Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση

Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς*

Ο Έλληνας ΥΠΕΞ κος Γεραπετρίτης για το θέμα της Κάσου δήλωσε: αν υπερασπιζόμασταν τα δικαιώματά μας όπως στο παρελθόν (εννοεί το 2020 με τον στόλο), θα προέκυπτε κρίση & αυτό θα οδηγούσε σε υπαναχώρηση της δικής μας πλευράς, ενώ τώρα που αποφύγαμε την ένταση , κερδίσαμε & δεν οπισθοχωρήσαμε σε τίποτα. Με αυτή του τη δήλωση περιφρόνησε την έννοια της ενεργητικής άμυνας τη μόνη πραγματική άμυνα, επιμένοντας αντ’ αυτού στην παθητική άμυνα «ένα ψευδές είδος άμυνας». Παραγνωρίζοντας ότι ακόμη και οι αμυντικοί στόχοι επιτυγχάνονταν καλύτερα με επιθετικά μέσα, επιμένει στην “παρατεταμένη αμυντική αντίσταση”, όπως οραματίστηκαν στην κυβέρνηση. Όμως να τους ενημερώσουμε ότι αυτό το είδος άμυνας αφορά το πολύ μια προσωρινή σκοπιμότητα και δεν αποτελεί πυρήνα καμιάς εθνικής στρατιωτικής στρατηγικής. Αυτό δεν ισχύει για θαλάσσιες και χερσαίες μάχες. Τόσα χρόνια υπερασπιζόμασταν «την παράκτια και υπεράκτια ενεργή άμυνα», μια στρατηγική που βασίζεται στον έλεγχο των υδάτων εντός της «του νησιωτικού συμπλέγματος».

Τι σημαίνει στην πράξη παράκτια και υπεράκτια ενεργητική άμυνα; Η έννοια της “θαλάσσιας άρνησης” -μια κρίσιμη αρχή της θαλάσσιας ενέργειας- τροφοδοτεί ίσως τον καλύτερο δείκτη του μέλλοντος της ελληνικής θαλάσσιας στρατηγικής. Μια ναυτική πρόθεση για άρνηση στη θάλασσα επιδιώκει να δημιουργήσει συνθήκες που αποτρέπουν ή εκτρέπουν έναν αντίπαλο από το να δραστηριοποιηθεί σε μια δεδομένη ναυτική έκταση για παρατεταμένη χρονική περίοδο.

Η άρνηση της θάλασσας είναι γενικά μια στρατηγικά αμυντική στάση που παίρνουν οι ναυτικές δυνάμεις. Αλλά οι επιχειρήσεις και οι τακτικές που εμπλέκονται έχουν συχνά επιθετικό προσανατολισμό – μια προσέγγιση φιλοσοφικά εναρμονισμένη με το πνεύμα του Ναυάρχου Κουντουριώτη, του οποίου το σύνθημα “έχουμε πλοία για να διακινδυνεύουν” συνιστούσε τη χρήση επιθετικών μέσων για την επίτευξη αμυντικών σκοπών.

Από την άλλη πλευρά τι εννοεί ο Ερντογάν, όταν λέει αδαείς όσους πιστεύουν ότι η Τουρκία θα περιοριστεί στα σύνορα της;

Ότι τα σύνορα και οι  θαλάσσιες ζώνες δεν είναι απαραβίαστα και δεδομένα καθώς τα σύνορα και οι θαλάσσιες ζώνες μεταξύ των κρατών δεν αποτελούν χαράξεις νομικής φύσεως, αλλά στρατηγικούς στόχους ύπαρξης σε έναν περιορισμένης έκτασης πλανήτη. Επίσης  συμπληρώνω ότι ιστορικά έχει αποδειχθεί πως τα σύνορα μπορούν να διαστέλλονται και να συστέλλονται ανάλογα με την ισχύ του κάθε κράτους. Επίσης εμπεριέχουν την έννοια του ζωτικού χώρου και καταλήγουν στη διαίρεση του κόσμου ανάλογα με τα συμφέροντα.

Πρέπει να φροντίζεις να διαθέτεις νύχια της ειρήνης!

Αυτό που αντιλαμβάνομαι για τους Τούρκους από τις προκλήσεις και απειλές που εκτοξεύουν καθημερινά είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα που θαυμάζουν περισσότερο από την ισχύ και τίποτα που σέβονται λιγότερο από την αδυναμία, ειδικά την στρατιωτική αδυναμία. Αυτός είναι ο λόγος που το παλιό δόγμα της ισορροπίας δυνάμεων είναι επικίνδυνο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια, αν έχουμε τη δύναμη να το αποφύγουμε, να βασιστούμε σε στενά περιθώρια κατευνασμού και έτσι να ξυπνήσουμε τους πειρασμούς μιας δοκιμασίας διαχείρισης ωμής βίας. Εάν ο Ελληνισμός ενωθεί σε αυστηρή συμμόρφωση με τις αρχές της αποτροπής, η επιρροή μας στη διάδοση αυτών των αρχών θα είναι τεράστια και κανείς δεν θα μπορέσει να τις παρενοχλήσει. Αν όμως διχαστούμε, αν αποτύχουμε στο καθήκον μας και αφήσουμε αυτά τα πολύ σημαντικά χρόνια να ξεφύγουν, με προσχηματικές συζητήσεις φιλίας τότε κινδυνεύουμε πράγματι να μας βρει όλους μια καταστροφή.

*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι μέλος και ερευνητής του Institute for National and International Security, και του Strategy International.