Το διπλωματικό back channel πριν την ιρανική επίθεση στο Ισραήλ

Γράφει ο Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας 

Μια πληροφορία που δεν ξέρει αρκετός κόσμος. Το Ιράν είχε ειδοποίησει έμμεσα για την επίθεση τόσο τον περασμένο Απρίλιο όσο και για την χθεσινή.

Αυτό φυσικά δεν γίνεται με άμεσο τρόπο. Αλλά μέσω της Ελβετίας. Ή καλύτερα μέσω της πρεσβείας της.

Πιο αναλυτικά η Ελβετία, λόγω της ουδετερότητά της, εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ στο Ιράν από τότε που η Ουάσιγκτον διέκοψε τις σχέσεις με την Τεχεράνη μετά την κρίση ομήρων του 1980, ένα χρόνο μετά την ιρανική επανάσταση και την ανάληψη εξουσίας από τους Αγιατολάχ.

Μέσω αυτού του ουδέτερου ρόλου η Ελβετία επέτρεπε επί δεκαετίες στα δύο κράτη να διατηρήσουν ένα ελάχιστο διπλωματικών και προξενικών σχέσεων ως ένα είδος “κόκκινου τηλέφωνου”.

Η ελβετική πρεσβεία στην Τεχεράνη χειρίζεται όλες τις προξενικές υποθέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων των αιτημάτων διαβατηρίων, της αλλαγής του πολιτικού καθεστώτος και της προξενικής προστασίας των πολιτών των ΗΠΑ στο Ιράν.

Η Ελβετία επιτρέπει έτσι στα δύο κράτη να διατηρούν σχέσεις τυπικού επιπέδου και να παρέχουν προξενική προστασία σε υπηκόους του άλλου ενδιαφερόμενου κράτους. Μια συνθήκη που έχει γίνει αποδεκτή τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από το Ιράν.

Όταν λοιπόν ήρθε η ώρα των επιθέσεων είχαν ήδη δοθεί οδηγίες από πριν στην πρεσβεία να διακόψει κάποιες εργασίες προσωρινά, σχετικά με τα παραπάνω, καθώς και να ειδοποιήσει τους πολίτες των δύο κρατών για αυξημένη επαγρύπνηση. Αυτό σύμφωνα με τις πληροφορίες δόθηκε μόλις 12 ώρες πριν γίνουν οι επιθέσεις.

Μετά από αυτό και επίσημα το Ιράν , περίπου μία ώρα αφότου είχαν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την επίθεση είχε απαντήσει στις ΗΠΑ πώς δεν θα κάτσει άπραγο έναντι του Ισραήλ.

Οι λεπτομέρειες αυτές είναι σημαντικές για να γίνει αντιληπτο πώς κάποια πράγματα λειτουργούν στο παρασκήνιο πίσω από ένα γκρίζο πέπλο (παραβάν/κουρτίνες) και τίποτα δεν είναι άσπρο/μαύρο.