Τί γυρεύει η Τουρκία στη Λιβύη;

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει αμφισβητήσει πολλές φορές το δικαίωμα της Ουάσιγκτον να αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, μια σύγκρουση που λαμβάνει χώρα στα σύνορα της Τουρκίας και της οποίας οι επιπτώσεις είναι ανεπαίσθητες στις μακρινές Ηνωμένες Πολιτείες.

Μετά τις νέες αποκαλύψεις

Αλλά, μετά νέες αποκαλύψεις σχετικά με την αύξηση της στρατιωτικής υποστήριξης της Αγκυρας στην Τρίπολη, στη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, τα ίδια ερωτήματα διατυπώνονται σχετικά με την εμπλοκή της Τουρκίας στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης.

Η υποστήριξη της Τουρκίας, που γίνεται με μεταφορά τεθωρακισμένων οχημάτων και στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, βοηθούν τη σωτηρία της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας από τις επιθέσεις του αντιπάλου της, του αυτοαποκαλούμενου Εθνικού Στρατού της Λιβύης με επικεφαλής τον Χαλίφα Χάφταρ που απειλεί να καταλάβει την πρωτεύουσα της χώρας, από τις αρχές Απριλίου.

Τουρκική στρατιωτική βοήθεια στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας

Η υποστήριξη της Αγκυρας στην – ισλαμικών καταβολών – Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, είναι μία από τις αποφάσεις της εξωτερικής πολιτικής που έρχεται σε αντίθεση με την Αίγυπτο και τους συμμάχους της στον Περσικό Κόλπο, και οδήγησε ορισμένους αναλυτές να περιγράψουν τη σύγκρουση στη Λιβύη ως έναν σημαντικό περιφερειακό πόλεμο συμφερόντων.

Η εμπλοκή της Τουρκίας

Οταν ξεκίνησε η εξέγερση κατά του προέδρου Μουαμάρ Καντάφι το 2011, ο Ερντογάν είχε αρχικά αντιταχθεί στην επέμβαση του ΝΑΤΟ στη χώρα, εντούτοις είχε αποστείλει πολεμικά πλοία για την υποστήριξη της στρατιωτικής επιχείρησης κατά του ισχυρού άνδρα της Λιβύης.

Η χώρα μαστίζεται από σειρά πολιτικών κρίσεων μετά την πτώση του Καντάφι. Η εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη ήρθε στο προσκήνιο ιδιαίτερα μετά το 2014, όταν τα ισλαμιστικά στοιχεία που απαρτίζουν την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, αρνήθηκαν να παραδεχθούν την ήττα τους στις εκλογές, οδηγώντας στον σχηματισμό αντίπαλης κυβέρνησης στο Τομπρούκ, υποστηριζόμενης από τον στρατό του Χάφταρ.

Οι λόγοι για την υποστήριξη της Τουρκίας στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας είναι περίπλοκοι, αλλά ξεχωρίζουν σειρά από σενάρια και εξηγήσεις.

Οι σχέσεις με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα

Μία από τις πιο ευρέως διαδεδομένες θεωρίες για τους λόγους που η Τουρκία έχει εμπλακεί στη σύγκρουση, αναφέρεται στην ιδεολογική εγγύτητά της με τα σημαντικά στοιχεία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στο πλαίσιο της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας.

Οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, σε όποιες χώρες υπάρχει αυτή, όπως στη Συρία, το Σουδάν, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο, δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.

Η Αίγυπτος και τα Κράτη του Κόλπου χαρακτηρίζουν την ομάδα αυτή των Ισλαμιστών ως τρομοκρατική οργάνωση, και έχουν καταδικάσει την υποστήριξη της Αγκυρας σε αυτήν.

Η συνεχής υποστήριξη της Τουρκίας προς την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας και της πολιτοφυλακής της, έχει έρθει σε σημείο αμοιβαίας εξάρτησης: οι Ισλαμιστές χρειάζονται την υποστήριξη της Αγκυρας για να αμυνθούν εναντίον του Εθνικού Στρατού της Λιβύης, ενώ η Τουρκία χρειάζεται τους Ισλαμιστές, αν έχει ελπίδα μελλοντικής παρουσίας στη χώρα αυτή.

Ο ρόλος του Κατάρ

Στενά συνδεδεμένη με την Τουρκία είναι η χώρα του Κόλπου, το Κατάρ, καθώς το μικρό αυτό κράτος έχει βαθιά επίδραση στην τουρκική εξωτερική πολιτική.

Η Τουρκία ήταν αυτή που έσωσε το Κατάρ από τις χειρότερες συνέπειες ενός αποκλεισμού από τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο και το Μπαχρέιν το 2017, όταν το αραβικό κουαρτέτο κατηγόρησε την κυβέρνηση του Κατάρ για υποβοήθηση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

Ενώ η Αγκυρα έχει τη στρατιωτική ισχύ για να δηλώνει την παρουσία της, το Κατάρ είναι ο πιστός προμηθευτής κεφαλαίων στην κυβέρνηση της Τουρκίας κατά την πρόσφατη οικονομική ύφεσή της και οι δύο χώρες ενεργούν από κοινού προκειμένου να προωθήσουν τα αμοιβαία συμφέροντά τους στην περιοχή.

Σαφή οικονομικά οφέλη

Ενα από αυτά εστιάζεται στη Λιβύη, όπου και πάλι το Κατάρ θεωρείται ο χρηματοδότης της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, ενώ η Τουρκία παρέχει στρατιωτική βοήθεια.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας δεν έχει κρύψει την αντίθεσή του προς τον αιγύπτιο πρόεδρο, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, δεδομένου ότι ο στρατηγός ανέτρεψε τον προκάτοχό του, Μοχάμεντ Μόρσι, με στρατιωτικό πραξικόπημα το 2013.

Η λιβυκή περιπέτεια θα μπορούσε έτσι να είναι μέρος ενός σχεδίου από τον τούρκο πρόεδρο για να υπονομεύσει τον Σίσι, ο οποίος μαζί με τους συμμάχους του Κόλπου υποστηρίζει τον Χάφταρ και τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης.

Από την άλλη πλευρά υπάρχουν σαφή οικονομικά οφέλη στη Λιβύη, μια χώρα που διαθέτει ορισμένες από τις πιο πλούσιες πηγές υδρογονανθράκων στην Αφρική και, με μικρό πληθυσμό, έχει τη δυνατότητα να εξάγει σχεδόν όλη την ποσότητα.

Οι υδρογονάνθρακες

Ο Ερντογάν, εκμεταλλευόμενος τη φυλετική δομή της χώρας και την έλλειψη δημοκρατικών θεσμών, προσπαθεί να εδραιώσει την ηγεμονία του σχετικά εύκολα με το καθεστώς αυτό στην Τρίπολη, προσβλέποντας στην πρόσβαση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων.

Ομοίως, η Αγκυρα προσβλέπει στην Τρίπολη ως μια πιθανή λύση για την έξοδο από την απομόνωσή της στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η ανακάλυψη των δυνητικά τεράστιων αποθεμάτων υδρογονανθράκων υποθαλάσσια, οδήγησε σε αγώνα δρόμου τις περιφερειακές χώρες που έχουν πρόσβαση στον πλούτο.

Η Αίγυπτος, η Κύπρος, η Ελλάδα, το Ισραήλ και άλλες χώρες έχουν έρθει σε επικοινωνία για τον σχηματισμό συμφωνιών για το θέμα, ενώ η αντίθεση της Τουρκίας στα σχέδια της κυπριακής κυβέρνησης για γεωτρήσεις γύρω από το νησί την έχουν απομονώσει.

Τα μέσα ενημέρωσης της Τουρκίας αναφέρουν, εξάλλου, ότι ενδεχόμενος τουρκικός θρίαμβος στη Λιβύη θα προσφέρει στην Αγκυρα έναν ζωτικής σημασίας σύμμαχο στην περιφερειακή διαμάχη.

Πηγή: AhvalNews και echedoros-a.gr
in.gr