Ποια θα είναι η νέα εθνική στρατηγική;
Ύστερα και από τη συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ποια θα είναι η νέα εθνική στρατηγική;
Δημήτριος Τσαϊλάς*
Η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να επιτύχει ταυτόχρονα δύο βασικούς στόχους εξωτερικής πολιτικής. Από τη μία, πρέπει με έξυπνες και λεπτές διπλωματικές κινήσεις να προστατεύσει τα βασικά συμφέροντα του Ελληνισμού εν μέσω ενός ανταγωνιστικού και επιθετικού γεωπολιτικού περιβάλλοντος στο περιφερειακό της πλαίσιο. Από την άλλη, πρέπει να αξιολογήσει προσεκτικά τις παγκόσμιες και περιφερειακές αλλαγές, επινοώντας καινοτόμες στρατηγικές για να τοποθετήσει αποτελεσματικά τον Ελληνισμό σε αυτό το μεταβαλλόμενο στρατηγικό τοπίο. Καθώς η Ελλάδα διαθέτει μια νέα κυβέρνηση με ισχυρή πλειοψηφία, η επίτευξη αυτών των δύο στόχων συμβολίζει έναν σημαντικό νέο στρατηγικό όραμα.
Αυτό το στρατηγικό όραμα απαιτεί τη δέσμευση του Πρωθυπουργού να πραγματοποιήσει έναν διαρθρωτικό μετασχηματισμό και να οικοδομήσει έναν περιφερειακό ρόλο συνεπή με αυτόν τον μετασχηματισμό κατά τα επόμενα χρόνια της κυβερνήσεώς του ενισχύοντας την οικονομία, την άμυνα και τους δημοκρατικούς θεσμούς της πατρίδας μας. Ενώ αυτή η διαρθρωτική αλλαγή απαιτεί ένα σαφές όραμα για το μέλλον, η ανάπτυξη μιας συνεκτικής εξωτερικής πολιτικής για τη διαμόρφωση του περιφερειακού ρόλου είναι εξίσου επιτακτική.
Ενώ η αναζωπύρωση του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων, αντηχεί σε όλη τη διεθνή σκηνή, εμείς πρέπει να επανεκτιμήσουμε τις θέσεις μας και να προσαρμοστούμε στις μεταβαλλόμενες συμμαχίες, όπως οι εξελίξεις στην AUKUS (Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες), στον τετραμερή διάλογο για την ασφάλεια (QUAD), τους BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), το διάδρομο Ινδίας-Ελλάδας-Ευρώπης και τις συνεργασίες στη Μεσόγειο. Σε αυτό το ασταθές παγκόσμιο τοπίο, οι πάντες πρέπει να διαφοροποιήσουν την εξωτερική τους πολιτική πέρα από την εξάρτηση από τη γεωπολιτική τους θέση και να ενσωματώσουν την περιφερειακή αυτή ποικιλομορφία.
Η κύρια μεταξύ των γεωπολιτικών προκλήσεων του Ελληνισμού είναι η θέση του μέσα σε ένα επιθετικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία επηρεάζει άμεσα τις ελληνο-ρωσικές σχέσεις και αναδιαμορφώνει τους δεσμούς του Ελληνισμού με την Ευρώπη, τη Δύση και το ΝΑΤΟ. Οι προσπάθειες της Δύσης να εδραιώσει την ενότητά της εντός του ΝΑΤΟ ως απάντηση στη ρωσική απειλή οδήγησαν στην προσέγγιση Αθήνας-Άγκυρας με σκοπό την επανεκτίμηση της σχέσης της Τουρκίας με τη Δύση.
Η εξωτερική πολιτική είναι εγγενώς ένα πεδίο αμοιβαίας αλληλεπίδρασης, και όχι μονομερούς δράσης. Απαιτεί μια πολυσχιδή στρατηγική και περιλαμβάνει πολλούς ενδιαφερόμενους. Στη νέα εθνική στρατηγική του Ελληνισμού απαιτείται να υπογραμμίσουμε ότι είναι σχεδιασμένη με μια ολιστική προοπτική, έτοιμη για έναν προσανατολισμό που αντιπροσωπεύει την περίπλοκη αλληλεπίδραση παραγόντων στον συνεχώς εξελισσόμενο κόσμο μας.
*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI). Συγγραφέας του βιβλίου «Ο Σύγχρονος Πόλεμος» Προκλήσεις για την Ελληνική Ασφάλεια. Εκδόσεις Ινφογνώμων.