Αμερικάνικη απόβαση στο Ισραήλ: Γουίτκοφ και Κούσνερ συναντήθηκαν με Νετανιάχου
US special envoy Steve Witkoff, left, and top White House adviser Jared Kushner attend a rally at Hostages Square in Tel Aviv, October 11, 2025. (Chaim Goldberg/Flash90)
Οι απεσταλμένοι των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, συναντήθηκαν τη Δευτέρα στην Ιερουσαλήμ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον υπουργό Στρατηγικών Υποθέσεων Ρον Ντέρμερ, καθώς η εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς κλονιζόταν, με μέλη της Χαμάς να εκτοξεύουν αντιαρματικούς πυραύλους εναντίον ισραηλινών στρατευμάτων στη Ράφα την Κυριακή και να σκοτώνουν δύο στρατιώτες.
Τα θέματα της συζήτησης των Αμερικανών με την ισραηλινή πλευρά περιλαμβάνουν την επιστροφή των σορών των 16 νεκρών Ισραηλινών ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς και την πρόοδο στη δεύτερη φάση του σχεδίου 20 σημείων του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Στο πλαίσιο της επόμενης φάσης, το Ισραήλ θα πρέπει να αποσυρθεί πλήρως από τη Γάζα για να αντικατασταθεί από μια διεθνή δύναμη σταθεροποίησης που θα επιβλέπει τον αφοπλισμό της Χαμάς, τον σχηματισμό μιας παλαιστινιακής τεχνοκρατικής κυβέρνησης και την ανοικοδόμηση της Λωρίδας.
Απευθυνόμενος στην Κνεσέτ μετά τη συνάντηση με τον Γουίτκοφ και τον Κούσνερ, ο Νετανιάχου ισχυρίστηκε ότι η συμφωνία στην οποία κατέληξε το Ισραήλ είναι άνευ προηγουμένου και απέρριψε τους ισχυρισμούς ότι μια παρόμοια συμφωνία θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί νωρίτερα, όπως υποστηρίζουν πολλοί από τους επικριτές του. «Σε κανένα στάδιο – ούτε πριν από έξι μήνες, ούτε πριν από ένα χρόνο, ούτε πριν από ενάμιση χρόνο – σε κανένα στάδιο η Χαμάς δεν ήταν έτοιμη να αποδεχτεί την πρόταση που επιτύχαμε τώρα», είπε.
Στο μεταξύ, ο αμερικανός αντιπρόεδρος Τζει Ντι Βανς αναμένεται να φτάσει στο Ισραήλ την Τρίτη για την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στη χώρα, κατά την οποία θα συναντηθεί με τον Νετανιάχου και τον πρόεδρο Ισαάκ Χέρτζογκ για να πιέσει για περαιτέρω εφαρμογή της συμφωνίας. Ο Βανς θα περάσει δύο ημέρες στο Ισραήλ και αναμένεται επίσης να ταξιδέψει στη Γάζα για να επισκεφθεί ένα από τα κέντρα διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας εκεί, σύμφωνα με το Ynet.
Σε συνέντευξη που έδωσε την Κυριακή το βράδυ μαζί με τον Γουίτκοφ στην εκπομπή «60 Minutes» του CBS, ο Κούσνερ δήλωσε ότι το Ισραήλ πρέπει να αρχίσει να βοηθά τους Παλαιστίνιους και να βελτιώνει την ποιότητα ζωής τους, αν θέλει να ενσωματωθεί πλήρως στη Μέση Ανατολή «τώρα που ο πόλεμος τελείωσε».
Δοκιμάστηκε η κατάπαυση του πυρός
Η εκεχειρία Ισραήλ-Χαμάς έχει δοκιμαστεί σοβαρά τις τελευταίες ημέρες, με αμφότερες τις πλευρές να κατηγορούν η μία την άλλη για παραβιάσεις. Η εκεχειρία διακόπηκε για λίγο το πρωί της Δευτέρας, όταν ισραηλινά στρατεύματα πυροβόλησαν δύο ένοπλους Παλαιστίνιους που διέσχισαν το σημείο οριοθέτησης στο οποίο ο ισραηλινός στρατός είχε υποχωρήσει μια εβδομάδα νωρίτερα. Μετά από αυτή την υποχώρηση, το Ισραήλ ελέγχει πλέον περίπου το 53% της Λωρίδας της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων των ανατολικών συνόρων, καθώς και ολόκληρης της νότιας περιοχής της Ράφα, που περιλαμβάνει την πόλη και το σημείο διέλευσης προς την Αίγυπτο.
Την Κυριακή το βράδυ, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι επανέλαβε την εφαρμογή της εκεχειρίας μετά από μια σοβαρή έξαρση νωρίτερα μέσα στην ημέρα, όταν μέλη της Χαμάς εκτόξευσαν αντιαρματικούς πυραύλους εναντίον ισραηλινών στρατευμάτων στη Ράφα, σκοτώνοντας δύο στρατιώτες. Το Ισραήλ απάντησε με αεροπορικές επιδρομές σε διάφορες τοποθεσίες στη Λωρίδα. Δύο άλλες αψιμαχίες μεταξύ ισραηλινών δυνάμεων και μελών της Χαμάς έλαβαν χώρα την Παρασκευή.
Ο ισραηλινός στρατός κατηγόρησε τη Χαμάς για την επίθεση της Κυριακής, χαρακτηρίζοντάς την κατάφωρη παραβίαση της εκεχειρίας, αλλά η κυβέρνηση δεν δήλωσε επίσημα ότι η εκεχειρία είχε παραβιαστεί. Την Κυριακή, η Χαμάς αρνήθηκε ότι το προσωπικό της είχε εκτοξεύσει τους πυραύλους εναντίον ισραηλινών δυνάμεων, ισχυρισμό που επανέλαβε και ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Air Force One εκείνο το βράδυ, ο Τραμπ δήλωσε ότι ενώ η Χαμάς ήταν «αρκετά θορυβώδης», η Ουάσινγκτον δεν πιστεύει ότι η ηγεσία της εμπλέκεται στα περιστατικά, αποδίδοντάς τα αντ’ αυτού σε «κάποιους αντάρτες εντός».
Το άνοιγμα της Ράφα καθυστερεί
Μετά τα περιστατικά, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ισραήλ δεν θα ανοίξει ξανά το πέρασμα της Ράφα στα αιγυπτιακά σύνορα με τη Γάζα για την κυκλοφορία των πολιτών. Η πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός προβλέπει την επαναλειτουργία της Ράφα για την κυκλοφορία των πολιτών, επιτρέποντας στους ασθενείς και τραυματίες της Γάζας να εισέρχονται στην Αίγυπτο για ιατρική περίθαλψη και στους Παλαιστίνιους να εισέρχονται ελεύθερα στη Γάζα από την Αίγυπτο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Δευτέρας από το Channel 12, το πέρασμα της Ράφα θα μπορούσε να ανοίξει ξανά τις επόμενες ημέρες, καθώς το Ισραήλ αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση από τις ΗΠΑ για να τηρήσει αυτή τη διάταξη της συμφωνίας. Το ρεπορτάζ σημείωσε επίσης ότι το Ισραήλ εξετάζει το ενδεχόμενο να ανοίξει δύο βόρεια σημεία διέλευσης – το Έρεζ και το Ζικίμ – για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Το Ισραήλ συνέχισε να επιτρέπει τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω των νότιων σημείων διέλευσης Κερέμ Σαλόμ και Κισουφίμ κατά μήκος των συνόρων με τη Γάζα τη Δευτέρα.
Στο μεταξύ, η Χαμάς επέστρεψε τη σορό ενός ομήρου τη Δευτέρα το βράδυ. Η οργάνωση ανακοίνωσε την Κυριακή ότι εντόπισε τη σορό και θα την επέστρεφε στο Ισραήλ την ίδια ημέρα, εάν το επέτρεπαν οι συνθήκες, αλλά αυτό δεν συνέβη. Η αρχική συμφωνία κατάπαυσης του πυρός όριζε ότι η Χαμάς έπρεπε να επιστρέψει όλους τους ζωντανούς και νεκρούς ομήρους εντός 72 ωρών, μια προθεσμία που έληξε πριν από μια εβδομάδα.
Ωστόσο, ένας Αμερικανός σύμβουλος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα ήταν «σχεδόν αδύνατο για τη Χαμάς να κινητοποιηθεί, ακόμη και αν γνώριζε πού βρίσκονταν οι 28 σοροί» εντός του 72ωρου παραθύρου που ορίζεται στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Ο σύμβουλος πρόσθεσε ότι τα μη εκραγέντα πυρομαχικά σε όλο τον παλαιστινιακό θύλακα πιθανότατα παρεμπόδιζαν επίσης τις προσπάθειες ανάκτησης.