Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πολλά να φοβηθεί από μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ
Του Sam Lowe
Centre For European Reform
Μια εμπορική συμφωνία μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου-ΗΠΑ ήταν πάντα δύσκολο να “πουληθεί”. Το σχόλιο του Αμερικανού πρεσβευτή Woody Johnson στον Andrew Marr πριν από λίγες ημέρες ότι η υγειονομική περίθαλψη θα έπρεπε να βρίσκεται στο τραπεζί σε κάθε μελλοντική εμπορική συμφωνία, αυτό που έκανε ήταν μόνο να επιβεβαιώσει ότι μια πλήρη συμφωνία ήταν πιο δύσκολη.
Δεν θα πρέπει να αποτελέσει έκπληξη ότι οι ΗΠΑ θα διαπραγματευτούν σκληρά σε οποιαδήποτε μελλοντικές συζητήσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο. Μόνο η ΕΕ, και ίσως η Κίνα, έχουν την οικονομική άνεση να διαπραγματευτούν επί ίσοις όροις με τους Αμερικανούς. Οι αμερικανικοί στόχοι για τη διαπραγμάτευσή τους με το Ηνωμένο ΒΑσίλειο γνωστοποιήθηκαν τον Φεβρουάριο και είναι εντυπωσιακά φιλόδοξοι στις απαιτήσεις τους, με την προειδοποίηση ότι έχουν δημιουργηθεί κατά κύριο λόγο για ένα εγχώριο αμερικανικό κοινό, μακριά από κάθε συμβιβασμό.
Για παράδειγμα, μαζί με τις συνηθισμένες συζητήσεις για τους δασμούς και την αφαίρεση των ποσοστόσεων, το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να αποβάλλει κανόνες υγιεινής για τα τρόφιμα που επί του παρόντος περιορίζουν τις αμερικανικές εξαγωγές βοδινού, χοιρινού, κοτόπουλου και γαλακτοκομικών. Επίσης οι κανόνες που καθορίζουν ποια προϊόντα θα είναι επιλέξιμα για μεταχείριση χωρίς δασμούς με βάση τις συμφωνίες, πρέπει να ενθαρρύνουν ειδικά την παραγωγή σε αμερικανικό έδαφος. Και η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει έναν μηχανισμό που επιτρέπει στις ΗΠΑ να αναλάβουν δράση εάν το Ηνωμένο Βασίλειο διαπραγματευτεί μια συμφωνία με μια οικονομία “non-market” (βλέπε Κίνα).
Θα πρέπει να σημειωθεί ωστόσο ότι η υγεινομική περίθαλψη δεν αναφέρεται ρητά. Παρά τους μακροχρόνιους φόβους για μια ιδιωτικοποίηση του εθνικού συστήματος υγείας στις ΗΠΑ, οι δημόσιες υπηρεσίες χαρακτηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, και αυτό είναι απίθανο να αλλάξει. Ελλείψει μιας συμφωνίας, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης στις ΗΠΑ ήδη συναγωνίζονται για την παροχή υπηρεσιών στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το εθνικό σύστημα υγείας συνάπτει συμβάσεις σε ανταγωνιστικούς διαγωνισμούς. Επρόκειτο για μια μονομερή απόφαση που έλαβε μια βρετανική κυβέρνηση που ψάχνει value for money.
Ωστόσο, οι αμερικανικές απαιτήσεις αναφορικά με το καθεστώς επιστροφής χρημάτων για φαρμακευτικά και ιατρικά προϊόντα, δίνουν μεγαλύτερη τροφή για σκέψη. Οι ΗΠΑ αμφισβητούν εδώ και καιρό το γεγονός ότι η προσέγγιση του εθνικού συστήματος υγείας NHS στην προμήθεια φαρμάκων -όπου κάνει τη δική της εκτίμηση σχετικά με την εύλογη αξία των φαρμάκων που αγοράζει- οδηγεί τις τιμές χαμηλότερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Προηγουμένως, στις διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, οι ΗΠΑ υποχώρησαν από εμπορικές απαιτήσεις για την τιμολόγηση των φαρμάκων, προκειμένου να διευθετήσουν τις συμφωνίες, αλλά λόγω της παγκόσμιας σημασίας και της δυναμικής της αγοράς για το NHS, τα κίνητρα για τις ΗΠΑ να πιέσει περισσότερο το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι πιο έντονα.
Ανεξαρτήτως, η αίσθηση είναι πιο σημαντική από την πραγματικότητα όταν αφορά στην πώληση μιας συμφωνίας, και όσο το βρετανικό κοινό πιστεύει ότι το NHS θα ειναι στο τραπέζι, οποιαδήποτε συμφωνία θα δυσκολεύεται να αποκτήσει νομιμότητα.
Στην πράξη, δεν θα ξέρουμε εάν το Ηνωμένο ΒΑσίλειο θα είναι σε θέση να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ μέχρι τουλάχιστον το τέλος Οκτωβρίου. Χωρίς μεγαλύτερη σαφήνεια για τη φύση της μελλοντικής σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ, είναι αδύνατο να ξεκινήσουν ουσιαστικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Και αυτό διότι οποιαδήποτε σχέση με την ΕΕ, αρκετά περιληπτική για να διασφαλίσει μια λύση για όλο το Ηνωμένο Βασίλειο που να αφορά στη Βόρεια Ιρλανδία για πάράδειγμα, θα περιόριζε σημαντικά την ικανότητα του Ηνωμένου Βασιλείου να υποχωρήσει στις αμερικανικές απαιτήσεις.
Ωστόσο, ακόμη κι αν το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να εισέλθει σε μια χαλαρή οικονομική συνεργασία με την ΕΕ μετά από μια ομαλή έξοδο από την ΕΕ, δεν θα πρέπει να υποθέσουμε ότι είναι εύκολο να επιτευχθεί συμφωνία με τις ΗΠΑ. Η γεωργία παραμένει ένα σημείο αναφοράς και οι φόβοι των Συντηρητικών για αναταραχή της εκλογικής τους βάσης στις αγροτικές περιοχές, θα είναι δύσκολο να ξεπεραστούν. Ομοίως, ιστορίες από αμερικανικά χλωριωμένα κοτόπουλα και βοδινά με ορμόνες, έχουν ήδη “ποτίσει” τη λαϊκή συνείδηση.
Ενώ ο trump θα μπορούσε να πει “ναι” σε μια συμφωνία που δεν θα περιλαμβάνει την γεωργία και αμφισβητούμενα θέματα όπως η ασφάλεια των τροφίμων και η τιμολόγηση των φαρμάκων, απλώς και μόνο για να πεί ότι είχε διαπραγματευθεί κάτι με επιτυχία, φαίνεται απίθανο. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι το end-game για τις ΗΠΑ. Η υπέρτατη φιλοδοξία της είναι να ανοιχθεί στην μεγαλύτερη, αγορά της ΕΕ. Για το Ηνωμένο βασίλειο, το να μετακινηθεί σε μια πιο αμερικανική προέσγγιση, θα δημοουργούσε ένα περιφερειακό προηγούμενο, θα έδινε στις ΗΠΑ ένα νόμιμο πάτημα στην αυλή της ΕΕ και θα ανέτρεπε την παγκόσμια ηγεμονία της ΕΕ σε ό,τι αφορά στους κανόνες.
Ίσως το μόνο περιστατικό που θα μπορούσε να προκαλέσει τους Βουλευτες και το βρετανικό κοινό για να συνυπογράψουν την γραμμή του Trump, είναι ένα Brexit χωρίς συμφωνία. Η επακόλουθη αναταραχή και η οικονομική αβεβαιότητα του no-deal, πιθανότατα θα οδηγούσε το Ηνωμένο Βασίλειο να αρπάξει οτιδήποτε έμοιαζε με σωσίβιο. (αν και δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ θα έφτανε να αντισταθμίσει το αρνητικό οικονομικό σοκ. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει εν μέρει την τάση του Trump να μην συζητά.
Ωστόδο οι Βρετανοί βουλευτες που θέλουν ένα τέτοιο αποτέλεσμα, ίσως να πρέπει να το ξανασκεφτούν. Δείτε τι έγινε στο Μεξικό: αν και προσφάτως συμφώνησε στην αναδιάρθρωση μιας ισχύουσας εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ και τον Καναδά, ο Trump έχει τώρα απειλήσει να επιβάλλει δασμούς 5% σε όλες τις μεξικανικές εξαγωγές στις ΗΠΑ εκτός και αν ανακοπεί η παράνομη μετανάστευση. Ακόμη και εάν συμβεί το Brexit χωρίς συμφωνία, και ολοκληρωθεί μία συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των δύο, ο Trump ίσως επανέλθει αμέσως ζητώντας περισσότερα.
