθνικής Άμυνας τονίζει την αποτροπή μέσω άρνησης, καλώντας τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις (ΕΕΔ) να έχουν την ετοιμότητα να αναπτύξουν ασύμμετρες προσεγγίσεις και να βελτιστοποιήσουν τις ικανότητές μας για Αντιπρόσβαση και Αεροπορική Απαγόρευση γνωστή σήμερα ως Anti-Access/Aria Denial (A2/AD). Με αυτού του είδους τις επιχειρήσεις η ελληνική στρατιωτική δύναμη στοχεύει να αρνηθεί την επιχειρησιακή ελευθερία του αντιπάλου χωρίς απαραίτητα να παρευρίσκεται σε αυτόν τον χώρο προκειμένου να αποτρέψει την επιθετικότητα. Ειδικά σε περιοχές όπου ο αντίπαλος θα μπορούσε να δράσει για να καταλάβει γρήγορα εδάφη, είτε στον χερσαίο χώρο ή στη θάλασσα, για παράδειγμα σε κάποιες μικρονήσους.

Χρειάζεται να ξεκινήσει μια συζήτηση πολιτικής σχετικά με τη συμβατική αποτροπή  στην Ελλάδα.

Η συζήτηση είναι πώς να αρχίσει να εφαρμόζεται αυτή η προσέγγιση. Υπάρχουν διάφορες σχολές σκέψης. Μια από αυτές θεωρεί την αεροπορική κυριαρχία και την ικανότητα να νικήσει την αεροπορία της Τουρκίας ως απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτροπή. Μια άλλη, θεωρεί ότι η ελληνικές δυνάμεις πρέπει να απειλήσουν αξιόπιστα ότι θα βυθίσουν τον τουρκικό στόλο εισβολής αμέσως τις πρώτες ώρες της σύγκρουσης. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε από την Πολεμική Αεροπορία όχι απλώς να αποκτήσει αεροπορική υπεροχή, αλλά να βρει τον εχθρό και να καταστρέψει τα κέντρα βάρους του. Δηλαδή οι αεροπορικές δυνάμεις της Ελλάδας θα πρέπει να επιτεθούν στα ολοκληρωμένα συστήματα αεράμυνας της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων βασικών στόχων στην ηπειρωτική χώρα, όπως αεροπορικές βάσεις, συστοιχίες πυραύλων, τοποθεσίες ραντάρ, αεράμυνες και τις εγκαταστάσεις διοίκησης και ελέγχου.

Αυτή η προσέγγιση συγχέει την αποτροπή μέσω άρνησης με την ικανότητα να νικήσουμε πλήρως και γρήγορα τον αντίπαλο. Υποθέτει ότι η απειλητική στρατιωτική ήττα είναι ο μόνος τρόπος αποτροπής του αντιπάλου, παρά ένας τρόπος να επιχειρήσουν οι ΕΕΔ αποτροπή μέσω άρνησης. Επιπλέον, είναι οτιδήποτε άλλο παρά μια «ασύμμετρη προσέγγιση» έναντι ενός ισότιμου ανταγωνιστή, δεδομένου ότι επιδιώκει να καταπολεμήσει άμεσα τα δυνατά σημεία της Τουρκίας αντί να επιτεθεί στις αδυναμίες της με την προβολή ισχύος.

Η στρατηγική της Αντιπρόσβασης και Αεροπορικής Απαγόρευσης, αντίθετα, επικεντρώνεται στον περιορισμό της ικανότητας της Τουρκίας να κερδίσει και να εκμεταλλευτεί την οποιαδήποτε υπεροχή λόγω κυρίως της γεωγραφικής εγγύτητας σε επιθετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Αυτού του είδους οι επιχειρήσεις βασίζονται στη διάκριση μεταξύ στρατιωτικών στρατηγικών ελέγχου, που στοχεύουν στη διασφάλιση της ελευθερίας δράσης σε έναν στρατιωτικό τομέα, και στρατηγικών άρνησης, που επιδιώκουν να εμποδίσουν έναν αντίπαλο να αποκτήσει τέτοιο έλεγχο. Οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις στηρίζονται με συνέπεια σε επιθετικές αμφίβιες και ναυτικές επιχειρήσεις οι οποίες είναι απίθανο να επιτύχουν χωρίς αεροπορική υπεροχή. Θα ήταν επομένως συνετό να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε αμφιβολίες στους Τούρκους πολεμικούς σχεδιαστές σχετικά με την ικανότητα τους να επιτύχουν υπεροχή σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Επίσης η στρατηγική της Αντιπρόσβασης και Αεροπορικής Απαγόρευσης εξοικονομεί δυνάμεις χρησιμοποιώντας αρκετά μεγάλο αριθμό μικρότερων και φθηνότερων όπλων με κατανεμημένο τρόπο. Η στόχευση είναι να επιβιώσει η άμυνα από τα αρχικά εχθρικά χτυπήματα από αέρα και πυραύλους και στη συνέχεια να διατηρήσει τον εναέριο και θαλάσσιο χώρο ελεγχόμενο από τις ημέτερες δυνάμεις.

Συμπεράσματα

Ο ανταγωνισμός για την επιστημονική-τεχνολογική υπεροχή και την καινοτομία (τεχνολογικός αγώνας εξοπλισμών) βρίσκεται στον πυρήνα του στρατηγικού ανταγωνισμού στην πατρίδα μας και αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια. Το έτος 2022 σημαδεύτηκε από τον εκσυγχρονισμό με προσκτήσεις νέων οπλικών συστημάτων, στον οποίο σταδιακά προστίθεται ο ανταγωνισμός σε άλλους τομείς όπως τεχνητή νοημοσύνη, κβαντικοί υπολογιστές, βιοτεχνολογία και άλλα, που θεωρούνται τεχνολογίες που θα διαμορφώσουν το μέλλον των σχέσεων μας, τόσο σε στρατιωτικές όσο και σε πολιτικές εφαρμογές.

Η διαφορά στο σύγχρονο πεδίο μάχης είναι ότι ο συνδυασμός τεχνολογικών μέσων και μείωσης του κόστους αυξάνει την κινητικότητα, το βεληνεκές, την πυκνότητα και τη δυνατότητα κατανάλωσης των σύγχρονων οπλικών συστημάτων. Αυτό ανοίγει νέους και πιο αποτελεσματικούς τρόπους για τις ΕΕΔ να αντιμετωπίσουν τον εχθρό με πολυχωρική μάχη. Η πολυχωρική  μάχη αποτελείται από ένα μείγμα διαφορετικών επιπτώσεων στον κυβερνοχώρο, αισθητήρων, πλατφορμών με πυραύλους αέρος-αέρος, εδάφους-αέρος και πυραύλων επιφανείας-επιφανείας μεγάλου και μεσαίου βεληνεκούς με δικτυοκεντρική προσέγγιση.

Αυτά τα συστήματα επιτυγχάνουν και τον αερο-ναυτικό έλεγχο από τα αντιαεροπορικά όπλα, πυραύλους, και drones υπερασπίζοντας τις προσεγγίσεις των ημετέρων δυνάμεων μηδενίζοντας τη θνησιμότητα τους, αφού συνήθως θα λειτουργούν μαχητικά και βομβαρδιστικά υψηλών προδιαγραφών. Επομένως, αυτή η απειλή ενισχύει την αποτροπή μέσω της άρνησης.

Οι ΕΕΔ εκσυγχρονίζονται σταθερά, δημιουργώντας μια ισχυρή αεροπορία με την απόκτηση των Rafal, των F-16 Viper και των F-35, και ένα ισχυρό ναυτικό με τα Υ/Β 214, τις Φ/Γ Belhara, τις ΤΠΚ Super Vita και ο στρατός Ξηράς με τα τεθωρακισμένα Marder. Αλλά θα ήταν κολοσσιαία στρατηγική γκάφα να μην επιμείνουμε στην βελτιστοποίηση  των ικανοτήτων μας για Αντιπρόσβαση και Αεροπορική Απαγόρευση σε όλο το μήκος των συνόρων μας με μια επιθετική στρατηγική ώστε να μην εκχωρήσουμε το μεγαλύτερο πλεονέκτημά μας. Τέλος, η  Τουρκία πρέπει να πιστέψει ότι η Ελλάδα έχει και την ικανότητα και την αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσει τις απειλές τους.

 

 

*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι μέλος και ερευνητής του Institute for National and International Security, και του Strategy International.

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024