Σύγκρουση Ισραήλ Ιράν και οι δυσκολίες των δυο πλευρών

Η σύγκρουση Ισραήλ Ιράν μπήκε στην τέταρτη μέρα και μέχρι στιγμής σημάδια αποκλιμάκωσης δεν φαίνονται στον ορίζοντα, παρά μόνο εκατέρωθεν απειλές για συνέχεια της σύγκρουσης. Το Ιράν δεν έχει κανένα συμφέρον από κλιμάκωση που θα προσελκύσει τις ΗΠΑ. Από την άλλη, το Ισραήλ δεν έχει καταφέρει να ακολουθήσει μια στρατηγική αποκεφαλισμού του θεοκρατικού καθεστώτος η οποία θα έφερνε ανατροπή.

Το Ισραήλ κάνει ό,τι μπορεί για να εμπλέξει τις ΗΠΑ στον πόλεμο, χωρίς την παρέμβαση των οποίων ο πόλεμος μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον. Παρόλο που το Ισραήλ πραγματοποίησε μια θεαματική επίθεση αποκεφαλισμού εναντίον του ιρανικού στρατού και του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), δεν την ακολούθησε με περαιτέρω επιθέσεις κατά της ηγεσίας. Αυτό υποδηλώνει ότι, σε αντίθεση με την περίπτωση της Χεζμπολάχ, η οποία υποθέσαμε ότι θα αναπαραγόταν, και όπου το Ισραήλ επανειλημμένα απέκλεισε ανώτερους διοικητές, το Ισραήλ δεν είναι σε θέση να παραλύσει την ιρανική διοίκηση και τον έλεγχο.   Ούτε υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι μπορεί να σκοτώσει τον Ανώτατο Ηγέτη της Ισλαμικής Επανάστασης Αλί Χαμενεΐ ή τον/τους διάδοχό/ους του και σύμφωνα με αμερικάνικα μέσα ο Τραμπ σε συζήτηση με τον Νετανιάχου απέρριψε το ισραηλινό σχέδιο δολοφονίας του Χαμενεΐ, προφανώς από φόβο για την συνέχεια (θα μπορούσε η δολοφονία του Ανώτατου ηγέτη να λειτουργούσε ως καταλύτης για ενεργοποίηση ακραίων μοπυσουλμανικών στοιχείων εντός του Ιράν και τα πυρηνικά όπλα της χώρας- όσα υπάρχουν – να πέσουν σε λάθος χέρια- ακόμη και χέρια τρομοκρατικών ομάδων). 

Ως εκ τούτου, το ιρανικό καθεστώς μπορεί να επιβιώσει παρά τις εκκλήσεις του πρώην πρίγκιπα Ρεζά Παχλαβί, ο οποίος μίλησε στο BBC και είπε ότι οι ηγέτες του Ιράν είναι αποδυναμωμένοι και οι αντίπαλοί τους έχουν την ευκαιρία να εξεγερθούν εναντίον τους. Το Ιράν από την πλευρά του  έχει προβεί σε επανειλημμένες πυραυλικές επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ.  Εν τω μεταξύ, υπάρχουν αναφορές για κινεζικές πτήσεις προς το Ιράν, πιθανώς επιδιώκοντας να αναπληρώσουν τις ιρανικές δυνατότητες αεράμυνας.

Ιράν

Οι δυσκολίες του Ιράν είναι οι εξής:

Δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις χαμένες υποδομές, όπως τα ενεργειακά περιουσιακά στοιχεία του Νότιου Παρς που καταστράφηκαν από το Ισραήλ, δεδομένης της συναλλαγματικής κατάστασης και της πιθανής απώλειας ενεργειακών εσόδων.

Το Ιράν δεν έχει εντοπίσει τις “διαρροές” στο εσωτερικό του – είδαμε όλοι τα βίντεο με τους πράκτορες της Μοσάντ οι οποίοι έδρασαν εντός ιρανικού εδάφους- αφήνοντάς το ευάλωτο σε περαιτέρω πολύ αποτελεσματικές επιθέσεις αποκεφαλισμού.

Τα ιρανικά λιμάνια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε ναυτικό αποκλεισμό από τις ΗΠΑ και σε ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές, περιορίζοντας την ικανότητα του Ιράν να εμπορεύεται και διακινδυνεύοντας οικονομική κατάρρευση. Σημειώνουμε, ωστόσο, ότι η Ρωσία απέτυχε να καταστρέψει το λιμάνι της Οδησσού της Ουκρανίας και να το καταστήσει εντελώς ανενεργό.

Οι εθνοτικές μειονότητες, όπως οι Άραβες, οι Κούρδοι, οι Μπαλούχ ή οι Αζέροι, μπορεί να στραφούν εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας εάν αισθανθούν ότι έχει αποδυναμωθεί. Αυτό αποτελεί σοβαρή ανησυχία δεδομένης της αμερικανικής παρουσίας στο Ιράκ (κοντά στους Κούρδους και τους Άραβες) και της εγγύτητας του Αζερμπαϊτζάν με τον ιρανικό αζερικό πληθυσμό.

Η βιομηχανική και πολιτική υποδομή του Ιράν είναι εξαιρετικά ευάλωτη στις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές, οι οποίες μπορούν να καταστρέψουν τμήματα αυτής και να περιορίσουν την ικανότητα του Ιράν να αντικαταστήσει τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τους βαλλιστικούς πυραύλους του. Και πάλι, σημειώνουμε ότι, ενώ η Ρωσία έχει καταστρέψει μεγάλα τμήματα της ενέργειας και των βιομηχανικών περιουσιακών στοιχείων της Ουκρανίας, δεν έχει επιτευχθεί πλήρης καταστροφή.

Η ιρανική αεράμυνα είναι εξαιρετικά ανεπαρκής, με το Ισραήλ να πετάει με επιτυχία πάνω από την Τεχεράνη από τη δεύτερη ημέρα του πολέμου. Αυτό επιδεινώνει όλα τα προηγούμενα προβλήματα.

Οι πληρεξούσιοι του Ιράν στον Λίβανο, τη Συρία και τη Γάζα έχουν ηττηθεί ή έχουν αποδυναμωθεί σοβαρά. Αυτοί ήταν ένα βασικό συστατικό της αμυντικής στρατηγικής του Ιράν.

Τα πλεονεκτήματα του Ιράν, από την άλλη πλευρά, περιλαμβάνουν την τεράστια επικράτειά του, την εξελιγμένη υπόγεια αποθήκευση πυραύλων και ίσως τις βάσεις παραγωγής, έναν μεγάλο στρατό και πληθυσμό, και την υποστήριξη από τη Ρωσία και την Κίνα.

Ισραήλ

Τα προβλήματα του Ισραήλ είναι τα εξής:

Εάν το Ισραήλ αποτύχει να ανατρέψει το καθεστώς της Ισλαμικής Επανάστασης, σίγουρα η συνέχεια θα είναι να  κατασκευάσει ένα πυρηνικό όπλο για να εδραιώσει την αποτροπή εναντίον του Ισραήλ. Και το Ισραήλ δεν είναι σε θέση να ανατρέψει το καθεστώς μόνο του.

Οι Ισραηλινοί αναλυτές λένε ότι το Ιράν μπορεί ακόμα να κατασκευάσει ένα πυρηνικό όπλο, παρά τις ισραηλινές επιθέσεις.

Οι στρατηγικές υποδομές του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των σταθμών παραγωγής ενέργειας, των μονάδων αφαλάτωσης και της στρατιωτικής βιομηχανίας, είναι περιορισμένες σε αριθμό και είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένες. 

Η ισραηλινή αεράμυνα, αν και καλύτερη από του Ιράν, παραμένει εξαιρετικά ευάλωτη σε ιρανικούς υπερηχητικούς πυραύλους, οι οποίοι έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους και την ικανότητά τους να διαπερνούν την αεράμυνα.

Η υποστήριξη της Δυτικής κοινής γνώμης προς το Ισραήλ βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, λόγω των ενεργειών στη Γάζα. Οι ισραηλινές δηλώσεις σχετικά με τις απώλειες μεταξύ των αμάχων λόγω των αντιποίνων του Ιράν αποδεικνύονται ιδιαίτερα ενοχλητικές.

Το στρατιωτικό κόστος του Ισραήλ είναι πολύ υψηλότερο από αυτό του Ιράν. Ένας αναχαιτιστής είναι πολύ πιο ακριβός από έναν ιρανικό πύραυλο.

Οι γραμμές παραγωγής για ιρανικούς πυραύλους, και ίσως από ρωσικής ή κινεζικής κατασκευής αντικαταστάτες τους, είναι πολύ πιο αποτελεσματικές από τις δυτικές γραμμές παραγωγής για αναχαιτιστές, όπως φαίνεται στην Ουκρανία.

Τα πλεονεκτήματα του Ισραήλ περιλαμβάνουν την απεριόριστη δυτική υποστήριξη – ακόμη και αν οι Αμερικανοί δεν συμμετέχουν επίσημα στον πόλεμο, βοηθούν στην υπεράσπιση του Ισραήλ από τα ιρανικά αντίποινα, όπως και οι Γάλλοι και οι Βρετανοί. Το Πεντάγωνο συμμετέχει πλήρως στη λήψη στρατιωτικών αποφάσεων του Ισραήλ σε κάθε επίπεδο. Ακόμα και οι Γερμανοί παρέχουν ανεφοδιασμό στο Ισραήλ. Επιπλέον, το τεχνολογικό πλεονέκτημα και το πλεονέκτημα κατασκοπείας του Ισραήλ είναι και τα δύο απαράμιλλα.