Ισραήλ Χεζμπολάχ: Κίνδυνος για ένα νέο μέτωπο;

Με όλα τα βλέμματα στραμμένα στη Ράφα, μια άλλη σύγκρουση σιγοβράζει στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.  Πρόκειται για μια ξεχωριστή σύγκρουση, αλλά άρρηκτα συνδεδεμένη με τον πόλεμο στη Γάζα για την οποία Αμερικανοί αξιωματούχοι ανησυχούν εδώ και μήνες ότι θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο με το Ιράν.

Οι πυρκαγιές που ξέσπασαν σε ξηρούς λόφους του βόρειου Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με τους Ισραηλινούς αξιωματούχους, προήλθαν από τις σχεδόν καθημερινές ρουκέτες και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύονταν από τη Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο.

Ανώτατοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι απειλούν εδώ και μήνες ότι θα ξεκινήσουν μια νέα στρατιωτική επίθεση εναντίον της λιβανέζικης ομάδας  η οποία αποτελεί τον πληρεξούσιο του Ιράν στον Λίβανο, σε μια προσπάθεια να απωθήσουν τα μέλη της μακριά από τα ισραηλινά σύνορα. Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη συνοριακή περιοχή την Τρίτη μετά από άσκηση ισραηλινής στρατιωτικής ετοιμότητας, ο αρχηγός του Ισραηλινού Στρατού Χέρτσι Χαλέβι είπε ότι οι δυνάμεις του ήταν έτοιμες να «κινηθούν σε μια επίθεση στο βορρά». «Ισχυρή άμυνα, ετοιμότητα για επίθεση – πλησιάζουμε σε ένα σημείο απόφασης», είπε χαρακτηριστικά ο Χαλέβι.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου δέχεται έντονη εσωτερική πίεση για να επιτρέψει την επιστροφή περίπου 60.000 Ισραηλινών πολιτών, οι οποίοι εκκένωσαν πόλεις κοντά στη Μπλε Γραμμή, την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ οριοθέτηση μεταξύ των δύο χωρών. Πολλοί Ισραηλινοί κάτοικοι απομακρύνθηκαν πριν από οκτώ μήνες με την έναρξη του πολέμου στη Γάζα. Στα βόρεια, περίπου 90.000 Λιβανέζοι πολίτες έχουν εγκαταλείψει επίσης τα σπίτια τους.

Οι Ισραηλινοί ηγέτες συμφώνησαν στα τέλη του περασμένου έτους να υποχωρήσουν στη διπλωματία των ΗΠΑ και της Γαλλίας με στόχο τη διαπραγμάτευση αποχώρησης της Χεζμπολάχ από τα σύνορα. Το ψήφισμα 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο εγκρίθηκε σε μια προσπάθεια επίλυσης του πολέμου Ισραήλ-Χεζμπολάχ το 2006, ζήτησε την αποστρατιωτικοποίηση του νότιου Λιβάνου, αλλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ πλήρως.

Η Χεζμπολάχ έχει αρνηθεί τις πρωτοβουλίες των ΗΠΑ και της Γαλλίας, επιμένοντας ότι δεν θα σταματήσει τις επιθέσεις της στο Ισραήλ μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα. Το Ισραήλ, επίσης, δεν ανταποκρίθηκε στη γαλλική πρόταση παρά τα αιτήματα του Παρισιού.

«Είμαστε έτοιμοι. Όταν χρειαστεί, ο εχθρός θα συναντήσει έναν στρατό που είναι ισχυρός και προετοιμασμένος», δήλωσε την Πέμπτη ο αρχηγός της Βόρειας Διοίκησης του Ισραήλ Όρι Γκόρντιν.

Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν συνεχίζουν να ανησυχούν ότι μια κλιμάκωση μεταξύ των δύο πλευρών θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν πολυμέτωπο περιφερειακό πόλεμο στο Ιράν και ενδεχομένως στις ΗΠΑ – κάτι που τόσο η Ουάσιγκτον όσο και η Τεχεράνη προσπάθησαν να αποφύγουν.

Οι κλιμακούμενες ανταλλαγές μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ σηματοδοτούν τις πιο έντονες μάχες από τον πόλεμο του 2006.

«Αυτό για το οποίο ανησυχώ κάθε μέρα είναι ότι ένας λάθος υπολογισμός ή ένα ατύχημα, ένας λανθασμένος πύραυλος… θα μπορούσε να αναγκάσει το πολιτικό σύστημα σε οποιαδήποτε χώρα να ανταποκριθεί με τρόπο που διολισθαίνει σε πόλεμο»,   είπε κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στο Carnegie Endowment την περασμένη εβδομάδα ο Άμος Χοχστάιν, ο κορυφαίος απεσταλμένος της κυβέρνησης Μπάιντεν στις διαπραγματεύσεις για τα σύνορα,

Ωστόσο, η αμοιβαία αποτροπή φαίνεται να καταρρέει γρήγορα καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις και η Χεζμπολάχ προχωρούν σε όλο και πιο τολμηρές βολές αντιποίνων.

Χεζμπολάχ: η ομάδα πληρεξούσιος του Ιράν

 Η Χεζμπολάχ ιδρύθηκε το 1982 ως απάντηση στην ισραηλινή εισβολή στη Βηρυτό και έχει έκτοτε εξελιχθεί στο στέμμα του δικτύου πολιτοφυλακών πληρεξούσιων της Τεχεράνης που έχουν σχεδιαστεί για να αποτρέψουν μια επίθεση στην ιρανική πατρίδα.

Η υποστηριζόμενη από το Ιράν φατρία είναι πιο ισχυρή από τον λιβανέζικο στρατό και κατέχει τουλάχιστον 150.000 πυραύλους και ρουκέτες – ένα οπλοστάσιο πάνω από 10 φορές από αυτό που είχε το 2006.

Τα αποθέματα της Χεζμπολάχ πιστεύεται ότι είναι ικανά να συντρίψουν τις προηγμένες συστοιχίες αεράμυνας του Ισραήλ, καταστρέφοντας δυνητικά ισραηλινά πληθυσμιακά κέντρα. Περιπλέκοντας τα πράγματα, η ομάδα έχει αποκτήσει όλο και πιο εξελιγμένα συστήματα καθοδήγησης ακριβείας από το Ιράν.

«Μπορούν να εκτοξεύουν χιλιάδες πυραύλους κάθε μέρα στο Ισραήλ και μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους πυραύλους ακριβείας τους για να στοχεύσουν ζωτικής σημασίας υποδομές. Μιλάμε για νερό, ηλεκτρισμό, αεροδρόμια», δήλωσε η Χανίν Γκαντάρ,  συνεργάτης στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική της Εγγύς Ανατολής.

Μια πλήρης σύγκρουση θα ήταν καταστροφική για τις δύο χώρες, λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι, προκαλώντας σημαντικές απώλειες ανθρώπινων ζωών, ζημιές στις υποδομές και οικονομική αναταραχή.

Ωστόσο, και οι δύο πλευρές συνεχίζουν να δοκιμάζουν τα όρια τους.  Η απειλή πολέμου στο νότιο Λίβανο έχει ανησυχήσει τους Αμερικανούς αξιωματούχους τους τελευταίους μήνες ότι ο Νετανιάχου μπορεί να χρησιμοποιήσει μια τέτοια αντιπαράθεση για να διατηρήσει την πολιτική του επιβίωση.

Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Time που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, ο Μπάιντεν φαινόταν να λέει ότι ήταν λογικό να συμπεράνει κανείς ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έκανε ακριβώς αυτό στη Γάζα.

Ωστόσο, το Ισραήλ δεν μπορεί εύκολα να ξεκινήσει μια μεγάλη εκστρατεία κατά της Χεζμπολάχ χωρίς την πολιτική υποστήριξη των ΗΠΑ. «Δεν είμαστε μια υπερδύναμη που μπορεί να χειριστεί απειλές σε επτά μέτωπα με πλήρη ισχύ», είπε ο Υπουργός Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης του Ισραήλ, πρώην επικεφαλής της Shin Bet, Άβι Ντίχτερ (κόμμα Λικούντ)  όταν ρωτήθηκε γιατί δεν αντιμετωπίστηκε η απειλή της Χεζμπολάχ. «Δεν έχουμε τις δυνατότητες, τα εργαλεία ή τους πόρους».

Στρατιωτικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ συνεργάστηκαν αθόρυβα με τον Ισραηλινό Στρατό για να επαναλάβουν τα σχέδια για να απαντήσουν σε μια πολυμέτωπη επίθεση από πληρεξούσιους του Ιράν από τότε που το Ισραήλ περιήλθε στη γεωγραφική περιοχή ευθύνης της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ το 2021.

Ο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί να μην διακόψει ποτέ τις αποστολές αμυντικών όπλων στο Ισραήλ, όπως πυραύλους αναχαίτισης Iron Dome, κατασκευής ΗΠΑ, αλλά η κυβέρνησή του έχει παρεμποδίσει ορισμένα επιθετικά όπλα στην εκστρατεία του Ισραηλινού Στρατού στη Ράφα.

Αυτό από μόνο του πιθανότατα δεν θα απέτρεπε έναν βομβαρδισμό της Ράφα των Ισραηλινών Στρατών, αλλά θα μπορούσε να εμποδίσει μια ισραηλινή αεροπορική επίθεση στον Λίβανο εάν ξεσπάσει πόλεμος κατά μήκος των συνόρων, όπως έγραψε το Al-Monitor.

Στο μεταξύ, οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν με επικεφαλής τον Χόχσταϊν στοχεύουν να διαπραγματευτούν αμοιβαία αναγνωρισμένα χερσαία σύνορα μεταξύ των δύο χωρών και να μεσολαβήσουν σε μια συμφωνία με την οποία η Χεζμπολάχ αποσύρεται, με ανανεωμένες Λιβανικές Ένοπλες Δυνάμεις που αναπτύσσονται στο μεταξύ. Αλλά αυτή η μέρα παραμένει πολύ μακριά. Η οικονομική κατάρρευση του Λιβάνου έχει αφήσει τον στρατό της χώρας με σοβαρές ελλείψεις στρατολόγησης και χρηματοδότησης. Χωρίς μια λειτουργική κυβέρνηση και ενδημική διαφθορά, η χώρα κινδυνεύει να γίνει ένα αποτυχημένο κράτος.

Αντίθετα, η Χεζμπολάχ έχει δημιουργήσει το δικό της «κράτος εν κράτει» στο νότο, στηριζόμενη σε μια παραδοσιακή βάση υποστήριξης στον ιστορικά στερημένο σιιτικό πληθυσμό του Λιβάνου.

Το αίτημα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τον προϋπολογισμό του οικονομικού έτους 2025 ζητά από το Κογκρέσο αύξηση 50% —έως 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια— στην ξένη στρατιωτική χρηματοδότηση για τις ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου, αλλά οι ειδικοί λένε ότι θα χρειαστεί πολύ περισσότερη βοήθεια από άλλα έθνη.

Η Ουάσιγκτον εργάζεται για ένα διεθνές οικονομικό πακέτο σχεδιασμένο για την περαιτέρω ενίσχυση του στρατού της χώρας και την ανάπλαση του νότιου Λιβάνου σε μια προσπάθεια να μειώσει την επικράτηση της Χεζμπολάχ και του Ιράν στη χώρα, είπε ο Χόχσταϊν την περασμένη εβδομάδα. Αλλά πρώτα, τόσο οι Ισραηλινοί όσο και οι Λιβανέζοι άμαχοι θα πρέπει να μπορούν να επιστρέψουν με ασφάλεια στις κοινότητες τους κοντά στα σύνορα. «Αν απλώς σταματήσατε τα πυρά και από τις δύο πλευρές, τότε ουσιαστικά επιστρέφετε στο status quo της 6ης Οκτωβρίου. Και αυτό δεν θα επιτρέψει στους Ισραηλινούς να επιστρέψουν στα σπίτια τους με ασφάλεια», εξήγησε ο απεσταλμένος. Και ως εκ τούτου, το Ισραήλ δεν θα τηρήσει αυτού του είδους την κατάπαυση του πυρός.

Οι ειδικοί λένε ότι ο κίνδυνος πυρκαγιάς κατά μήκος της Μπλε Γραμμής – και οι διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας για την αποτροπή της – είναι πιθανό να συνεχιστεί πολύ πέρα ​​από την τρέχουσα σύγκρουση στη Γάζα.

Προς το παρόν, ο κορυφαίος σύμβουλος του Μπάιντεν για τη Μέση Ανατολή, Μπρετ Μακγκέρκ, και ο διευθυντής της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς, βρέθηκαν στο Κάιρο και τη Ντόχα, αντίστοιχα, για να πιέσουν για την τελευταία πρόταση κατάπαυσης του πυρός με την ελπίδα να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα. Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι το βάρος φέρει η Χαμάς να αποδεχθεί τη συμφωνία στο τραπέζι.

Ωστόσο, η κυβέρνηση του Νετανιάχου δεν έχει υποστηρίξει ρητά τα σημεία που έθεσε ο Πρόεδρος Μπάιντεν την περασμένη εβδομάδα, με ένα βασικό εμπόδιο να αναδύεται σχετικά με το εάν το Ισραήλ πρέπει να συμφωνήσει σε μια μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός ακόμη και αν η Χαμάς διατηρήσει μέρος της δύναμής της.

Ο Οσάμα Χαμντάν, ανώτερο στέλεχος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη ότι η πλευρά του δεν μπορεί να αποδεχθεί την πρόταση χωρίς σαφή ισραηλινή δέσμευση για τον τερματισμό του πολέμου.

«Δεν έχουμε δει ακόμη μια πολύ σαφή θέση από την ισραηλινή κυβέρνηση απέναντι στις αρχές που έθεσε ο Πρόεδρος Μπάιντεν», δήλωσε την Τρίτη ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ Ματζέντ αλ-Ανσαρί, προσθέτοντας ότι δεν υπήρξε «συγκεκριμένη έγκριση» ούτε από τη Χαμάς.

Κυβερνητική κρίση στο Ισραήλ 

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προέτρεψε χθες το βράδυ τον αντίπαλό του Μπένι Γκαντς, μέλος του υπουργικού συμβουλίου πολέμου, να μην παραιτηθεί από την «κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης», μετά το τελεσίγραφο που έστειλε ο τελευταίος εν μέσω διαφωνιών για το τι μέλλει γενέσθαι στη Λωρίδα της Γάζας μετά τον πόλεμο.

«Απευθύνω έκκληση στον Μπένι Γκαντς: μην αποχωρείτε από την κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης», έγραψε ο Νετανιάχου στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Χ, εκτιμώντας ότι είναι ώρα για «ενότητα και όχι για διχασμό».

Νωρίτερα, ο Γκαντς ανακοίνωσε την ακύρωση συνέντευξης Τύπου καθώς τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέμεναν την πιθανή παραίτησή του. Η ακύρωση έγινε μετά την ανακοίνωση της απελευθέρωσης τεσσάρων Ισραηλινών ομήρων που κρατούνταν επί οκτώ μήνες στη Λωρίδα της Γάζας. Υπενθυμίζουμε πως οι όμηροι Noa Argamani (25), Almog Meir (21), Andrey Kozlov (27) και Shlomi Ziv (40), οι οποίοι είχαν απαχθεί από την τρομοκρατική οργάνωση κατά την διάρκεια της συναυλίας «Nova» στις 7 Οκτωβρίου, βρέθηκαν ζωντανοί (στις φωτογραφίες παρακάτω από τη χθεσινή συνάντησή τους με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό).

Υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στους κόλπους μιας διευρυμένης κυβέρνησης μετά την 7η Οκτωβρίου και την τρομοκρατική εεπίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, η οποία ήταν η αιτία για να ξεσπάσει ο πόλεμος, ο Γκαντς, αρχηγός του κεντρώου κόμματος Εθνική Ενότητα, έστειλε στις 18 Μαΐου τελεσίγραφο στον Νετανιάχου. Ζητούσε την υιοθέτηση από το υπουργικό συμβούλιο πολέμου ενός «σχεδίου δράσης» για τη Λωρίδα της Γάζας μετά τον πόλεμο, διαφορετικά θα «αναγκαζόταν να παραιτηθεί από την κυβέρνηση», θέτοντας ως καταληκτική ημερομηνία την 8η Ιουνίου. «Μην εγκαταλείπετε την ενότητα»δήλωσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στον αντίπαλό του.

πηγές:

Could Gaza cease-fire prevent wider regional war?

Pressure builds on Netanyahu, Sinwar for Gaza cease-fire