Τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ και Ερντογάν- όσα πρέπει να γνωρίζουμε

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο Τούρκος ομόλογός του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συζήτησαν διμερή και περιφερειακά ζητήματα κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας τη Δευτέρα, σύμφωνα με τον Αμερικανό ηγέτη και την ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα η τουρκική πλευρά.

Ήταν η δεύτερη τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο – η πρώτη είχε κρατήσει ελάχιστα λεπτά και δεν είχε φέρει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα

Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συζήτηση ως «πολύ καλή και παραγωγική» σε ανάρτηση του στο Truth Social, προσθέτοντας ότι οι δυο τους συζήτησαν διάφορα θέματα, όπως ο ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς και ο πόλεμος στη Γάζα και η πολιτική κατάσταση στη Συρία.

«Ανυπομονώ να συνεργαστώ με τον Πρόεδρο Ερντογάν για να τερματιστεί ο γελοίος, αλλά θανατηφόρος, πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας — ΤΩΡΑ!» είπε ο Τραμπ.

Ο Ερντογάν, με τη σειρά του, εξέφρασε επίσης την υποστήριξή του στις συνεχιζόμενες αμερικανικές προσπάθειες που καταβάλλονται για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, σύμφωνα με την τουρκική ανακοίνωση.

«Τόνισα ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να παράσχει την απαραίτητη υποστήριξη για να βοηθήσει στην εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή μας», δημοσίευσε ο Ερντογάν στο X αργότερα τη Δευτέρα.

Η τηλεφωνική κλήση πραγματοποιήθηκε μετά τις συνομιλίες του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στο Κρεμλίνο την Παρασκευή, στο πλαίσιο των προσπαθειών της αμερικανικής κυβέρνησης για τον τερματισμό του πολέμου.

Ο Ερντογάν ακολουθώντας την τακτική του επιτήδειου ουδέτερου διατηρεί στενούς δεσμούς τόσο με τη Μόσχα όσο και με το Κίεβο. Ενώ η Τουρκία έχει αποφύγει να συμμετάσχει στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, εμπόδισε τα ρωσικά πολεμικά πλοία να διέλθουν από τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων που συνδέουν το Αιγαίο με τη Μαύρη Θάλασσα. Η Άγκυρα συνεχίζει επίσης να προμηθεύει την Ουκρανία με drones και πυρομαχικά.

Σχετικά με τις διμερείς σχέσεις, ο Ερντογάν είπε στον Τραμπ ότι η Τουρκία είναι δεσμευμένη στην «ενίσχυση της συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας», όπως αναφέρει η τουρκική ανακοίνωση.

Η Άγκυρα και η Ουάσινγκτον συμφώνησαν να ξεκινήσουν τεχνικές συνομιλίες για την άρση των αμυντικών κυρώσεων των ΗΠΑ στην Τουρκία κατά τη διάρκεια της συνάντησης του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάρκο Ρούμπιο, στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Μάρτιο. Δεν είναι σαφές όμως εάν βρίσκονται σε εξέλιξη τέτοιες συνομιλίες.

Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του το 2019, ο Τραμπ επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία για την αγορά του ρωσικού αμυντικού πυραυλικού συστήματος S-400 από την Άγκυρα. Στο πλαίσιο του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA), ο οποίος ψηφίστηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ το 2017 για την αποτροπή συναλλαγών με τη Ρωσία, η Τουρκία αποκλείστηκε από την αγορά των μαχητικών αεροσκαφών F-35 επόμενης γενιάς stealth από τις Ηνωμένες Πολιτείες και αποβλήθηκε από μια κοινοπραξία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για την κατασκευή εξαρτημάτων για τα αεροσκάφη.

Ο Ερντογάν προσκάλεσε επίσης τον Τραμπ στην Τουρκία τη Δευτέρα κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής κλήσης η οποία πραγματοποιήθηκε μια εβδομάδα πριν από την προγραμματισμένη επίσκεψη του Αμερικανού ηγέτη στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από τις 13 έως τις 16 Μαΐου. «Εξέφρασα ότι θα χαιρόμουν πολύ να φιλοξενήσω τον αγαπητό μου φίλο στην Τουρκία το συντομότερο δυνατό και μας προσκάλεσε στις Ηνωμένες Πολιτείες», έγραψε ο Ερντογάν στο X.

Εκτός από την περιοδεία του στον Κόλπο, ο Τραμπ σκεφτόταν επίσης να κάνει μια στάση στην Τουρκία, ανέφερε το CNN τον περασμένο μήνα επικαλούμενο αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης, αλλά ο Λευκός Οίκος δεν επιβεβαίωσε τις αναφορές.

«Ο Πρόεδρος με προσκάλεσε να πάω στην Τουρκία σε μελλοντική ημερομηνία και, ομοίως, θα έρθει στην Ουάσινγκτον», είπε ο Τραμπ.

«Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ετών μου ως Πρόεδρος, η σχέση μου με τον Πρόεδρο Ερντογάν ήταν εξαιρετική», πρόσθεσε.

Ενώ ο Τραμπ δεν πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, μεταξύ 2017-2021, ο πρόεδρος των ΗΠΑ φιλοξένησε τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο του 2019.

Παρά τη στενή επικοινωνία και την ισχυρή προσωπική σχέση μεταξύ των δύο ηγετών, οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ δεν ήταν απλές.

Ένα από τα πιο σοβαρά σημεία ανάφλεξης ήρθε το 2018, όταν ο Τραμπ επέβαλε κυρώσεις και εμπορικούς δασμούς στην Τουρκία για τη σύλληψη του πάστορα της Βόρειας Καρολίνας Άντριου Μπράνσον, ο οποίος είχε φυλακιστεί το 2016 με αβάσιμες κατηγορίες τρομοκρατίας. Ο Μπράνσον αφέθηκε ελεύθερος και επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Οκτώβριο του 2018 λίγο αφότου ο Τραμπ απείλησε με περαιτέρω οικονομικά αντίποινα, προκαλώντας μια από τις χειρότερες συναλλαγματικές καταρρεύσεις στην τουρκική ιστορία.

«Συνεργαστήκαμε στενά σε πολλά πράγματα», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social τη Δευτέρα, «συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι βοήθησε στην επιστροφή του πάστορα Άντριου Μπράνσον, ο οποίος ήταν φυλακισμένος, πίσω στις Ηνωμένες Πολιτείες — Αμέσως μετά από αίτημά μου».

Οι δύο ηγέτες συζήτησαν επίσης περιφερειακές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένης της Συρίας, σύμφωνα με τον Τραμπ και την τουρκική ανακοίνωση. Δεν είναι τυχαίο ότι η συνομιλία τους πραγματοποιήθηκε μόλις μερικά εικοσιτετράωρα μετά το περιστατικό της παρ΄ολίγον εμπλοκής Ισραήλ Τουρκίας πάνω από την Συρία. Πιο συγκεκριμένα την ώρα που τα ισραηλινά μαχητικά βομβάρδιζαν τη Δαμασκό, τουρκικά F-16 έφτασαν στην ίδια περιοχή για αναγνώριση και έστειλαν προειδοποιητικά σήματα για να αποφευχθεί η εμπλοκή. Ρεπορτάζ από ισραηλινά (ιστοσελίδα Ν12), τουρκικά (Sozcu) και αραβικά μέσα, ανέφεραν πως κατά τη διάρκεια της μεγάλης κλίμακας ισραηλινής επίθεσης στη Δαμασκό το βράδυ της Πέμπτης, τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη φέρεται να πραγματοποίησαν αναγνωριστικές πτήσεις στην περιοχή όπου επιχειρούσαν τα ισραηλινά. Το σίγουρο είναι πως ο Τραμπ ενόψει και της επίσκεχης του στη Σαουδική Αραβία δεν επιθυμεί περαιτέρω ένταση στην περιοχή.

Israeli and Turkish fighter jets reportedly faced off in the skies of Syria during Israel’s wide-scale strikes in Syria on Friday, according to Turkish Sözcü.

The opposition-affiliated newspaper cited sources claiming that Turkish F-16s crossed the border into northern Syria… pic.twitter.com/bTFATAuChM

— Ariel Oseran أريئل أوسيران (@ariel_oseran) May 4, 2025