Οι Ουκρανοί πίσω από την επίθεση στο Κρεμλίνο σύμφωνα με πληροφορίες των ΗΠΑ
Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η επίθεση με drone στο Κρεμλίνο στις αρχές Μαΐου, λίγο πριν από την Ημέρα της Νίκης στη Ρωσία, πιθανότατα ενορχηστρώθηκε από μια από τις ειδικές στρατιωτικές μονάδες ή μονάδες πληροφοριών της Ουκρανίας και πρόκειται για την πιο πρόσφατη σε μια σειρά μυστικών ενεργειών εναντίον ρωσικών στόχων που φαίνεται να έχουν δημιουργεί αμηχανία ή/και εκνευρισμό στην κυβέρνηση Μπάιντεν. Την είδηση μεταφέρουν τέσσερις δημοσιογράφοι των New York Times (οι Julian E. Barnes, Adam Entous, Eric Schmitt και Anton Troianovski) σε άρθρο τους με τίτλο: Ukrainians Were Likely Behind Kremlin Drone Attack, U.S. Officials Say)
Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ δεν γνωρίζουν ποια μονάδα πραγματοποίησε την επίθεση και δεν είναι σαφές εάν ο πρόεδρος της Ουκρανίας ή οι ανώτατοι αξιωματούχοι του γνώριζαν την επιχείρηση, αν και ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι, ενδεχομένως, ο Ζελένσκι δεν γνώριζε.
Οι υπηρεσίες κατέληξαν στην προκαταρκτική τους αξιολόγηση εν μέρει μέσω υποκλοπών επικοινωνιών, στις οποίες Ρώσοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν την Ουκρανία και άλλες επικοινωνίες, στις οποίες Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι πίστευαν πώς η χώρα τους ήταν υπεύθυνη για την επίθεση, κατά την οποία δύο drones πέταξαν στις 3 Μαΐου προς το Κρεμλίνο, προκαλώντας ελάχιστη βλάβη.
Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι είναι απίθανο η ουκρανική κυβέρνηση να ενέκρινε αυτή την επίθεση με drone στο Κρεμλίνο.
Η επίθεση φάνηκε να είναι μέρος μιας σειράς επιχειρήσεων που έχουν κάνει τους αξιωματούχους στις Ηνωμένες Πολιτείες – τον μεγαλύτερο προμηθευτή στρατιωτικού εξοπλισμού της Ουκρανίας – να νιώθουν άβολα. Η κυβέρνηση Μπάιντεν ανησυχεί για τον κίνδυνο η Ρωσία να κατηγορήσει Αμερικανούς αξιωματούχους και να ανταποδώσει επεκτείνοντας τον πόλεμο πέρα από την Ουκρανία.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες κατασκοπείας βλέπουν μια αναδυόμενη εικόνα μιας χαλαρής συνομοσπονδίας ουκρανικών μονάδων, ικανών να διεξάγουν περιορισμένες επιχειρήσεις εντός και εκτός Ρωσίας, είτε χρησιμοποιώντας το δικό τους προσωπικό είτε συνεργάτες τους που εργάζονται υπό την καθοδήγησή τους. Ορισμένες από αυτές τις αποστολές θα μπορούσαν να είχαν διεξαχθεί με ελάχιστη, έως καθόλου, επίβλεψη του Ζελένσκι, σύμφωνα με τις πληροφορίες των Αμερικανών.
Εκτός από την επίθεση με drone, Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι πιστεύουν πως οι Ουκρανοί πιθανότατα ήταν υπεύθυνοι για τη δολοφονία της κόρης του Αλεξάντρ Ντούγκιν, ενός εξέχοντος Ρώσου εθνικιστή, τη δολοφονία ενός φιλορώσου μπλόγκερ καθώς και για μια σειρά επιθέσεων σε ρωσικές πόλεις κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, η πιο πρόσφατη επίθεση εκ των οποίων σημειώθηκε τη Δευτέρα. Υπενθυμίζουμε πως η εισβολή στο Όμπλαστ του Μπέλγκοροντ, ένα ομοσπονδιακό υποκείμενο της Ρωσίας που βρίσκεται στα σύνορα της χώρας με την Ουκρανία, στην οποία ανήκε έως το 1954, έγινε από τους Russian Volunteer Corps fighters, δηλαδή το ‘Σώμα Ρώσων Εθελοντών’.
Το “Σώμα Ρώσων Εθελοντών” ιδρύθηκε από τον Ρώσο εθνικιστή Ντενίς Καπούστιν ή Ντενίς Νικίτιν, γνωστό και με το πολεμικό προσωνύμιο White Rex, ο οποίος δηλώνει αντίπαλος του Πούτιν. Είναι ο ίδιος που λάνσαρε την μάρκα ρούχων White Rex, που διοργάνωνε αγώνες μεικτών πολεμικών τεχνών και συμμετείχε σε καυγάδες χούλιγκαν των γηπέδων.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν παρομοίως την επίθεση στους αγωγούς Nord Stream – που μετέφεραν φυσικό αέριο από τη Ρωσία στην Ευρώπη – ως έργο φιλοουκρανών των οποίων οι δεσμοί με την ουκρανική κυβέρνηση δεν έχουν ακόμη καθοριστεί.
Οι αξιωματούχοι, οι οποίοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας στους δημοσιογράφους των New York Times, περιέγραψαν την αξιολόγησή τους με γενικούς όρους, αλλά δεν μοιράστηκαν τις λεπτομέρειες των υποκλοπών που τους οδήγησαν στα παραπάνω συμπεράσματα. Εκπρόσωποι του Λευκού Οίκου, της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και του Γραφείου του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Αν και η επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος προκάλεσε μικρή ζημιά, ουσιαστικά έδειξε ότι το αίσθημα ασφάλειας και αήττητου που το Κρεμλίνο επιδίωξε να απεικονίσει στη Μόσχα παρά το χάος που έχει δημιουργήσει με τον πόλεμο στην Ουκρανία, δεν είναι τίποτε άλλο από μια φούσκα.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ φαίνεται πως δεν μπορούν να καθορίσουν με σαφήνεια ποιος ή ποιοι έχουν την ευθύνη για τις επιθέσεις εναντίον των ρωσικών στόχων εξαιτίας του τρόπου που η Ουκρανία έχει οργανώσει τις υπηρεσίες ασφαλείας της, οι οποίες έχουν μυστικές, επικαλυπτόμενες και μερικές φορές ανταγωνιστικές μεταξύ τους αρμοδιότητες.
Ας φέρουμε ένα παράδειγμα: η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας, η Κύρια Διεύθυνση Πληροφοριών και ο ουκρανικός στρατός διαθέτουν ο καθένας τις δικές του μονάδες ειδικών δυνάμεων. Οι μονάδες αυτές λειτουργούν με διαφορετικά επίπεδα επαγγελματισμού και εποπτείας και μερικές φορές ανταγωνίζονται μεταξύ τους για την προσέλκυση πόρων αλλά και για να τραβήξουν την προσοχή της κυβέρνησης. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν είναι σίγουροι πόσο στενά ή και καθόλου αυτές οι μονάδες συντονίζουν τις δραστηριότητές τους μεταξύ τους, είτε με σχεδιασμό — ως μέρος ενός συστήματος για να αποτρέψουν τους Ρώσους πράκτορες να μάθουν για τις δραστηριότητές τους — είτε λόγω δυσπιστίας μεταξύ των υπηρεσιών, ή και τα δύο.
Ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι εξέτασαν αρχικά την πιθανότητα η επίθεση με drone στο Κρεμλίνο να είχε πραγματοποιηθεί από τη ρωσική κυβέρνηση σε μια επιχείρηση «FALSE FLAG» η οποία θα είχε σχεδιαστεί προσεχτικά για να παράσχει στη Μόσχα ένα πρόσχημα προκειμένου να κλιμακώσει τη σύγκρουση.
Όμως, μετά την επίθεση, οι Ηνωμένες Πολιτείες έκλεψαν επικοινωνίες στις οποίες ακούστηκαν Ρώσοι αξιωματούχοι να συζητούν το περιστατικό και τα πορίσματα της προκαταρκτικής έρευνας της Μόσχας για ό,τι συνέβη. Σε αυτές τις εσωτερικές συζητήσεις, οι Ρώσοι αξιωματούχοι φάνηκαν έκπληκτοι από την εισβολή drone και κατηγόρησαν την Ουκρανία. Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι αυτές οι πληροφορίες βοήθησαν να πειστούν ότι η επίθεση δεν έγινε από τους Ρώσους. (Τώρα κατά πόσο η έκπληξη δεν ήταν κατασκευασμένη από την ρωσική πλευρά σ΄ένα παιχνίδι smoke and mirrors ενδεχομένως και να μην το μάθουμε ποτέ).
«Το να παρακολουθώ πώς απάντησε το Κρεμλίνο μου υποδηλώνει ότι αυτό ήταν μια αμηχανία και έκπληξη για αυτούς και όχι μια εσκεμμένη επιχείρηση FALSE FLAG», δήλωσε ο Dara Massicot, στρατιωτικός αναλυτής στο RAND, αναφερόμενος στην επίθεση με drone. «Τα χτυπήματα υπονομεύουν επίσης τις αντιλήψεις για τις δυνατότητες επιτήρησης του εναέριου χώρου της Μόσχας και ότι το Κρεμλίνο είναι ασφαλές – αυτές είναι σημαντικές αντιλήψεις που θα ήθελαν να διατηρήσουν».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολούθησαν επίσης συνομιλίες της Ουκρανίας, στις οποίες αξιωματούχοι δήλωσαν ότι πίστευαν ότι η χώρα τους ήταν υπεύθυνη για την επίθεση. Αλλά αυτοί οι αξιωματούχοι φάνηκε να μην γνωρίζουν ποιος -εντός του ουκρανικού συστήματος- θα μπορούσε να το είχε σχεδιάσει ή εκτελέσει.
Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι ορισμένοι Ουκρανοί μυστικοί πράκτορες εργάζονται σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητα και χωρίς άμεση επίβλεψη από τον Ζελένσκι ή τους κορυφαίους αναπληρωτές του. Οι αξιωματούχοι λένε ότι δεν πιστεύουν ότι ο Ζελένσκι υπογράφει όλες τις μυστικές επιχειρήσεις και ο βαθμός στον οποίο τις γνωρίζει εκ των προτέρων είναι άγνωστος. Ενδεχομένως να μην έχει καμία απολύτως γνώση.
Αντίθετα, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι υποψιάζονται ότι ο Ζελένσκι και οι κορυφαίοι βοηθοί του έχουν θέσει τις γενικές παραμέτρους της μυστικής εκστρατείας, αφήνοντας τις αποφάσεις για το ποιος και τι θα στοχεύουν στις υπηρεσίες ασφαλείας και στους λειτουργούς τους. Κάνοντας αυτό, τόσο ο Ουκρανός πρόεδρος όσο και οι βοηθοί του μπορούν να αρνηθούν ότι γνώριζαν οτιδήποτε πετώντας από επάνω τους την ευθύνη περί κλιμάκωσης.
Οι ΗΠΑ έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει την Ουκρανία να μην διεξάγει επιθέσεις υψηλού προφίλ εντός της Ρωσίας, επικαλούμενοι τον κίνδυνο κλιμάκωσης. Επίσης, γενικά έχουν απορρίψει την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων, τις οποίες βλέπουν ως απόσπαση της προσοχής από τον πιο σημαντικό αγώνα: την εκστρατεία του Κιέβου κατά των ρωσικών δυνάμεων στη νότια και ανατολική Ουκρανία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν επίσης αρνηθεί δημοσίως ότι επέτρεψαν ή ενθαρρύνουν τις διασυνοριακές επιθέσεις και λένε ότι δεν υποστηρίζουν τη χρήση αμερικανικού εξοπλισμού σε τέτοιες επιχειρήσεις. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν θέλει η Μόσχα να πιστεύει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι συνένοχοι στις επιθέσεις.
Οι φόβοι της κυβέρνησης ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα ή θα επεκτείνει τη σύγκρουση εκτός Ουκρανίας, έχουν αμβλυνθεί, προς το παρόν τουλάχιστον, και οι Ουκρανοί συνέχισαν να διεξάγουν μυστικές επιχειρήσεις σε ρωσικό έδαφος παρά τις επιφυλάξεις των ΗΠΑ.
Ενώ οι κρυφές επιθέσεις φαίνεται να είχαν μικρή επίδραση μέχρι στιγμής στην πορεία της σύγκρουσης στην Ουκρανία, έχουν δείξει την ικανότητα του Κιέβου να διεισδύσει βαθιά μέσα στη Ρωσία, κάτι που ουδείς το φανταζόταν στην αρχή της ρωσικής εισβολής. Οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι ο στόχος των επιχειρήσεων μπορεί να είναι η ενίσχυση του ηθικού της Ουκρανίας και η διάλυση του μύθου του άτρωτου που περιβάλλει τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Β. Πούτιν, ο οποίος τελικά αποδεικνύεται πως δεν είναι.
Οι Ουκρανοί στρατιωτικοί ηγέτες μερικές φορές ήταν απρόθυμοι να μοιραστούν πληροφορίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες για πολεμικά σχέδια, ανησυχώντας ότι Ρώσοι κατάσκοποι ή άλλοι θα μάθουν γι’ αυτά, με αποτέλεσμα να γίνει δυσκολότερο για την Ουκρανία να αιφνιδιάσει τον εχθρό. Η αίσθηση ότι δεν πρέπει να μοιραστούν τις μυστικές τους επιχειρήσεις ενισχύθηκε μετά την πρόσφατη διαρροή 100 απόρρητων αμερικάνικων εγγράφων με στρατιωτικές πληροφορίες και επιχειρησιακά δεδομένα. Έκτοτε, οι Ουκρανοί είναι ιδιαίτερα αυστηροί σχετικά με τις κρυφές επιχειρήσεις τους.
Η επίθεση με drone στο Κρεμλίνο έλαβε χώρα τις πρώτες πρωινές ώρες της 3ης Μαΐου, μερικές ημέρες πριν η Ρωσία γιορτάσει την Ημέρα της Νίκης, σηματοδοτώντας τη νίκη της ΕΣΣΔ επί της Ναζιστικής Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το πρώτο drone προκάλεσε μια μικρή φωτιά. Το δεύτερο drone εξερράγη ενώ δύο άτομα εξέταζαν την οροφή για ζημιές που προκλήθηκαν από το πρώτο, αλλά δεν φάνηκε να τραυματίστηκαν. Ρώσοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα drones αναχαιτίστηκαν και καταστράφηκαν προτού προκαλέσουν τραυματισμούς.
Ανάλυση των New York Times του βίντεο της επίθεσης έδειξε ότι τα drones είχαν άνοιγμα φτερών περίπου οκτώ πόδια. Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι τα δύο εμπλεκόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εκτοξεύτηκαν από μικρή απόσταση, μέσα ή κοντά στη Μόσχα. Σύμφωνα με ανώτερους στρατιωτικούς αξιωματούχους, μετέφεραν περιορισμένο εκρηκτικό ωφέλιμο φορτίο, υποδηλώνοντας ότι οι εκρήξεις πάνω από το Κρεμλίνο είχαν περισσότερο αξία σοκ παρά αποτελούσαν μια πραγματική απειλή.
Ρώσοι αξιωματούχοι έσπευσαν να δημοσιοποιήσουν το περιστατικό και είπαν ότι ήταν μια απόπειρα της Ουκρανίας να δολοφονήσει τον Πούτιν. Η Ρωσία υποσχέθηκε να λάβει αντίποινα και έχει χτυπήσει την Ουκρανία με τακτικά πυραυλικά μπαράζ, αν και δεν είναι σαφές εάν η κλιμάκωση ήρθε ως άμεση απάντηση στην επίθεση με drone ή ήταν προκαθορισμένη.
Την ημέρα της επίθεσης με drone, ο Ζελένσκι αρνήθηκε δημόσια την ευθύνη, υποστηρίζοντας ότι η Ουκρανία πολεμά στο δικό της έδαφος και διατηρεί τα όπλα της για την άμυνα της Ουκρανίας και όχι για επιθέσεις στη Μόσχα. «Δεν επιτεθήκαμε στον Πούτιν», είπε χαρακτηριστικά.
Στο μεταξύ ένα δίκτυο Ρώσων παρτιζάνων ανέλαβε την ευθύνη για μια σειρά από τις επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής στο Κρεμλίνο. Ωστόσο, οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ δεν βρήκαν στοιχεία ότι τέτοιες ομάδες είναι υπεύθυνες για τις επιχειρήσεις και ορισμένοι αξιωματούχοι των πληροφοριών των ΗΠΑ είναι δύσπιστοι ότι υπάρχουν σημαντικές δυνάμεις αντίστασης κατά του Πούτιν που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία, παρά το γεγονός ότι είχαμε τις επιθέσεις των προηγούμενων ημερών στο Μπέλγκοροντ.
Τα παράπανω φυσικά έχουν τη δική τους ιδιαίτερη σημασία αν συνδυαστούν με δυο ακόμη δεδομένα που έχουν συμβεί τις τελευταίες ημέρες. H CIA, η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (αγγλικά: Central Intelligence Agency – CIA) που έχει ως βασική αποστολή της τη συλλογή, ανάλυση και διακόμιση ξένων πληροφοριών, έγραψε το πρώτο της μήνυμα στο κανάλι της στο Telegram ζητώντας από τους Ρώσους να συνεργαστούν και ανεβάζοντας και σχετικό βίντεο. Το δεύτερο γεγονός είναι τα συνεχή ξεσπάσματα του Πριγκόζιν, τα οποία, εκτός από τα παιχνίδια εξουσίας, δείχνουν ότι στη ρωσική πλευρά υπάρχει πρόβλημα.