«Επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ: μια ολοκληρωτική ιντιφάντα»
Alain Bauer
L’Opinion
Η επίθεση, μελετημένη, ισχυρή και συντονισμένη, με πολύπλευρη βοήθεια από το Ιράν, μόλις έβαλε τέλος στην ψευδαίσθηση της ειρήνης και στο σχέδιο που είχε προκύψει από τις Συμφωνίες του Όσλο.
Για πολύ καιρό, οι εξεγέρσεις στη Γάζα ή ο πετροπόλεμος στη Δυτική Όχθη οργανώνονταν με τη μορφή μιας σεναριακής μονομαχίας που επέτρεπε και στα δύο μέρη να προβάλουν τα δικαιώματά τους και να συγκεντρώνουν διεθνή υποστήριξη. Γρήγορες επιδρομές, αντίποινα, ενίοτε κινητοποιήσεις λίγων ημερών, όπως τον περασμένο Μάιο.
Με την πάροδο του χρόνου, ακόμη και η Χαμάς έδειχνε να έχει μετριάσει την αποφασιστικότητά της να καταστρέψει το Ισραήλ και τους Εβραίους επιτρέποντας ελπίδες για επίτευξη συμφωνίας με το εβραϊκό κράτος στις γραμμές του 1967.
Η επίθεση, μελετημένη, ισχυρή και συντονισμένη, με πολύπλευρη βοήθεια από το Ιράν, μόλις έβαλε τέλος στην ψευδαίσθηση της ειρήνης και στο σχέδιο που είχε προκύψει από τις Συμφωνίες του Όσλο.
Ενώ το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία προχωρούσαν προσεκτικά προς μια διπλωματική διαδικασία αναγνώρισης, το Ιράν, εκτεθειμένο στο εσωτερικό του από τις κινητοποιήσεις των πολιτών, δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για μια μεγάλη αναστάτωση στην ειρήνευση που με μικρά βήματα είχε ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια χρόνια υπό την αιγίδα της Ουάσιγκτον.
Τρεις όψεις. Σε όλη αυτή την σύγκρουση υπάρχουν πολλές πτυχές :
– Μια σιωπηρή συμφωνία Συρίας-Ιράν για να γίνει η Χαμάς οργάνωση ισοδύναμη με τη Χεζμπολάχ. Ο ο ισραηλινός στρατός, πλήρωσε υψηλό τίμημα το 2006, στέλνοντας τα στρατεύματά του στον Λίβανο για να προσπαθήσουν να σώσουν δύο στρατιώτες που απήχθησαν στο Ισραήλ στις αρχές Ιουλίου από τη σιιτική μιλίτσια μετά από πολυάριθμες επιθέσεις με ρουκέτες στο βόρειο τμήμα της χώρας. Στις 14 Αυγούστου 2006, ο Ισραηλινός Στρατός σταμάτησε τις επιχειρήσεις του στον Λίβανο κατόπιν εντολής της ισραηλινής κυβέρνησης. Ο Δεύτερος Πόλεμος του Λιβάνου προκάλεσε το θάνατο 119 Ισραηλινών στρατιωτών και 44 αμάχων. Επιπλέον, τραυματίστηκαν 400 Ισραηλινοί στρατιώτες και περίπου 2.000 πολίτες. Ηταν η πρόβα τζενεράλε για την επέμβαση που πραγματοποιήθηκε χθες.
– Μια περίπλοκη εσωτερική συζήτηση στο εσωτερικό της Χαμάς. Μετά την εκτέλεση ή την εξαφάνιση των βασικών ιδρυτών της οργάνωσης που προέρχονταν από την Μουσουλμανική Αδελφότητα, υπάρχουν αντιφατικές επιλογές σχετικά με τον τρόπο άσκησης της εξουσίας (στη Γάζα), σχετικά με τον ολοκληρωτικό έλεγχο της παραμερίζοντας ό,τι έχει απομείνει από την Παλαιστινιακή Αρχή και σχετικά με τους τρόπους επίλυσης της σύγκρουσης με το Ισραήλ. Το στρατιωτικό σκέλος της οργάνωσης με επικεφαλής τον Mohammed Deif και το αφεντικό της Χαμάς στην Saza, τον Yahia Sinwar, φαίνεται ότι έχει κερδίσει το πάνω χέρι έναντι των «πολιτικών» που βρίσκονται συχνότερα είτε στη Δαμασκό, είτε στην Τεχεράνη και, όπως λέγεται μερικές φορές, στην Κωνσταντινούπολη.
– Ένα γεωπολιτικό πρόβλημα όπου οι περισσότεροι παίκτες του Κόλπου παίζουν ένα διπλό ή τριπλό παιχνίδι. Το Κατάρ που πλήρωνε, καθώς φαίνεται όχι αρκετά, για τη λειτουργία της διοίκησης της Γάζας και που δεν αύξησε τις πληρωμές της από τον Σεπτέμβριο, άφησε ενδεχόμενα με αυτόν τον τρόπο ακούσια την πρωτοβουλία στο Ιράν, το οποίο, ενώ επίσημα δείχνει να προσεγγίζει τη Σαουδική Αραβία, κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να καταστρέψει τις Συμφωνίες του Αβραάμ.
Το Ισραήλ, βυθισμένο σε μια σύγκρουση για τη θεσμική μεταρρύθμιση που δημιούργησε ρήγματα στην εθνική ενότητα δείχνει να έχει πρόβλημα στο εσωτερικό των υπηρεσιών πληροφοριών οι οποίες, εμπιστευόμενες υπερβολικά τα τεχνολογικά εργαλεία, έχουν χάσει την ικανότητά τους να προβλέπουν γεγονότα, παρά τις προειδοποιήσεις της AMAN, της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών.
Η όψη έκπληξη: Γεωστρατηγικοί υπολογισμοί, εσωτερικά μαγειρέματα για πολιτικό έλεγχο και οικονομικά κέρδη στο εσωτερικό της Χαμάς, κακές προυποθέσεις που δημιούργησε η ίδια η ισραηλινή κυβέρνηση και, πενήντα χρόνια μετά την «Κιπούρ», το Ισραήλ δέχτηκε έναν νέο θανάσιμο αιφνιδιασμό. Όχι από κράτη, αλλά από μιλίτσιες των οποίων η δύναμη και η ευελιξία μας υπενθυμίζουν, όπως στην αρχή της ουκρανικής σύγκρουσης, ότι δεν κερδίζουμε έναν επερχόμενο πόλεμο με τα εργαλεία και τις μεθόδους που θέλουμε να επιβάλουμε στον αντίπαλο όταν αυτός έχει την δυνατότητα να επιλέγει τα όπλα του.
Το μόνο που μένει τώρα για τη Χεζμπολάχ είναι να ξεκινήσει ελιγμούς στο βόρειο τμήμα του Ισραήλ και η ισλαμιστική Τζιχάντ να μας επαναφέρει στο κακό παρελθόν της γενικής αποσταθεροποίησης στην περιοχή. Σε αυτό το «παιχνίδι» το Ιράν έχει ήδη κερδίσει.
*Ο Alain Bauer είναι καθηγητής στο Cnam και επικεφαλής της Διεύθυνσης Κυβερνοαπειλών και Κρίσεων της Υπηρεσίας Πληροφοριών Ασφάλειας.