Ο Τραμπ, ο Πούτιν και ο πόλεμος στην Ουκρανία

«Δεν ξέρω τι στο καλό συνέβη στον Πούτιν», δήλωσε ο Πρόεδρος Τραμπ στους δημοσιογράφους την Κυριακή το απόγευμα, λίγο πριν επιβιβαστεί στο Air Force One για μια σύντομη εκδρομή από το γκολφ κλαμπ του στο Νιου Τζέρσεϊ στην Ουάσινγκτον. Ώρες αργότερα, έκανε μια ανάρτηση για τον Ρώσο ηγέτη, λέγοντας: «Έχει τρελαθεί εντελώς».

Η σπάνια κριτική τουΤραμπ προς τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Β. Πούτιν  ήρθε μετά από ένα Σαββατοκύριακο με τους μεγαλύτερους βομβαρδισμούς ουκρανικών πόλεων τα τελευταία τρία χρόνια από κατοικημένες περιοχές στο Κίεβο μέχρι πανεπιστημιακές εστίες. Οι ρωσικές επιθέσεις σημειώθηκαν επίσης λίγες μέρες αφότου ο  Τραμπ είχε αυτό που χαρακτήρισε δημόσια ως «εξαιρετική» δίωρη τηλεφωνική κλήση με τον  Πούτιν, η οποία, όπως ο Τραμπ υποσχέθηκε, θα οδηγούσε σε άμεσες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

Ο Τραμπ έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι απολαμβάνει μια «καλή σχέση» με τον  Πούτιν και δεν ήταν η πρώτη φορά που εξέφρασε σοκ που ο Ρώσος πρόεδρος εξαπέλυε επιθέσεις εναντίον Ουκρανών πολιτών. Πριν από ένα μήνα, ο  Τραμπ έγραψε «Βλαντιμίρ, ΣΤΟΠ» καθώς ένα μπαράζ πυραύλων και drones έπληξε την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων πολυσύχναστων παιδικών χαρών. Αλλά ο  Τραμπ δεν έχει συνδέσει ποτέ τις επιθέσεις με τη δική του απόφαση, η οποία επιβεβαιώθηκε την περασμένη εβδομάδα, να αρνηθεί να συμμετάσχει με τους Ευρωπαίους σε νέες οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας ή να προσφέρει νέα όπλα και βοήθεια στους Ουκρανούς.

Το αποτέλεσμα είναι ένα στρατηγικό κενό στο οποίο ο  Τραμπ παραπονιέται για τις συνεχιζόμενες δολοφονίες της Ρωσίας, αλλά μέχρι στιγμής δεν είναι πρόθυμος να κάνει τον  Πούτιν να πληρώσει έστω και ένα μέτριο τίμημα.

Το μοτίβο είναι γνωστό, δήλωσαν αρκετοί εξωτερικοί εμπειρογνώμονες και πρώην κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Ο  Τραμπ σηματοδοτεί ότι αποσύρεται από μια σύγκρουση που συχνά περιγράφει ως τον πόλεμο της Ευρώπης, και στη συνέχεια εκφράζει την έκπληξή του που ο  Πούτιν απαντά με μια γνωστή λίστα απαιτήσεων που ισοδυναμούν με παράδοση της Ουκρανίας, ακολουθούμενη από επιτάχυνση των επιθέσεων. Ο  Τραμπ επιμένει επεισοδιακά ότι εξετάζει «απόλυτα» το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων.

Ωστόσο, κάθε φορά που αναγκάζεται να λάβει απόφαση για  νέες οικονομικές κυρώσεις, υποχωρεί.

«Η Ρωσία είπε ότι δεν θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός και ο Τραμπ νίπτει ολοένα και περισσότερο τας χείρας του», έγραψε τη Δευτέρα ο Ίαν Μπρέμερ, πρόεδρος του Eurasia Group. Το αποτέλεσμα είναι ότι «η υποστήριξη προς την Ουκρανία συνεχίζει να υποχωρεί σε σημασία για τους Αμερικανούς», πρόσθεσε. Ο  Μπρέμερ προέβλεψε ότι «αυτό που ακολουθεί είναι περισσότερες μάχες – εκτεταμένες ρωσικές επιθέσεις σε όλη την Ουκρανία, λιγότεροι περιορισμοί στην Ουκρανία που στοχεύουν στο εσωτερικό της Ρωσίας».

Ο τελευταίος κύκλος αυτής της περίεργης αλληλεπίδρασης μεταξύ των Αμερικανών και των Ρώσων ηγετών συνέβη μόλις την περασμένη εβδομάδα. Ο  Τραμπ, ο οποίος δεν έχει κρύψει την επιθυμία του για μια συνάντηση κορυφής σύντομα με τον  Πούτιν, δήλωσε ότι μόνο αυτός και ο Ρώσος ηγέτης είχαν τη δύναμη και την επιρροή για να τερματίσουν τον πόλεμο. Ωστόσο, μέχρι να τελειώσουν την τηλεφωνική τους συνομιλία την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ είχε αλλάξει τη θέση του, λέγοντας ότι τώρα εξαρτάται από την Ουκρανία και τη Ρωσία να τερματίσουν τον πόλεμο σε άμεσες διαπραγματεύσεις.

Σε μια επακόλουθη συνομιλία με τους ηγέτες της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Φινλανδίας, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο  Τραμπ είχε μια ακόμη άποψη: Ο  Πούτιν πίστευε ότι κέρδιζε τον πόλεμο και θα εκμεταλλευόταν το πλεονέκτημά του. Σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τη συνομιλία, ο  Τραμπ ξεκαθάρισε ότι δεν είχε καμία πρόθεση να ασκήσει πίεση, πόσο μάλλον σκληρές οικονομικές κυρώσεις, στη Ρωσία.

«Είπε, ουσιαστικά, “Φεύγω”», είπε ένας από τους αξιωματούχους στους New York Times.

Ο  Τραμπ, είπε ο αξιωματούχος, εννοούσε σαφώς ότι αποσύρεται από τη σύγκρουση, σε μια επανάληψη της δημόσιας δήλωσης του αντιπροέδρου Τζ. Ντ. Βανς ότι «είμαστε περισσότερο από ανοιχτοί στο να αποχωρήσουμε». Ο  Τραμπ ξεκαθάρισε επίσης ότι αποσύρεται από μια δέσμευση που είχε κάνει μόλις λίγες εβδομάδες νωρίτερα στους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας να συμμετάσχει σε μια οικονομική καταστολή κατά της Ρωσίας εάν αρνούνταν την κατάπαυση του πυρός.Ο Τραμπ συνήθως είναι πρόθυμος να απειλήσει με οικονομικές κυρώσεις, είτε πρόκειται για δασμούς είτε για κυρώσεις, για να επηρεάσει τις αποφάσεις άλλων εθνών. Αλλά έχει επανειλημμένα χαράξει μια εξαίρεση για τη Ρωσία.

Όταν ανακοίνωσε τις κυρώσεις του για την «Ημέρα της Απελευθέρωσης» σε εμπορικούς εταίρους σε όλο τον κόσμο στις αρχές Απριλίου, η Ρωσία εξαιρέθηκε σε μεγάλο βαθμό. Μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του Τραμπ με τον  Πούτιν την περασμένη εβδομάδα, αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου δήλωσαν ότι οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας είχαν κακό ιστορικό και δεν θα ήταν προς το συμφέρον των ΗΠΑ.

Η απόσυρση της πίεσης από τον Τραμπ στη Ρωσία υπερβαίνει τα οικονομικά: Έχει διαλύσει την προσπάθεια του Υπουργείου Δικαιοσύνης να συλλέξει στοιχεία για ρωσικά εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία, για ενδεχόμενη δίωξη σε διεθνή δικαστήρια. Στην τρίτη επέτειο του πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνήθηκαν να ψηφίσουν μια διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών που χαρακτήριζε τη Ρωσία ως τον επιτιθέμενο στην εισβολή, θέτοντας την Ουάσινγκτον εναντίον της θέσης που έλαβαν οι σύμμαχοί της στο ΝΑΤΟ, αλλά στο πλευρό της Βόρειας Κορέας.

Ο πρόεδρος  της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι , ο οποίος δεν ήθελε να επαναλάβει την έκρηξη στο Οβάλ Γραφείο με τον Τραμπ τον Φεβρουάριο, ήταν προσεκτικός να μην επικρίνει τον Αμερικανό πρόεδρο, καθώς έχει μετατοπιστεί μεταξύ εκκλήσεων προς τον  Πούτιν να σταματήσει και αρνήσεων να ασκήσει πίεση στη Ρωσία. Αλλά σε δική του ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη Δευτέρα, ο Ζελένσκι άσκησε πιέσεις για περισσότερες οικονομικές κυρώσεις, γράφοντας ότι «μόνο ένα αίσθημα απόλυτης ατιμωρησίας μπορεί να επιτρέψει στη Ρωσία να εξαπολύσει τέτοιες επιθέσεις».

Ο ίδιος ο  Τραμπ ήλπιζε σαφώς να ξεπεράσει τη σύγκρουση και μόλις την περασμένη εβδομάδα σκεφτόταν τις δυνατότητες ομαλοποίησης των σχέσεων με τη Μόσχα. «Η Ρωσία θέλει να κάνει ΕΜΠΟΡΙΟ μεγάλης κλίμακας με τις Ηνωμένες Πολιτείες όταν τελειώσει αυτό το καταστροφικό «λουτρό αίματος» και συμφωνώ», έγραψε μετά από συνομιλία με τον  Πούτιν.

Από τα ζιγκ-ζαγκ του Τραμπ λείπει οποιαδήποτε εξήγηση για το γιατί δεν μπόρεσε να χρησιμοποιήσει τη σχέση του με τον Πούτιν για να τον πείσει να σταματήσει τη βία, ακόμη και για μια 30ήμερη κατάπαυση του πυρός. Όταν ήταν υποψήφιος για την προεδρία, ο Τραμπ συχνά υποστήριζε ότι ο Πούτιν αγνόησε τον  Μπάιντεν  και τον Ομπάμα κατά τη διάρκεια των προεδρικών τους θητειών επειδή δεν τους «σεβόταν». Τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά όταν θα ανελάμβανε τα καθήκοντά του, είπε ο  Τραμπ, υποστηρίζοντας ότι θα τελείωνε τον πόλεμο σε «24 ώρες». (Έχει δηλώσει έκτοτε ότι το σχόλιο ήταν σαρκαστικό.)

Την Κυριακή, ο τόνος του  Τραμπ ήταν διαφορετικός. «Δεν είμαι ευχαριστημένος με αυτό που κάνει ο Πούτιν. Σκοτώνει πολλούς ανθρώπους», είπε. «Δεν ξέρω τι στο καλό συνέβη στον Πούτιν. Τον ξέρω πολύ καιρό. Πάντα τα πήγαινα καλά μαζί του, αλλά στέλνει πυραύλους σε πόλεις και σκοτώνει ανθρώπους, και αυτό δεν μου αρέσει καθόλου».

Αργότερα έγραψε ότι οι φιλοδοξίες του Πούτιν ήταν να ανακαταλάβει όλη την Ουκρανία, σε αντίθεση με όσα είπε ο επικεφαλής διαπραγματευτής του, Στιβ Γουίτκοφ, πριν από δύο μήνες σε μια συνέντευξη με τον Τάκερ Κάρλσον.

«Γιατί να θέλουν να απορροφήσουν την Ουκρανία;» ρώτησε ο  Γουίτκοφ τον  Κάρλσον στα τέλη Μαρτίου. «Για ποιο σκοπό, ακριβώς; Δεν χρειάζεται να απορροφήσουν την Ουκρανία».

Αλλά την Κυριακή, ο Τραμπ έγραψε για τον κ. Πούτιν: «Αν το κάνει, θα οδηγήσει στην πτώση της Ρωσίας!»

Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του κ. Πούτιν, απέρριψε τις δηλώσεις του κ. Τραμπ για τον Ρώσο ηγέτη. Τις χαρακτήρισε «συναισθηματική αντίδραση».