Ποιος θέλει πραγματικά έναν πόλεμο στη Μέση Ανατολή;
Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς*
Ο κόσμος με κομμένη την ανάσα, περιμένει τα αντίποινα εναντίον του Ισραήλ για τις δύο σημαντικές δολοφονίες που εμπλέκεται. Και οι δύο ήταν σχετικά χειρουργικές εκτελέσεις που σκότωσαν τον στρατιωτικό διοικητή της λιβανικής Χεζμπολάχ στη Βηρυτό και τον πολιτικό εκπρόσωπο της Χαμάς στην Τεχεράνη. Οι προσδοκίες για αντίποινα εστιάζονται σε μια μεγάλη επίθεση με πυραύλους και drone από όλες τις κατευθύνσεις.
Προσωπικά αμφιβάλλω γι’ αυτό.
Εάν είναι επιτυχής, μια τέτοια επιδρομή θα μπορούσε να κινητοποιήσει τις ΗΠΑ για να ενωθούν με το Ισραήλ σε μια περαιτέρω κλιμάκωση. Αυτό είναι κάτι που οι Ιρανοί δεν επιθυμούν. Η επικείμενη ιρανική επίθεση μπορεί να μην είναι αυτό που νομίζετε.
Δεν θα εκπλαγώ αν το Ιράν επιλέξει κάτι άλλο εκτός από αεροπορική επιδρομή για να επιτεθεί στο Ισραήλ. Ενώ μια τέτοια επιδρομή θα μπορούσε να κάνει μεγάλη ζημιά αν ξεπεράσει την ισραηλινή άμυνα, δεν θα ήταν μια εικόνα καθρέφτης της ισραηλινής επίθεσης. Πιθανότατα θα προκαλούσε επίσης πολλές απώλειες αμάχων, συμπεριλαμβανομένου του 18% του πληθυσμού του Ισραήλ που είναι μουσουλμάνοι.
Αντίθετα, οι Ιρανοί μπορεί να προσπαθήσουν να σκοτώσουν έναν υψηλόβαθμο στόχο του Ισραήλ. Η δολοφονία ενός διαπραγματευτή ή στρατηγού στην Ιερουσαλήμ θα δημιουργούσε πραγματικό φόβο στους Ισραηλινούς. Αλλά δεν θα έδινε κίνητρο για τις ΗΠΑ να συμμετάσχουν σε ένα χτύπημα κατά του Ιράν, αυτό που θέλει ο πρωθυπουργός Νετανιάχου.
Εν τω μεταξύ, οι Ιρανοί απολαμβάνουν τη μαζική και δαπανηρή ανάπτυξη αμερικανικών πόρων καθώς και την πίεση της κινητοποίησης στους Ισραηλινούς. Χωρίς να χτυπήσει, η Τεχεράνη αναγκάζει τους εχθρούς της να εξαντλήσουν τις ψυχικές δυνάμεις του προσωπικού τους. Όσο περισσότερο περιμένει το Ιράν, τόσο υψηλότερο θα είναι το κόστος για τους αντιπάλους.
Μερικοί ακόμη λόγοι που δεν συνιστούν την αεροπορική επιδρομή
Το Ισραήλ φαινόταν άτρωτο εδώ και δεκαετίες. Η εξελιγμένη αεράμυνα του έχει αποτρέψει χιλιάδες πυραύλους και drones από το να φτάσουν στα αστικά κέντρα.
Το Ιράν και οι εταίροι του θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν καλύτερα δολοφονώντας μία ή περισσότερες σημαντικές ισραηλινές πολιτικές ή στρατιωτικές προσωπικότητες. Αυτή θα ήταν μια συμμετρική απάντηση που κάποιοι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι δεν δικαιολογεί περαιτέρω κλιμάκωση. Θα προκαλούσε επίσης φόβο στις καρδιές κάθε Εβραίου στο Ισραήλ. Η μόνη σημαντική εβραϊκή προσωπικότητα που δολοφονήθηκε ήταν ο πρωθυπουργός Ράμπιν, που σκοτώθηκε από Εβραίο.
Οι Ισραηλινοί έχουν δείξει ότι μπορούν να παρακολουθούν και να χτυπούν σημαντικές προσωπικότητες στις πρωτεύουσες των αντιπάλων τους. Είναι πραγματικά πιθανό ο «άξονας αντίστασης» να μην έχει αναπτύξει ανάλογη ικανότητα στο εσωτερικό του Ισραήλ;
Η ικανότητα δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι τεχνολογικά εξελιγμένη. Με ένα μαχαίρι, κάποια όπλα και χειροβομβίδες μπορούν να διακινηθούν λαθραία και να αναπτυχθούν ή ακόμα να προσληφθούν δολοφόνοι. Οι στόχοι ευκαιριών δεν θα πρέπει να είναι δύσκολο να βρεθούν σε μια μικρή και σχετικά ανοιχτή κοινωνία.
Επίσης το Ιράν έχει περιουσιακά στοιχεία που δεν θέλει να χάσει. Εκτιμάται ότι έχει φτάσει στο πυρηνικό κατώφλι. Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες εκτιμάται από τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ και των ΗΠΑ, ότι είναι σε θέση να κατασκευάσει μια πυρηνική βόμβα μέσα σε μερικές εβδομάδες με υλικό που έχει στην κατοχή του. Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου αναζητά μια δικαιολογία για να βλάψει αυτή την ικανότητα (προληπτικό κτύπημα). Τον Απρίλιο, οι Ισραηλινοί επέδειξαν την ικανότητά τους να φτάσουν στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν με drones που δεν ανιχνεύτηκαν.
Συμπερασματικά, ο Νετανιάχου έχει ήδη πετύχει αρκετούς δικούς του στόχους. Οι συνομιλίες για τη Γάζα δεν μπορούν να πάνε πουθενά μέχρι να τελειώσει η κλιμάκωση. Δεν εκτελείται η κατάπαυση του πυρός/ανταλλαγή αιχμαλώτων στην οποία επιμένει η Ουάσιγκτον. Οι Δημοκρατικοί διακινδυνεύουν έναν μεγάλο πόλεμο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, δίνοντας πλεονέκτημα στον Τράμπ, ο οποίος ευνοεί ο Νετανιάχου. Ωστόσο το Ισραήλ είναι ο μεγάλος χαμένος. Η άγρια επίθεση της 7ης Οκτωβρίου κάθε άλλο παρά υπαρξιακή απειλή αποτελεί, αλλά ο Νετανιάχου και πολλοί Ισραηλινοί την έχουν χαρακτηρίσει ως τέτοια. Αυτό δικαιολόγησε την άγρια απάντηση στη Γάζα που με τη σειρά της οδήγησε σε δολοφονίες και πιθανό πόλεμο με το Ιράν και τους εταίρους του. Αυτό όμως, είναι πραγματικά μια υπαρξιακή απειλή.
*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI).