Η ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ ΕΝΟΣ ΑΓΑΛΜΑΤΟΣ ( του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα Σκόπια)

Γράφει ο Θανάσης Χλιάρας
Αρχαιολόγος, θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης.

Στην Τέχνη των γλυπτών υπάρχει ένας κανόνας αναφορικά με τους έφιππους ανδριάντες, ο αριθμός των ποδιών όπου στέκεται το άλογο, ο οποίος και ενημερώνει τους περαστικούς για τον τρόπο θανάτου του αναβάτη: Όταν το άλογο στέκεται στα δύο πίσω πόδια, ο αναβάτης είχε βίαιο και ηρωικό θάνατο στο πεδίο της μάχης ( άγαλμα Γ. Καραϊσκάκη στο Ζάππειο). Όταν το άλογο στηρίζεται στα τρία πόδια ( άρα σαν να παρελαύνει σε πομπή), ο αναβάτης πέθανε πρόωρα από ασθένεια ( άγαλμα Γ. Καραϊσκάκη στην Καρδίτσα, καθώς άλλοι λένε ότι πέθανε από τούρκικο βόλι και άλλοι από φυματίωση, άγαλμα Μάρκου Αυρηλίου στη Ρώμη). Όταν το άλογο στηρίζεται στα τέσσερα πόδια, ο αναβάτης πέθανε από φυσικά αίτια ( άγαλμα Θ.Κολοκοτρώνη στην Π. Βουλή, οδός Σταδίου).

Ο Μέγας Αλέξανδρος πέθανε στο κρεβάτι ( ασθένεια ή δηλητηρίαση ). Το άγαλμα του που στήθηκε στα Σκόπια ( κόστους 7,5 εκ €), από Ιταλό γλύπτη, είναι εντελώς λάθος! Πρώτον, η στολή/αρματωσιά ενός ημίγυμνου πολεμιστή δεν ταυτίζεται με τον ουδέποτε εμφανισθέντα ημίγυμνο Αλέξανδρο. Δεύτερον, το πρόσωπο, μια ατυχής μεγέθυνση άλλου πρωτοτύπου, μόνο στα μαλλιά φέρνει κάποια ομοιότητα με μαρμάρινη κεφαλή που έχουμε εμείς(!) στο Μουσείο Ακρόπολης! Ένα άγαλμα χωρίς έκφραση που να αποδίδει την ένταση της στιγμής είναι αυτό στα Σκόπια. Τρίτον, ο Βουκεφάλας. Αυτό το άλογο είναι ένα κανονικό άλογο. Ο Βουκεφάλας ήταν άσχημος( γι’ αυτό τον αγαπούσε ο Αλέξανδρος) και όπως λέει το όνομα, είχε πεπλατυμένο κεφάλι όμοιο βοδιού. Είχαν εικόνα Βουκεφάλα ( γνωστό ψηφιδωτό Πομπηίας, Νωπογραφία πρόσοψης τάφου Φιλίππου στη Βεργίνα) κι όμως ο ανιστόρητος Ιταλός καλλιτέχνης τους πούλησε πανάκριβα μία μούφα.

Τέταρτον, το άλογο στέκεται στα δύο πόδια(!), που σημαίνει θάνατο του αναβάτη στο πεδίο της μάχης. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση Γκρούεφσκι που έστησε το σημειολογικά λανθασμένο αυτό άγαλμα, αλλά και όλες οι επόμενες κυβερνήσεις των Σκοπιανών, που αυτοαποκαλούνται «Μακεδόνες», είναι και θα αποδεικνύονται συνεχώς ανιστόρητοι μιας και θα διατηρούν αυτό το συναρμολογημένο άγαλμα στην πόλη τους. Λάθος αυτοκρατορικός εντυπωσιασμός ενός ανιστόρητου και φτωχού λαού από διεφθαρμένες κυβερνήσεις των Σκοπίων.

Πρόσφατα το άγαλμα μετονομάστηκε σε «Έφιππο πολεμιστή» λόγω των Πρεσπών και όχι λόγω αποδοχής ιστορικού και καλλιτεχνικού λάθους. Εξαίρεση όλων των ανωτέρω είναι το άγαλμα του Αλεξάνδρου στην Θεσσαλονίκη. Εκεί είναι πάνω σε καλπάζοντα ίππο και με προσανατολισμό προς την Τουρκία, εν μέρει απάντηση στους Τούρκους που έστηναν δεκάδες αγάλματα του έφιππου Κεμάλ, να δείχνει με το σπαθί του προς την Ελλάδα.

Στην Τέχνη, ο Μέγας Αλέξανδρος είναι το μόνο ιστορικό πρόσωπο που η εικόνα του επιδέχεται υπερβάσεις (καλπάζων) αλλά όχι ιστορικά λάθη ( νεκρός από σπαθί εχθρού στο πεδίο της μάχης, που ποτέ δεν συνέβη).Τιμής ένεκεν, γιατί η ιστορική του παρουσία αποτελεί Τιμή για το ανθρώπινο γένος. Άλλωστε και στην αραβική γλώσσα με τον τίτλο «Ελάκμπαρ»( ο μέγας) μόνον δύο ονόματα ταυτίζονται: ο Αλλάχ και ο Ισκάνταρ( Αλέξανδρος).