Guardian: Αφιέρωμα της βρετανικής εφημερίδας στην ρώσικη κατασκοπεία – Η «Μαρία Τσάλλα» και ο «Ντάνιελ Κάμπος»

Στις εστίες κατασκοπείας που έχουν ανοίξει στην Ευρώπη κι έχουν «άρωμα» Ρωσίας αναφέρεται η βρετανική εφημερίδα Guardian με ειδική αναφορά στην Ελλάδα και στην υπόθεση της κατασκόπου «Μαρίας Τσάλλα». Επικαλούμενο πληροφορίες από Έλληνα αξιωματούχο, το δημοσίευμα της εφημερίδας με τίτλο: «Panic and emotional pain as alleged deep-cover Russian spies vanish» αναφέρεται όχι μόνο στη Ρωσίδα αλλά και στον σύζυγο της κατασκόπου Γκέρχαρντ Ντάνιελ Κάμπος Βίτιχ.To δημοσίευμα σημειώνει ότι οι δύο κατάσκοποι είχαν αναπτύξει μακροχρόνιες ερωτικές σχέσεις σε Βραζιλία και Ελλάδα αντίστοιχα,η Τσάλλα ως γνωστόν με καθηγητή ιδιοκτήτη φροντιστηρίων ενώ ο σύζυγός της είχε μακροχρόνια σχέση στη Βραζιλία. 

Ακολουθεί ολόκληρο το άρθρο: 

=========================================

Στα μισά του ταξιδιού του στη Μαλαισία τον Ιανουάριο, ο Γκέρχαρντ Ντάνιελ Κάμπος Βίτιχ σταμάτησε να στέλνει μηνύματα στην κοπέλα του πίσω στο σπίτι τους στο Ρίο ντε Τζανέιρο και εκείνη ξεκίνησε αμέσως μια ξέφρενη αναζήτηση για τον εξαφανισμένο σύντροφό της.

Ένας Βραζιλιάνος αυστριακής καταγωγής, ο Κάμπος Βίτιχ  διηύθυνε μια σειρά εταιρειών τρισδιάστατης εκτύπωσης στο Ρίο που κατασκεύαζαν, μεταξύ άλλων, καινοτόμα γλυπτά από ρητίνη για τον βραζιλιάνικο στρατό και μπρελόκ για στρατιωτικά λουκάνικα.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Βραζιλίας και οι κοινότητες του Facebook στη Μαλαισία κινητοποιήθηκαν για να αναζητήσουν τον αγνοούμενο. Όμως ο Κάμπος Βίτιχ είχε απλώς εξαφανιστεί.

Τα νέα για αυτόν τελικά προήλθαν από μια απροσδόκητη πηγή στην άλλη άκρη του κόσμου στην Αθήνα, και ήταν τόσο συγκλονιστικά όσο και απροσδόκητα.

Ο Κάμπος  φέρεται να διατηρούσε ψεύτικη ταυτότητα, ανέφεραν ελληνικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα πηγές της ελληνικής υπηρεσίας πληροφοριών. Σύμφωνα με αυτά τα δημοσιεύματα, δεν ήταν, όπως είχε πει στην κοπέλα του, παιδί Αυστριακού πατέρα και Βραζιλιάνας μητέρας, που μεγάλωσαν οι παππούδες του στη Βιέννη.

Φέρεται ότι ήταν ένας Ρώσος «illegal», ένας κατάσκοπος βαθιάς κάλυψης που εργαζόταν για ένα ελίτ πρόγραμμα πληροφοριών, ο οποίος είχε εκπαιδευτεί για χρόνια στη Ρωσία για να μπορεί να υποδύεται έναν ξένο. Φέρεται ότι ήταν κρυφά παντρεμένος με έναν άλλο πρόσωπο, το οποίο πόζαρε ως Ελληνο-Μεξικάνα φωτογράφος ονόματι Μαρία Τσάλλα και διατηρούσε ένα κατάστημα με είδη πλεξίματος στην Αθήνα. Και οι δύο, όπως ισχυρίστηκε, είχαν σταλεί σε μια αποστολή δεκαετιών για να υπηρετήσουν τις υπηρεσίες πληροφοριών του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Τουλάχιστον έξι τέτοιοι ύποπτοι «illegals» έχουν αποκαλυφθεί σε διάφορες τοποθεσίες τον περασμένο χρόνο, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να υπάρχουν ένας ή περισσότεροι αποστάτες που διαβιβάζουν πληροφορίες στα δυτικά. Εναλλακτικά, η ρωσική υπηρεσία πληροφοριών μπορεί να χρησιμοποιεί περισσότερους από τους «illegals», εκθέτοντας τους έτσι σε πρόσθετο κίνδυνο, επειδή τόσοι πολλοί από τους «νόμιμους» κατασκόπους της που εδρεύουν στις ρωσικές πρεσβείες έχουν απελαθεί λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Ένας υψηλόβαθμος Έλληνας αξιωματούχος με γνώση της τρέχουσας υπόθεσης μίλησε στον Guardian και έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.

Η Ελλάδα πιστεύει ότι ο Κάμπος  ήταν Ρώσος «illegal» με το επώνυμο Σμίρεφ, είπε ο αξιωματούχος, ενώ η σύζυγός του, «Μαρία Τσάλλα», γεννήθηκε ως Ιρίνα Ρομάνοβα. Τον παντρεύτηκε στη Ρωσία πριν ξεκινήσουν οι αποστολές τους και πήρε το επώνυμό του, υποστηρίζουν οι Έλληνες. Η «Μαρία Τσάλλα» έφυγε εσπευσμένα από την Αθήνα στις αρχές Ιανουαρίου, αμέσως μετά την αποχώρηση του Κάμπος από τη Βραζιλία. Κανένας από τους δύο δεν έχει επιστρέψει.

Οι «illegals» εργάζονται συχνά σε ζευγάρια ως παντρεμένα ζευγάρια, αλλά η περίπτωση του Κάμπος και της Τσάλλα είναι το πρώτο υποτιθέμενο παράδειγμα δύο μισών παράνομου ζευγαριού που εργάζονται σε χωριστές χώρες με χωριστές ζωές.

«Έχουμε πολύ μικρή αμφιβολία ότι ήταν παντρεμένοι», είπε ο Έλληνας αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι ήταν μια ασυνήθιστη περίπτωση. Ισχυρίστηκε ότι το ζευγάρι είχε σχεδιάσει συναντήσεις στην Ελλάδα, την Κύπρο και τη Γαλλία τον τελευταίο καιρό, πιθανώς ρομαντικές συναντήσεις ανάμεικτες με κατασκοπεία.

Πληροφορίες από την Ελλάδα και τη Βραζιλία δείχνουν ότι υπήρχαν άτομα που υπέστησαν συναισθηματική καταστροφή στον απόηχο των βιαστικών αναχωρήσεών τους. Καθώς και οι δύο (Κάμπος και Τσάλλα) είχαν συνάψει μακροχρόνιες ρομαντικές σχέσεις ως κάλυψη, οι οποίες δεν είχαν καμία υποψία ότι είχαν δεσμό με Ρώσους κατασκόπους.

Ο Κάμπος  έζησε για τουλάχιστον δύο χρόνια στο Ρίο με τη Βραζιλιάνα φίλη του, η οποία συντόνισε την αναζήτηση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όταν εξαφανίστηκε. Είναι κτηνίατρος που εργάζεται για το υπουργείο Γεωργίας της χώρας της.

«Πραγματικά φοβάται αυτή την κατάσταση και πληγώνεται από τον πόνο της απότομης διακοπής σε μια σχέση που ήταν τέλεια στα μάτια της», είπε ένας από τους φίλους της.

Το ζευγάρι μιλούσε μαζί πορτογαλικά. Ο Κάμπος είχε μια προφορά που όσοι τον συνάντησαν προσπαθούσαν να κατανοήσουν. «Δεν μπορούσα να πω αν ήταν ρωσική, γερμανική ή τούρκικη», είπε ένας μακροχρόνιος γνωστός του στο Ρίο. Ο Κάμπος μιλούσε για το παρελθόν του σπάνια και με αόριστους όρους, εξηγώντας την περίεργη πορτογαλική προφορά του με αναφορές στην ανατροφή του στη Βιέννη.

Η υποτιθέμενη κάλυψη της  της Ιρίνα Ρομάνοβα ήταν παρόμοια περίπλοκη. Έφτασε στην Ελλάδα πριν από αρκετά χρόνια με μεξικανικό διαβατήριο που την αναγνώριζε ως ελληνικής καταγωγής με το όνομα Μαρία Τσάλλα, είπε ο αξιωματούχος. Μια φίλη της θυμήθηκε ότι ισχυρίστηκε ότι μεγάλωσε στο Μπελίζ. Φέρεται ότι χρησιμοποίησε ένα πιστοποιητικό γέννησης για να «αποκαταστήσει» την ελληνική της υπηκοότητα και ισχυρίστηκε ότι είχε επιστρέψει στη χώρα που άφησε ως βρέφος για να ανακαλύψει τις ρίζες της.

Της άρεσε να τραβάει φωτογραφίες και διατηρούσε ένα ταξιδιωτικό blog στο οποίο περιέγραφε τον εαυτό της ως «μια παθιασμένη και ανήσυχη καλλιτέχνιδα». Οι μοναδικές φωτογραφίες της που δημοσίευσε στο διαδίκτυο είχαν το μεγαλύτερο μέρος του προσώπου της καλυμμένο προσεκτικά από διάφορα αντικείμενα: μια γάτα, μια φωτογραφική μηχανή, μια μπάλα από μαλλί. Η Τσάλλα γράφτηκε σε σχολή ξένων γλωσσών για να βελτιώσει τα ελληνικά της και άρχισε να βγαίνει με τον ιδιοκτήτη φροντιστηρίων.

«Ήταν πολύ καλός άνθρωπος. Ευγενικός και στοχαστικός. Προσφέρθηκε πολύ εθελοντικά, φροντίζοντας αδέσποτες γάτες. Η είδηση ότι ήταν [υποτιθέμενη] κατάσκοπος ήταν πολύ σκληρή για μένα», είπε μια μακροχρόνια φίλη της, που δούλευε της Τσάλλα.

Οι «Campos Wittich» και «Tsalla» –ή ο κύριος και η κυρία Shmyrev, αν οι υποψίες των ελληνικών αρχών είναι σωστές– είναι πιθανότατα ήδη πίσω στη Ρωσία, αλλά τουλάχιστον τέσσερις ύποπτοι παράνομοι κρατούνται τώρα, συμπεριλαμβανομένου ενός Ρώσου με ταυτότητα Βραζιλίας, ο οποίος φυλακίστηκε στη Βραζιλία μετά από μια δεκαετή αποστολή στην οποία απέκτησε μεταπτυχιακό στις ΗΠΑ και έκανε πρακτική στο διεθνές ποινικό δικαστήριο της Χάγης.

Τον Δεκέμβριο, οι σλοβενικές αρχές συνέλαβαν ένα παντρεμένο ζευγάρι που παρουσιάζονταν ως Αργεντινοί, οι οποίοι διατηρούσαν μια διαδικτυακή γκαλερί τέχνης στη Λιουμπλιάνα. Πηγές είπαν στον Guardian ότι ήταν αξιωματικοί της ρωσικής SVR και πιστεύουν ότι δρούσαν σε όλη την Ευρώπη.

Η Τσάλλα και ο Κάμπος  μπορεί να βρίσκονταν σε προγενέστερο στάδιο «ενσωμάτωσης» των αποστολών τους, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν διαρκέσει για δεκαετίες αν δεν είχαν εντοπιστεί.

«Δεν είχαμε καμία απόδειξη ότι διεξήγαγε κατασκοπεία στην Ελλάδα,  το μόνο παράνομο για το οποίο θα μπορούσε να κατηγορηθεί ήταν η χρήση πλαστών εγγράφων», είπε ο Έλληνας αξιωματούχος για την περίπτωση της Τσάλλα. Ωστόσο, ταξίδεψε πολύ και οι υπηρεσίες πληροφοριών σε όλη την Ευρώπη ερευνούν τις κινήσεις της.

Από τους δύο, ήταν ο «Βραζιλιάνος» που έκανε περισσότερες επαφές σε κύκλους που θα μπορούσαν να ήταν ενδιαφέροντες για τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.

Ο Κάμπος έζησε στο Ρίο για τουλάχιστον πέντε χρόνια και η εταιρεία τρισδιάστατης εκτύπωσης του είχε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και κρατικές υπηρεσίες μεταξύ των πελατών της για τα καινοτόμα ειδώλια της από ρητίνη. Μια τέτοια δημιουργία, ενός πράσινου φιδιού που καπνίζει μια πίπα και πυροδοτεί δύο περίστροφα, παραγγέλθηκε από το 1ο Τάγμα της Στρατιωτικής Αστυνομίας ως φόρο τιμής στις προσπάθειες της Βραζιλίας στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο

Την εποχή της εξαφάνισής του, ο Κάμπος  έκανε τις τελικές πληρωμές σε μια νέα έδρα που είχε αποκτήσει για την εταιρεία στο κέντρο του Ρίο. Στεγαζόταν σε ένα εμπορικό κτίριο λιγότερο από 50 μέτρα από το προξενείο των ΗΠΑ.

Καθώς ετοιμαζόταν να πληρώσει την τελευταία δόση για τις ανακαινίσεις, φέρεται ότι ήρθε η κλήση να τραπεί σε φυγή, εν μέσω φόβων ότι οι συλλήψεις στη Σλοβενία μπορεί να είχαν θέσει σε κίνδυνο άλλους «illegals».

Ανώτερος Βραζιλιάνος αξιωματούχος είπε ότι ο Κάμπος έφυγε από τη Βραζιλία στα τέλη Δεκεμβρίου, πετώντας μέσω Ντόχας στη Μαλαισία, όπου υποτίθεται ότι σχεδίαζε να παρακολουθήσει ένα μάθημα τρισδιάστατης εκτύπωσης.

Έκανε check in σε ένα ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων με πισίνα υπερχείλισης αλμυρού νερού στην Κουάλα Λουμπούρ και είπε στην κοπέλα του ότι σχεδίαζε να κάνει ένα διάλειμμα στα Cameron Highlands. Αντίθετα, πήρε ένα ταξί για το αεροδρόμιο στις 9 Ιανουαρίου και στη συνέχεια χάθηκε.

Οι επαφές της Τσάλλα έμειναν επίσης μπερδεμένες από την αποχώρησή της. Τηλεφώνησε στην υπάλληλο της στα τέλη Ιανουαρίου, από έναν αριθμό τηλεφώνου στο Κιργιστάν, για να πει ότι «κάτι σημαντικό συνέβη», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. «Είπε ότι θα μπορούσα να αναλάβω την εταιρεία της αν το ήθελα. Διαφορετικά, απλά θα το έκλεινε», θυμάται η φίλη της.

Οι ρομαντικοί σύντροφοι και των δύο παρανόμων έχουν μείνει συντετριμμένοι, όπως είπαν φίλοι και γνωστοί τους σε Αθήνα και Ρίο.

«Δεν υποψιαζόταν τίποτα απολύτως», είπε ο φίλος της συντρόφου του Κάμπος. «Είναι απλώς μια υπέροχη γυναίκα που θέλει να δημιουργήσει οικογένεια και να παντρευτεί έναν άντρα που νόμιζε ότι ήταν ο άντρας της ζωής της».

Το άρθρο υπογράφουν οι: Shaun Walker in Ljubljana, Pjotr Sauer in Amsterdam and Tom Phillips in Rio de Janeiro

Κατάσκοπος: Χτίζοντας το προφίλ του ατόμου της διπλανής πόρτας – Η περίπτωση της Marina Sologub

Πώς δημιουργούνται οι illegals, «κλειδί» οι γυναίκες κατάσκοποι