29/03/2024

Ποιος επιτέθηκε στα πλοία στο Χορμούζ;

Γράφει ο Γρηγόρης Μπρόζος,

Φοιτητής οικονομικού ΑΠΘ

 

 

Πέμπτη πρωί στο στενό το Χορμούζ, στο σημείο που συνδέει τον κόλπο του Ομάν και τα πετρέλαια τις Μέσης Ανατολής με την Αραβική θάλασσα και κατ’ επέκταση όλο τον κόσμο. Δύο Ιαπωνικά πλοία τύπου Tanker ( μεταφορά υγρού φορτίου ) γεμισμένα πετρέλαιο διασχίζουν το στενό. Ξαφνικά δέχονται επίθεση άνευ προειδοποιήσεως από αγνώστου προέλευσης τορπίλες. Τα πλοία αρχίζουν να φλέγονται και εγκαταλείπονται από τα πληρώματα τους.

Το γεγονός πυροδοτεί αμέσως εξελίξεις στη διεθνή σκακιέρα, εξελίξεις με τόσο οικονομικό όσο και γεωστατικό υπόβαθρο, λειτουργώντας σαν λάδι στις ήδη πύρινες σχέσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης με τις κατηγορίες των μεν για τους δε να είναι αλλεπάλληλες.

Τα μεγάλα ερωτήματα που προκύπτον είναι το ποιος και γιατί να προβεί σε μία τέτοια ενέργεια. Όπως σε κάθε έγκλημα έτσι και τώρα για να φτάσουμε στην αλήθεια θα πρέπει πρώτα να απαντήσουμε στην ερώτηση ποιος έχει κέρδος.

1ο  σενάριο – Ιρακινή ευθύνη

 Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγόρησαν ανοιχτά το Ιράν για την επίθεση στην έκτακτη σύνοδο ασφαλείας του Ο.Η.Ε. με τον εκπρόσωπο τους Μπόλτον να διαμηνύει έχει αδιάσειστα στοιχεία για την Ιρανική ενοχή. Με ανακοίνωση τους οι Η.Π.Α. τονίζουν πως αυτοί και οι σύμμαχοι θα υπερασπιστούν τα συμφέροντα τους στην περιοχή υπογραμμίζοντας όμως ότι μια πολεμική σύγκρουση με το Ιράν πλέει αντίθετα με την πολιτική τους. Μετά τον περιστατικό εντείνεται η Δυτική  την παρουσία στην περιοχή με την αποστολή του αμερικανικού αεροπλανοφόρου Abraham Lincoln καθώς και βομβαρδιστικών τύπου Β-52.  Αλήθεια είναι το γεγονός πως ήδη από το 2012 η Ιρακινή κυβέρνηση απειλεί με ‘’σφράγισμα’’ του στενού σε περίπτωση σκλήρυνσης των κυρώσεων κατά της χώρας.

2ο σενάριο – Αμερικανική ευθύνη

Από την άλλη πλευρά  η Ιρανική κυβέρνηση μέσο του εκπροσώπου της στον Ο.Η.Ε. απορρίπτει τις κατηγορίες κατ ονομάζοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες πίσω από τον τορπιλισμό με σκοπό την δικαιολόγηση μίας στρατιωτική επέμβαση στα Ιρανικά εδάφη. Τονίζουν ακόμα ότι η επίθεση σε ένα Ιαπωνικό πλοίο την στιγμή που ο Ιάπωνας πρωθυπουργός βρισκόταν στον Ιράν δεν είναι κάτι που θα συνέφερε την κυβέρνηση τους.

3ο σενάριο – εμπλοκή τρίτης χώρας   

Πολλοί ακόμα είναι αυτοί που βλέπουν την εμπλοκή μίας τρίτης χώρας. Άλλοι μιλούν για ρωσική εμπλοκή θέλοντας μέσο αυτού την περεταίρω επιδείνωση των σχέσεων Η.Π.Α. – Ιράν ώστε το κράτος της Μέσης Ανατολής να στραφεί προς την Ρωσία για βοήθεια, έναντι ανταλλαγμάτων φυσικά. Άλλοι βέβαια βλέπουν το Ισραήλ ως φυσικό αυτουργό της επίθεσης, αποσκοπώντας στην αποδυνάμωση και την στροφή της Διεθνής κοινότητας απέναντι στον μεγάλο εχθρό του, του Ιράν.

 

Επιστρέφουμε στην ιδέα ότι η αλήθεια βρίσκεται κοντά σε αυτόν που θα έχει όφελος από την επίθεση στα 2 πλοία. Εύκολα κανείς συμπεραίνει ότι σε περίπτωση που ισχύει κάποιο από τα παραπάνω σενάρια ο θύτης δεν θα είχε αμιγώς κέρδος καθώς θα άνοιγε τον ασκό του εώλου. Μια τέτοια ενέργεια μπορεί να συνοδευτεί από σκληρές κυρώσεις, ψυχροπολεμικό κλίμα και ίσως πόλεμο καταστάσεις από τις οποίες θα έβγαιναν χαμένες όλες οι προαναφερθέντες κυβερνήσεις. Οπότε δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε με βεβαιότητα ότι κάποιο κράτος βρίσκεται πίσω από την επίθεση.

 Μακριά από τις βαρύγδουπες δηλώσεις των κρατικών αξιωματούχων και τις κινητοποιήσεις στρατευμάτων υπάρχουν κάποιοι που κέρδισε από τα γεγονότα της Πέμπτης καθώς η τιμή του πετρελαίου έχει εκτιναχθεί στα ύψη.

4ο σενάριο – οικονομικό όφελος

  Το πετρέλαιο είναι αδιαμφισβήτητα ένα από το ποιο σημαντικά αγαθά στην κοινωνία μας. Η μοναδικότητα του καθώς και η έλλειψη υποκατάστατων αγαθών που να μπορούν να το αποκαταστήσουν στον 100% το προσδίδει την μοναδικότητα του. Οι επιθέσεις αυτές δεν είναι οι πρώτες. Μόνο το προηγούμενο μήνα σημειώθηκαν άλλες 4 σε πλοία τύπου Tanker. Μετά τα περιστατικά αυτά η διέλευση του στενού έχει μετατραπεί σε ένα αρκετά δύσκολο και ριψοκίνδυνο εγχείρημα. Τα πλοία πλέον είτε χρειάζεται αυξημένη ασφάλεια είτε ακυρώνουν τα δρομολόγια προς τον κόλπο το Ομάν και τον Περσικό κόλπο. Η εταιρία-κράτος στην ασφάλιση Lloyd’s of London έχει χαρακτηρίσει το στενό του Χορμούζ ως μέρος μεγάλης επικινδυνότητας. Αυτά όλα έχουν ως αποτέλεσμα σύμφωνα με του νόμους της οικονομίας την αύξηση στην τιμή του πετρελαίου είτε λόγο του μεγαλύτερου κόστους μεταφοράς είτε λόγο την μείωσης των μέσων μεταφοράς. Ήδη από την Πέμπτη η τιμή του βαρελιού του πετρελαίου σημείωσε άνοδο 3,5% ενώ η τιμή του αργού πετρελαίου 4%, μεταβολές πολύ μεγάλες για τα δεδομένα της διεθνής κεφαλαιαγοράς. Παρά όμως της σημαντικές μεταβολές οι έχοντες ανάγκη το πετρέλαιο ( βιομηχανίες, καταναλωτικοί σκοποί) δεν έχουν παρά να το αγοράσουν στην νέα τιμή. Δεν θα ήταν περίεργο να πούμε ότι αυτή την στιγμή κάποιο άνθρωποι τρίβουν τα χέρια τους βλέποντας την τιμή του αγαθού τους να εκτοξεύεται και τα κέρδη τους να αυξάνονται. Στο παρελθόν έχουν γίνει πολλοί πόλεμοι και πάρα πολύ αίμα χύθηκε για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Οι άνθρωποι πίσω από αυτά σίγουρα δεν θα δίσταζαν απλά να επιτεθούν σε δύο πλοία.

 

Πέρα από τις υποθέσεις και τις αναλύσεις κανένας δε μπορεί να ξέρει τι ακριβώς ώθησε στον τορπιλισμό αυτών των πλοίων. Οι εξελίξεις που θα επακολουθήσουν ίσως να μας αποκαλύψουν ένα μέρος της αλήθειας.

 

 

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024