Γιατί η Ελλάδα πρέπει να είναι έτοιμη σ΄αυτή την περίοδο αστάθειας

Γράφει ο Γεώργιος Παπαπολυχρονίου
Αναλυτής 

Η παρούσα περίοδος χαρακτηρίζεται από μια εν εξελίξει προσπάθεια αναδιάταξης του διεθνούς συστήματος και των ισορροπιών ισχύος, αποτέλεσμα της οποίας είναι μια εντεινόμενη κατάσταση αστάθειας. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή είναι απόρροια του εν λόγω γεγονότος.

Αυτές οι καταστάσεις χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής καθώς παρέχουν την ευκαιρία σε αναθεωρητικούς δρώντες να προωθήσουν τα σχέδιά τους εκμεταλλευόμενοι την χαλάρωση διεθνών αξιών και κανόνων όπως το απαραβίαστο των συνόρων.

Εξού και η Ελλάδα πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση καθώς γειτονεύει με ένα κράτος – ορισμό του αναθεωρητισμού. Η Τουρκία εξοπλίζεται με φρενήρεις ρυθμούς παρά την οικονομική της δυσπραγία και όποιο σχέδιο έχει, θα επιχειρήσει να το υλοποιήσει όσο διαρκεί ακόμα η επανευθυγράμμιση του διεθνούς συστήματος. Άπαξ και παγιωθεί ένα ένα νέο σύστημα, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να προωθήσει μια αναθεωρητική agenda, που θα το διαταράσσει. Όπως λέει και ο θυμόσοφος λαός, ο (γκρίζος) λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.

Η επίσκεψη του Ερντογάν στην Αλβανία και η θερμή υποδοχή που του επιφυλάχθηκε, υπογραμμίζει το βάρος που έχει ρίξει η Άγκυρα στα Τίρανα προκειμένου να πιέσει την Αθήνα. Είναι σίγουρο ότι σε περίπτωση θερμού επεισοδίου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η Αλβανία θα έχει ρόλο στους τουρκικούς σχεδιασμούς. Ο ρόλος αυτός εκτιμάται ότι θα είναι κυρίως κάποιο είδος αντιπερισπασμού ώστε να αποτρέψει την εστίαση της ελληνικής πολεμικής προσπάθειας στα ανατολικά.

Οι διαφορές με την Τουρκία δεν είναι ούτε παροδικές ούτε επιφανειακές και έχουν σχέση με τις ονειρώξεις μεγαλείου της γείτονος. Η επιδίωξή της να αναδειχθεί περιφερειακή υπερδύναμη περνάει μέσα από την πεποίθησή της ότι πρέπει να καταστεί κυρίαρχη δύναμη στη θάλασσα και σε αυτό βλέπει ως εμπόδιο την Ελλάδα και τις θαλάσσιες ζώνες που δικαιούται βάσει διεθνούς δικαίου. Ας μην παραμυθιαζόμαστε λοιπόν με αφηγήματα περί ελληνοτουρκικής προσέγγισης. Η οποία τέτοια προσέγγιση είναι καθαρά προσωρινή και ευκαιριακή. Άλλωστε η ρητορική της Τουρκίας το επιβεβαιώνει συνεχώς. Μπορούμε να συζητάμε προσχηματικά για προσέγγιση ώστε να μη δίνουμε πάτημα στην αντίπαλη πλευρά να μας παρουσιάζει ως εκ πεποιθήσεως κατά του διαλόγου (η εικόνα στη διεθνή σκηνή παίζει ρόλο), αλλά θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε και να είμαστε σε επιφυλακή. Ουσιαστική προσέγγιση δεν θα υπάρξει αν δεν αλλάξει η τουρκική αναθεωρητική agenda, κάτι που δεν προβλέπεται να συμβεί αν δεν υπάρξει κάποια σοβαρή υποβάθμιση της τουρκικής ισχύος.

Εάν το Ισραήλ προβεί σε ισχυρά αντίποινα κατά του Ιράν, είναι πολύ πιθανό να υπάρξει οριζόντια εκτός από κάθετη κλιμάκωση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε σε ύψιστο βαθμό επαγρύπνησης.

Και κάτι τελευταίο μια και στη χώρα μας υπάρχουν αρκετοί που είναι αποσυνδεδεμένοι από την πραγματικότητα. Ο Ερντογάν έχει πολλές φορές αποκαλέσει τις εξτρεμιστικές ισλαμικές οργανώσεις όπως τη Hamas, εμπροσθοφυλακή της Τουρκίας. Όλοι γνωρίζουμε πως τέτοιες οργανώσεις προωθούν την τουρκική agenda (δεν είναι τυχαίο ότι η τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 έγινε λίγο μετά την ανακοίνωσης του India Middle East Europe Corridor – IMEC). Η αντίστροφη ανάγνωση της δήλωσης του Ερντογάν, σημαίνει ότι το Ισραήλ αυτή τη στιγμή, δρα κατά κάποιο τρόπο και ως εμπροσθοφυλακή της Ελλάδας καθώς αποτρέπει την υλοποίηση των τουρκικών υπερφίαλων σχεδιασμών.

Ως Έλληνες, πρώτιστος οδηγός των ενεργειών μας οφείλει να είναι το εθνικό συμφέρον και σε αυτό το πλαίσιο, πολλές φορές ο εχθρός του εχθρού μου, είναι φίλος μου. Αυτή είναι μία από αυτές τις φορές.

Τέλος, δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι οι περίοδοι αστάθειας μπορεί να ελλοχεύουν πολλούς κινδύνους, αναδεικνύουν όμως και αρκετές ευκαιρίες για εκμετάλλευση.