28/03/2024

Ο Ερντογάν και το πολιτικό πραξικόπημα

Γράφουν οι Γιώτα Χουλιάρα και Αλέξανδρος Νίκλαν

 

Τρεις ημέρες πριν από τις κρίσιμες προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές στην Τουρκία  το πολιτικό θερμόμετρο φαίνεται πως έχει ανεβάσει θερμοκρασία καθώς μόλις χθες, Πέμπτη 11 του μηνός, ξέσπασε σκάνδαλο σεξουαλικού τύπου με τον υποψήφιο πρόεδρο Ιντζέ, o οποίος τελικά αποχώρησε από την κούρσα των εκλογών.

Ο Μουχαρέμ Ιντζέ, ο οποίος είχε χάσει από τον Ερντογάν το 2018, προέρχεται από τον κεμαλικό χώρο του CHP και βάζοντας υποψηφιότητα, φάνηκε να λειτουργεί ως λαγός του Τούρκου προέδρου, καθώς θα έκοβε ψηφοφόρους από τον Κιλιντσάρογλου. Τουλάχιστον αυτή η εντύπωση επικρατούσε στους αναλυτές και ειδικούς που σχολίαζαν τις εξελίξεις επί των τουρκικών εκλογών το προηγούμενο διάστημα.

Είναι όμως έτσι; Θα έκοβε ψήφους από τον Κιλιντσάρογλου ή μήπως ο Ιντζέ θα λειτουργούσε ως ο υποψήφιος που θα συγκέντρωνε τους απογοητευμένους του Ερντογάν; Υπενθυμίζουμε εδώ πως με σύμφωνα με το Al Monitor υπήρχαν πολλοί ψηφοφόροι που είχαν παραμείνει αναποφάσιστοι ανάμεσα στους δυο προβεβλημένους υποψήφιους.

Την ίδια ώρα προβληματισμούς προκαλεί η ανάρτηση που έκανε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, με μήνυμά του στο Twitter, ο οποίος κατηγόρησε τη Ρωσία ότι βρίσκεται πίσω από την επιχείρηση κατ ά του Μουχαρέμ Ιντζέ. Μια κατηγορία, η οποία, αν ισχύει (ότι δηλαδή το ροζ βίντεο που εμπλέκει σε σκάνδαλο τον Ιντζέ προήλθε από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες) περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Θεωρείται περίεργο οι ρωσικές υπηρεσίες να βάζουν τρικλοποδιά στον Τούρκο πρόεδρο και στενό φίλο του Πούτιν τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή καθώς γνωρίζουν ότι το πρώτο πράγμα που θα κάνει ο Κιλιντσάρογλου μόλις εκλεγεί, θα είναι η αναθέρμανση των σχέσεων με τη Δύση. Εκτός κι αν υπάρχουν κάποιες κρυφές συμφωνίες που το ευρύ κοινό αγνοεί.

Περίεργη όμως φαίνεται και η φήμη που κυκλοφόρησε χθες το βράδυ, σύμφωνα με την οποία, ένας ακόμη υποψήφιος, ο Σινάν Ογάν, του κόμματος ATA İttifakı , θα αποσυρθεί. Ο ίδιος διέψευσε τη φήμη και με ανάρτηση του στο twitter, αλλά και μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή. Ο Ογάν είναι ο υποψήφιος που θα μπορούσε να κόψει ψήφους από τον γερασμένο Κιλιντσάρογλου και να συσπειρώσει γύρω του τη νεολαία.

Ωστόσο αυτό που θα πρέπει να έχουμε στο νου μας είναι πως ο Ερντογάν δεν θεωρεί πως είναι χαμένος και ούτε θα παραδώσει αμαχητί την εξουσία, την οποία κατέχει εδώ και 20 χρόνια, την ώρα που ονειρεύεται να οδηγήσει ο ίδιος από τον προεδρικό θώκο της Άγκυρας τους Τούρκους ως ο καλός ποιμένας του Ισλάμ στον αιώνα της Τουρκίας (όπως αναφέρει και το προεκλογικό του σύνθημα).

Το ερώτημα λοιπόν που πρέπει να τεθεί δεν είναι ποιος προηγείται με βάση τις δημοσκοπήσεις ή ποιος θα πάει στο δεύτερο γύρο; Το ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν θα παραδώσει την εξουσία. Μήπως διοργανώνει ο ίδιος το πολιτικό πραξικόπημα για το οποίο κατηγορεί την αντιπολίτευση. Ας μην λησμονούμε τις πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, ο οποίος μίλησε για πολιτικό πραξικόπημα της αντιπολίτευσης την ημέρα των εκλογών δημιουργώντας τις κατάλληλες εντυπώσεις.

Στο μεταξύ δεν πρέπει να λησμονούμε πως καθ΄όλη την προεκλογική περίοδο, η μεγαλύτερη δύναμη του Ερντογάν είναι ο έλεγχος των πληροφοριών. Δεδομένης της συντριπτικής επιρροής του στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης και του γεγονότος ότι περίπου το 80% του πληθυσμού δεν μπορεί να διαβάσει άλλες γλώσσες εκτός από την τουρκική, η διαμόρφωση του μηνύματος έχει γίνει ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία του για να κερδίσει ψήφους. Στην Τουρκία η κάλυψη των ειδήσεων είναι εξαιρετικά επιλεκτική ενώ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ελέγχονται εξονυχιστικά.

Καθώς λοιπόν πλησιάζουμε στις εκλογές της Κυριακής, οι ανησυχίες για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στην κάλπη εντείνονται με τον φανατισμό πανταχού παρόντα.Τούρκοι και διεθνείς παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένου του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), έχουν τεκμηριώσει περιστατικά κυβερνητικής απάτης και παρατυπιών στις περασμένες εθνικές εκλογές. Σήμερα, πολλοί στην Τουρκία ανησυχούν έντονα ότι παρόμοια προβλήματα θα εμφανιστούν την ημέρα των εκλογών του 2023.

Η ψηφοφορία στην Τουρκία πραγματοποιείται κυρίως σε σχολεία, όπου οι ψηφοφόροι είναι εγκατεστημένοι στις τάξεις. Κάθε αίθουσα έχει μια επιτροπή επτά ατόμων για να στήσει τις κάλπες, να επιβλέπει τη διαδικασία ψηφοφορίας (έλεγχος ταυτότητας ψηφοφόρων, μοίρασμα ψηφοδελτίων και συλλογή υπογραφών ψηφοφόρων), μέτρηση των ψήφων και στη συνέχεια αποστολή των θυρίδων στο YSK, την κρατική εκλογική αρχή, να ανακοινώσει τα επίσημα αποτελέσματα. Δύο μέλη της επιτροπής διορίζονται από την κυβέρνηση, ενώ τα άλλα πέντε είναι εκπρόσωποι των πέντε μεγαλύτερων κομμάτων του κοινοβουλίου.

Την ημέρα των εκλογών μπορεί να προκύψουν διάφορα ζητήματα στη νομιμότητα της διαδικασίας ψηφοφορίας και της καταμέτρησης ψήφων. Τα μέλη των επιτροπών, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να γεμίσουν τα κουτιά με προ-σφραγισμένα ψηφοδέλτια πριν ή μετά τη διαδικασία της ψηφοφορίας. Οι ψηφοφόροι, επίσης, θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να ρίξουν πολλές ψήφους ταυτόχρονα.

Οι ελεγκτές μπορεί να επιτρέψουν σε ορισμένους πολίτες να ψηφίσουν για λογαριασμό της οικογένειας ή των φίλων τους ή να εισέλθουν μαζί τους στα εκλογικά τμήματα, αν και όλα αυτά είναι παράνομα. Τα μέλη του συμβουλίου της κάλπης θα μπορούσαν επίσης να διαφωνήσουν για το εάν ένα ψηφοδέλτιο πρέπει να καταμετρηθεί ή να απορριφθεί. Σύμφωνα με το νόμο, ψηφοδέλτια που είναι σκισμένα ή κατεστραμμένα πρέπει να απορρίπτονται. Ένα σκίσιμο επίτηδες αρκεί.

Το συνταγματικό δημοψήφισμα της Τουρκίας για την έγκριση του «προεδρικού συστήματος» του Ερντογάν ήταν μια ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη ψηφοφορία, η οποία σύμφωνα με την αντιπολίτευση ήταν νοθευμένη. Ένα βίντεο, για παράδειγμα, έδειχνε έναν άνδρα να φεύγει από το εκλογικό θάλαμο με πέντε φακέλους και να τους ρίχνει όλους στην κάλπη. Ένα άλλο βίντεο έδειχνε έναν άνδρα να σφραγίζει τέσσερα ψηφοδέλτια στη σειρά και να τα τοποθετεί σε φακέλους.

Ακόμη ένα άλλο έδειξε ένα μόνο χέρι να σφραγίζει πολλά ψηφοδέλτια υπέρ της κυβέρνησης. Κάποιος βρήκε έναν κάδο απορριμμάτων γεμάτο ψηφοδέλτια χωρίς σφραγίδα κοντά σε ένα σχολείο. Σε ένα εκλογικό τμήμα, οι άνθρωποι ισχυρίστηκαν ότι κάποιος είχε υπογράψει το εκλογικό δελτίο εκ μέρους πέντε ατόμων που στην πραγματικότητα δεν εμφανίστηκαν για να ψηφίσουν. Μια φωτογραφία δείχνει μια ασφράγιστη κάλπη σε ένα εκλογικό τμήμα.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ισχυρίστηκαν ότι τα στελέχη της επιτροπής διεξήγαγαν την καταμέτρηση ψήφων κατ’ ιδίαν (χωρίς την παρουσία παρατηρητών) σε πολλές πόλεις και επικύρωσαν ένα σωρό ψηφοδέλτια ώρες μετά την καταμέτρηση ψήφων. Ένας Γερμανός νομοθέτης που παρακολουθούσε τις εκλογές εκ μέρους του Συμβουλίου της Ευρώπης είπε ότι έως και 2,5 εκατομμύρια ψήφοι σε ολόκληρη τη χώρα -περίπου το διπλάσιο περιθώριο νίκης- θα μπορούσαν να έχουν χειραγωγηθεί μέσω τέτοιων τακτικών.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι πολίτες της Τουρκίας μπορεί να προσπαθήσουν να προστατευτούν από απάτες και να ελέγξουν την κακή συμπεριφορά στέλνοντας υποστηρικτές ή ανεξάρτητους παρατηρητές σε εκλογικά τμήματα σε όλη την Τουρκία. Πολλά ζητήματα που καταγράφηκαν σε προηγούμενες εκλογές έχουν λάβει χώρα σε αγροτικές περιοχές με ελάχιστους ή καθόλου παρατηρητές εκλογών από κόμματα της αντιπολίτευσης ή ομάδες πολιτών. Άγνωστο αν θα το επιτύχουν.

Το 2017, τα κόμματα της αντιπολίτευσης ανέφεραν ότι οι τοπικές αρχές είχαν εμποδίσει 170 μέλη του κόμματος της αντιπολίτευσης να συμμετάσχουν στην εκλογική παρατήρηση. Το 2018, περίπου 11.000 από τις περίπου 165.000 κάλπες της Τουρκίας (συμπεριλαμβανομένων εκείνων στα εκλογικά τμήματα εντός και εκτός της χώρας) κατέγραψαν μηδενικές ψήφους για το CHP. Δεδομένου ότι οποιοσδήποτε εκπρόσωπος του CHP σε αυτούς τους σταθμούς θα είχε ψηφίσει για το κόμμα, αυτό σημαίνει ότι το CHP δεν είχε παρουσία σε αυτές τις αίθουσες.

Ποιος ξέρει λοιπόν τι άλλο θα μηχανευθεί ο Ερντογάν για να λάβει αυτό που χρειάζεται.

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024