Σχετικά με το δικαίωμα νηοψίας σύμφωνα με το Άρθρο 110 της UNCLOS
Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς*
Αυτό που με λυπεί περισσότερο είναι ότι γνώριζαν οι Ιταλικές αρχές αφού ειδοποιήσαν την Ελλάδα για την ύπαρξη του σκάφους που μετέφερε μετανάστες και απ’ ότι άκουσα είπαν ότι είχαν εικόνα για το πλήθος του κόσμου στα καταστρώματα. Αν αυτό ισχύει γιατί δεν απεστάλησαν πολεμικά πλοία για νηοψία σύμφωνα με το Άρθρο 110 της UNCLOS οπότε μπορεί και να γλυτώνανε οι άνθρωποι από τον πνιγμό τους.
“Δικαίωμα νηοψίας Άρθρο 110
- Εκτός από περιπτώσεις επέμβασης δυνάμει εξουσιών που προβλέπονται από συνθήκη, πολεμικό πλοίο που συναντά στην ανοικτή θάλασσα ξένο πλοίο, εκτός από τα πλοία που απολαύουν πλήρους ετεροδικίας σύμφωνα με άρθρα 95 και 96, δεν δικαιούται να σταματήσει για έλεγχο εκτός αν υπάρχει βάσιμος λόγος υποψίας ότι:
α) το πλοίο επιδίδεται σε πειρατεία
β) το πλοίο επιδίδεται σε δουλεμπόριο
γ) το πλοίο επιδίδεται σε παράνομες εκπομπές και το κράτος της σημαίας του πολεμικού έχει δικαιοδοσία σύμφωνα με το άρθρο 109
δ) το πλοίο δεν έχει εθνικότητα, ή
ε) αν και φέρει ξένη σημαία ή αρνείται να υψώσει τη σημαία του, αυτό έχει στην πραγματικότητα την ίδια εθνικότητα με το πολεμικό.
- Στις περιπτώσεις της παραγράφου 1, το πολεμικό πλοίο μπορεί να προβεί σε εξακρίβωση του δικαιώματος του πλοίου να φέρει τη σημαία του. Για το σκοπό αυτό, μπορεί να στείλει λέμβο υπό τη διοίκηση αξιωματικού στο ύποπτο πλοίο. Αν μετά τον έλεγχο των εγγράφων η υπόνοια εξακολουθεί να υπάρχει, μπορεί να προβεί σε περαιτέρω έρευνα πάνω στο πλοίο, η οποία θα πρέπει να γίνει με κάθε δυνατή διάκριση.
- Αν οι υπόνοιες αποδειχθούν αβάσιμες και με την προϋπόθεση ότι ο πλοίο στο οποίο έχει γίνει η έρευνα δεν έχει διαπράξει οτιδήποτε που να δικαιολογεί τις υπόνοιες αυτές, θα αποζημιωθεί για κάθε απώλεια ή ζημιά που μπορεί να υπέστη.
- Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται mutatis mutandis σε στρατιωτικά αεροσκάφη.
- Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται επίσης σε οποιαδήποτε άλλα δεόντως εξουσιοδοτημένα πλοία ή αεροσκάφη που έχουν εμφανή διακριτικά στοιχεία ότι ανήκουν σε κρατική υπηρεσία.”
*Ο Υποναύαρχος ε.α. Δημήτριος Τσαϊλάς δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, είναι μέλος και ερευνητής του Ινστιτούτου για την Εθνική και Διεθνή Ασφάλεια.