13/11/2024

Διακρατικές Ενώσεις- Η περίπτωση του GCC

 

 

Γράφει ο Αριστείδης Ρούνης
Απόφοιτος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών ΠΑ.ΜΑΚ

 

Μια μικρή εισαγωγή στο ζήτημα

Τα κράτη του κόσμου κατά τη διάρκεια του τρέχοντος (21ου αιώνα), αλλά και του προηγούμενου αιώνα (20ου αιώνα) έχουν συμμετάσχει ή συμμετέχουν σε υπερεθνικούς οργανισμούς. Έτσι, μπορούμε να επισημάνουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση ή την Αφρικάνικη Ένωση. Σε αυτό το σημείο είναι που ήδη έχουμε πραγματοποιήσει άθελα μας τουλάχιστον δυο λάθη. Κατά πρώτον, γιατί λέμε «τα κράτη» μόνο; Είναι όλα κράτη; Τι θα λέγαμε για τις «Χώρες του Κόλπου»; Κατά δεύτερον γιατί λέμε «Υπερεθνικοί οργανισμοί»; Μήπως είναι απλά συμφωνίες μεταξύ κρατών;

 

Μια αναφορά στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ

Για να προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τους ανωτέρω ισχυρισμούς, αξίζει να ανατρέξουμε στην ονομασία της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Η ΕΕ είναι μια ένωση, οικονομική ξεκίνησε, είναι και πολιτική με τα όποια σοβαρά προβλήματα έχει. Άρα, είναι μια διακρατική ένωση. Από την άλλη πλευρά το ΝΑΤΟ είναι μια στρατωτική συμμαχία, η οποία όμως υπογράφεται από κράτη. Και στις δυο περιπτώσεις πρόκειται για υπερεθνικούς οργανισμούς. Οι άνθρωποι, δηλαδή που συμμετέχουν ως μέλη σε αυτούς, είναι πολίτες διαφορετικών κρατών.

 

Οι «Χώρες του Κόλπου»

Να μεταφερθούμε τώρα στα ανατολικά της Ελλάδας, να περάσουμε την Τουρκία και να κατηφορίσουμε στον Κόλπο. Είναι γεγονός πως τα «κράτη του κόλπου» έλκουν το ερευνητικό ενδιαφέρον των μελετητών. Αποτελούν μέλη μιας ένωσης. Ποια είναι αυτή; Το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (GCC – ΣΣΚ). Αυτό θεσπίστηκε τον Μάιο του 1981 στο Riyadh, Saudi Arabia. Σήμερα, το Συμβούλιο εξακολουθεί να αποτελείται από τα αρχικά μέλη του, δηλαδή το Βασίλειο του Μπαχρέιν, το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, το Σουλτανάτο του Ομάν, το κράτος του Κατάρ, το κράτος του Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (Η.Α.Ε).

 

Η τοποθεσία τους

Ας δούμε αρχικά που βρίσκονται. Τα κράτη αυτά βρίσκονται στην περιοχή δυτικά – νοτιοδυτικά του Περσικού κόλπου. Και αυτή η περιοχή δεν είναι άλλη από την Αραβική χερσόνησο, στον τόπο όπου αναδύθηκε η θρησκεία του Μουσουλμανισμού. Η Αραβική Χερσόνησος ή Αραβία αποτελεί την μεγαλύτερη σε έκταση χερσόνησο της ασιατικής ηπείρου, ευρισκόμενη στην «Μέση Ανατολή». Στον παγκόσμιο χάρτη τοποθετείται κοντά στην άτυπη «συνάντηση» τριών ηπείρων, της Ασίας με την Αφρική και την Ευρώπη.

 

Η οριοθέτηση της περιοχής

Ιδιαίτερη σημασία παρουσιάζει το γεγονός της οριοθέτησης της περιοχής αυτής. Πιο συγκεκριμένα, αφορά σε περιοχές της δυτικής Ασίας, όπου κυριαρχούν οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί. Τα όρια της περιοχής δεν δύναται να καθοριστούν με ακρίβεια. Ωστόσο, κατά προσέγγιση, περικλείουν την Αραβική Χερσόνησο και τα κράτη του Κόλπου ως επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων με όρια την Τουρκία στα βορειοδυτικά, το Ιράκ και Ιράν στα βόρειοανατολικά, την Αίγυπτο στα δυτικά και την Υεμένη στα νοτιοδυτικά. Επιπλέον ή παράλληλα, χρησιμοποιείται ο όρος «Εγγύς Ανατολή», σε αντίθεση με τον όρο «Άπω Ανατολή». Στον 21ο αιώνα, εισήχθη και ο πιο στενά γεωγραφικός προσδιορισμός «νοτιοδυτική Ασία».

 

Η επικρατούσα θρησκεία

Περνώντας στην επικρατούσα θρησκεία στα κράτη του κόλπου, κυριαρχεί ο Μουσουλμανισμός, που είναι μια θρησκεία με πολλά εκατομμύρια πιστούς. Σε μια πιθανή οριοθέτηση του γεωγραφικού χώρου της μουσουλμανικής θρησκείας, μπορεί κανείς να αναφέρει ότι, καλύπτει μία τεράστια ζώνη από τον Ατλαντικό ως τον Ειρηνικό ωκεανό κι από τις ερήμους της Αφρικής ως τον Καύκασο. Βέβαια, στο Ισλάμ υφίσταται το Σχίσμα, με αντίπαλα δόγματα αυτού, τους Σουνίτες και τους Σιίτες Μουσουλμάνους. Για περισσότερα στοιχεία για τη θρησκεία αυτή, μπορείτε να ανατρέξετε σε παλαιότερο άρθρο μας στην ιστοσελίδα.

 

Είναι όλες οι «Χώρες του Κόλπου» κράτη;

Παραπάνω μπορούμε να παρατηρήσουμε πως δυο είναι βασίλεια (Βασίλειο του Μπαχρέιν και Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας), ένα είναι Σουλτανάτο (το Σουλτανάτο του Ομάν), δυο μόνο είναι κράτη (το κράτος του Κατάρ και το κράτος του Κουβέιτ) και ένα αποτελείται από Ένωση Εμιράτων (τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – Η.Α.Ε). Η επόμενη ερώτηση είναι αν έχουν καλές σχέσεις μεταξύ τους. Είναι αλήθεια πως τα τελευταία έτη έχουν γίνει βήματα προς αυτό τον τομέα, από τη στιγμή που σύναψαν μια διακρατική συμφωνία. Ωστόσο, όπως κάθε γεωπολιτικό σύστημα, παραμένει εύθραστο. Η παρούσα ερώτηση παραμένει αντικείμενο διερεύνησης.

 

Ανακεφαλαίωση

Ανακεφαλαιώνοντας, τα κράτη δημιουργούν Ενώσεις κρατών. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ένωση όπου ανήκουν χώρες πολύ μακριά μεταξύ τους, όπως η Βραζιλία και η Ινδία. Αξίζει όμως πάντα να επισημαίνεται ότι υποχρέωση κάθε κράτους είναι το ένα και μοναδικό «εθνικό συμφέρον», μέσα από τη συμμετοχή σε όλους αυτούς τους οργανισμούς, ενώσεις, συμφωνίες, συμμαχίες.

 

 

 

Πηγές:

– Κάππου Μ., Διεθνής κοινότητα – υπερεθνικοί οργανισμοί, ανακτήθηκε από: https://mariakappou.gr/wp-content/uploads/2019/11/%CE%94%CE%99%CE%95%CE%98%CE%9D%CE%97%CE%A3-%CE%9A%CE%9F%CE%99%CE%9D%CE%9F%CE%A4%CE%97%CE%A4%CE%91.pdf (29-05-2023)

– Gulf Cooperation Council, ανακτήθηκε από: https://www.britannica.com/topic/Gulf-Cooperation-Council (29-05-2023)

– Secretariat General of the Gulf Cooperation Council, ανακτήθηκε από: https://www.gcc-sg.org/en-us/Pages/default.aspx (29-05-2023)

– Geopolitics and Daily News, ανακτήθηκε από: https://geopolitics.iisca.eu/2020/06/21/%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%83%ce%b7-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%be%cf%8d-%cf%83%ce%bf%cf%85%ce%bd%ce%b9%cf%84%cf%8e%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%83%ce%b9%ce%b9%cf%84%cf%8e/

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024