Συρία: Εκτιμήσεις και Παρατηρήσεις της επόμενης μέρας
Γράφει ο Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας
Γρήγορα σημεία αναφοράς για το πώς εξελίσσεται η κατάσταση στην Συρία και κυρίες ποιες ακριβώς ανακατατάξεις θα προκληθούν
- Αρχικά δεν υπάρχει τίποτα το δημοκρατικό σαν κίνημα μέχρι στιγμής από τις νέες δυνάμεις στην Συρία. Οι σχετιζόμενοι με τον Άσαντ εκτελούνται με τον Νόμο του Λυντς σε δρόμους (απαγχονισμός και ψυχρές δολοφονίες με πυροβολισμούς) , κτιριακές δομές γίνονται αντικείμενο λεηλασίας (είδαμε εικόνες που είχαν ξηλώσει ως και πολυελαίους) ενώ την ίδια στιγμή οι Κούρδοι εξορισμού ορίστηκαν ως «εχθροί» και θολό παραμένει το τοπίο για τις υπόλοιπες μειονότητες παρά τις εξαγγελίες περί αντιθέτου.
- Τα γειτονικά κράτη άμεσα έσπευσαν με δηλώσεις να στηρίξουν την μετάβαση επιφανειακά αλλά έμμεσα να απειλήσουν κιόλας πώς δεν θα ανεχτούν εικόνες από το παρελθόν (βλ. Χαλιφάτο). Το δε Ισραήλ άμεσα ξεκίνησε προληπτικά χτυπήματα κατά στρατιωτικών δομών με όπλα μαζικής καταστροφής (χημικά και πυραύλους) για να μην πέσουν στα χέρια τζιχαντιστών.
- Οι ΗΠΑ παρά τις δηλώσεις Τραμπ που δεν είναι ακόμα πρόεδρος, εξαπέλυσαν μαζικούς βομβαρδισμούς κατά βάσεων των τζιχαντιστών σε όλη την περιοχή. Μια κίνηση που ίσως λέει πολλά για την συνέχεια, ειδικά αν στραφεί αυτός ο συρφετός κατά του Ισραήλ.
- Η Ρωσία εξασφάλισε ότι οι βάσεις της δεν θα πάθουν απολύτως τίποτα. Την ίδια στιγμή είχε ήδη πάρει από την Συρία τις συστοιχίες S-300 & S-400 και είναι άγνωστο που έχουν καταλήξει. Κάποιοι λένε στις βάσεις που διαθέτει, άλλοι μιλάνε για Ιράν ή Τουρκία. Σε κάθε περίπτωση η Ρωσία είναι πλέον σε δυσχερή θέση στην Μ.Ανατολή.
- Χεζμπολάχ τέρμα. Η παραδοχή πώς δεν έχει πλέον καμία δυναμική ως οργάνωση φαίνεται από τις πράξεις στο πεδίο, αφού και το τελευταίο της καταφύγιο μετά τον Λίβανο (Συρία) έχει εξαϋλωθεί. Ήταν άλλωστε και μια σοβαρή παράμετρος που οδήγησε στην επικράτηση της οργάνωσης HTS και των συνεργών της.
- Τουρκία. Πολλοί βλέπουν την Τουρκία ως μόνη κερδισμένη. Θα διαφωνήσω. Είναι πρόσκαιρα μόνο σε θέση με οφέλη. Το να νομίζεις πως θα διαχειριστείς έναν σουνιτικό κόσμο που ονειρεύεται Χαλιφάτο δεν σε κάνει αυτόματα και Χαλίφη. Να θυμίσω εδώ πώς έκανε παρόμοιες πράξεις με το DAESH και στο τέλος έγινε στόχος του. Το μόνο πρόσκαιρο κέρδος για την Τουρκία είναι η απομόνωση και ο περιορισμός των κουρδικών δυνάμεων και αυτό θεωρώ πως θα ισχύει μέχρι τις 20.1.2025. Αμέσως μετά η σκακιέρα θα αλλάξει πάλι κατά δηλώσεων των ΗΠΑ και του Τραμπ ακόμα.
- ΗΠΑ. Αν ψάχνει κάποιος κράτος που κερδίζει θα πρέπει να δεΙ την αστεροέσσα. Διότι η Ρωσία περιορίστηκε, η Χεζμπολάχ εξαφανίστηκε, το Ιράν περιορίστηκε, οι τζιχαντιστές προωθήθηκαν με την ανοχή της (μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας), το Ισραήλ έχει πιο πολύ από ποτέ ανάγκη τις ΗΠΑ και τις παροχές τους, η Κίνα, αν και δεν είχε άμεση επαφή με όλα αυτά, νιώθει πως τόσο η Ρωσία όσο και το Ιράν δεν έχουν καμία σχέση με τη δυναμική που διαφήμιζαν. Σε όλα αυτά, καλό είναι να δούμε και πώς αρκετές χώρες κοιτάνε έντονα προς τον Λευκό Οίκο και τί θα πράξει ο νέος πρόεδρος από Ιανουάριο και μετά. Τα παραπάνω αποτελούν δείγμα πώς τελικά οι ΗΠΑ παραμένουν η ηγέτιδα δύναμη του πλανήτη.
Υστερόγραφο. Σε όλες τις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, θα πρέπει να κοιτάμε και την ελληνική οπτική. Ως χώρα, έχουμε δύο σημεία ανησυχίας σε όλα αυτά και ένα πλεονέκτημα:
Το πρώτο σημείο ανησυχίας έχει να κάνει με την Κύπρο, η οποία βρίσκεται κυριολεκτικά απέναντι από μια Συρία που είναι εξαιρετικά πιθανό να γίνει ισλαμιστικό κράτος της Τζιχάντ με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει. Για μένα μια άμεση συνομιλία με την κυπριακή ηγεσία είναι αναγκαία, καθώς η Κύπρος είναι το Ν.Α. προπύργιο άμυνας για το Αιγαίο, για την Ελληνική φυλή και κατά επέκταση για το Ελληνικό κράτος.
Το δεύτερο σημείο ανησυχίας είναι το μεταναστευτικό. Είδαμε χθες καμιά 100αρια άτομα που στηρίζαν τους τρομοκράτες στην Δαμασκό να πανηγυρίζουν στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα. Σημείο αναφοράς πώς υπό κλίμακα ενδεχομένως να έχουμε και χιλιάδες άτομα μέσα στην χώρα με ίδια ιδεολογία με ό,τι και αν σημαίνει αυτό. Πρέπει κάπου η κυβέρνηση να κόψει τα παιχνίδια, διότι η εθνική ασφάλεια πάντα ξεκινάει από το εσωτερικό σαν κατάσταση.
Το πλεονέκτημα (και ας ενοχλεί πολλούς) είναι η συμμαχία με το Ισραήλ και η συνεργασία/συμμαχία με την Αίγυπτο. Δύο χώρες που παίζουν κυρίαρχο ρόλο στην Ν.Α. Μεσόγειο και όχι μόνο. Οι καλές σχέσεις που έχουμε με αυτές τις χώρες, όσο παραμένουν Σίσι και Νετανιάχου, πρέπει να δεθούν ακόμη περισσότερο. Είναι μια ασπίδα που δίνει χρόνο για οτιδήποτε σε εμάς, ώστε να προλάβουμε να αντιδράσουμε αν χρειαστεί. Και ο νοών νοείτω.
Για την Συρία απλά και λιτά μια σύντομη εκτίμηση. Το κράτος της Συρίας που δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα της διαμόρφωσης της περιοχής από την συμφωνία Sykes–Picot, δεν θα διατηρηθεί όπως ακριβώς έγινε και με την Λιβύη. Προβλέπω κατακερματισμό. Το πώς θα γίνει αυτό δεν μπορώ να το γνωρίζω, αλλά οι δυνάμεις διάσπασης είναι απείρως μεγαλύτερες από τις δυνάμεις συσπείρωσης. Μια κατάσταση που βιώνουν όλα τα κράτη που δεν ήταν ποτέ έθνη (βλ. ΕΣΣΔ, Γιουγκοσλαβία κ.α. )