Πώς οι Βρυξέλλες στρώνουν στο… Πεκίνο τον δρόμο για τα Βαλκάνια
Καθώς η Ευρώπη απουσιάζει από τα Βαλκάνια, η Κίνα εμφανίζεται ως μια ελκυστική εναλλακτική επιλογή στην περιοχή. Δίνει χρηματοδότηση χωρίς να ζητά δεσμεύσεις όπως μεταρρυθμίσεις.
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναβάλλει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία δεν θα μπορούσαν να έρθει σε χειρότερη στιγμή, και καθώς τίθενται υπό αμφισβήτηση οι δεσμεύσεις των Βρυξελλών για την περιοχή, η κινεζική πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» έρχεται να προσφέρει μια ελκυστική εναλλακτική στις χώρες που χάνουν την ελπίδα να ενταχθούν στην ΕΕ, γράφει σε άρθρο γνώμης του στο Politico ο Jacob Mardell.
Όπως επισημαίνει, η Κίνα ήταν κάποτε το συνώνυμο των φθηνών ρούχων και πολύχρωμων πλαστικών, πλέον όμως στα Βαλκάνια γίνεται γνωστή για τα κατασκευαστικά της έργα, όπως η ύψους 200 μέτρων και μήκους ενός χιλιομέτρου γέφυρα πάνω από τον ποταμό Μοράτσα στο Μαυροβούνιο.
Του έργου, που εντάσσεται στο φιλόδοξο σχέδιο κατασκευής αυτοκινητόδρομου από την ακτή της Αδριατικής μέχρι τα σύνορα της Σερβίας, ηγείται η κινεζική εταιρεία China Road and Bridge Corporation (CRBC), με δάνειο από την Exim Bank of China.
Στο Μαυροβούνιο, όπως και στα υπόλοιπα Δυτικά Βαλκάνια η Κίνα έρχεται χωρίς ιστορικές σχέσεις, παρά μόνο με βαλίτσες γεμάτες ρευστό –σε αντίθεση με τη Δύση, η οποία έχει μακραίωνη παράδοση παρέμβασης στην εσωτερική πολιτική και «κούφιων» υποσχέσεων.
Όπως σημειώνει ο αρθρογράφος, αυτό που παρατήρησε ήταν πως οι Βαλκάνιοι αισθάνονται εκνευρισμένοι, παραμελημένοι και απογοητευμένοι, τόσο με τους πολιτικούς τους όσο και με τις Βρυξέλλες, βλέποντας πως τίποτα δεν έχει αλλάξει και πως οι υποσχέσεις που δίνονται δεν υλοποιούνται. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι πια τόσο ελκυστική όσο ήταν κάποτε.
Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, υπήρξε τρομακτική βία και οικονομική καταστροφή, όμως στη συνέχεια ήρθε η ελπίδα, γράφει ο αρθρογράφος στο Politico. Τώρα, υπάρχει μόνο η στασιμότητα, σχολιάζει.
Και αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση απουσιάζει από την περιοχή, το Πεκίνο δίνει μια ελκυστική εναλλακτική: χρηματοδότηση χωρίς δεσμεύσεις, με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό. Σε αντίθεση με τις Βρυξέλλες, το Πεκίνο δεν απαιτεί πολιτικούς όρους ή προσεκτική λογιστική. Στην Κίνα, αλλά και διεθνώς, το προτεραιότητα του Πεκίνου είναι η ανάπτυξη και όχι οι λεπτομέρειες, όπως οι μεταρρυθμίσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στα Βαλκάνια, προσφέρεται για να κατασκευάσει εθνικά έργα τα οποία η ΕΕ δεν θέλει να αγγίξει, όπως τα ανθρακωρυχεία σε Βοσνία και Σερβία ή ο αυτοκινητόδρομος στο Μαυροβούνιο.
Μεταξύ της Ευρώπης, από την μία πλευρά, και της Ρωσίας από την άλλη, η Κίνα θεωρείται από τους Βαλκάνιους ως «ο τρίτος δρόμος».
Βέβαια, η Κίνα δεν μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, ούτε μπορεί να ανταγωνιστεί το ενδοευρωπαϊκό εμπόριο και τις επενδύσεις. Όμως, η παρουσία του Πεκίνου στην περιοχή είναι το καινούριο. Η Κίνα είναι πλούσια, είναι αισιόδοξη για το μέλλον, δίνει ελπίδα και ριζώνει στο κενό που έχουν αφήσει οι Βρυξέλλες μεταξύ των προσδοκιών και της πραγματικότητας.
Αν η ΕΕ ανησυχεί για την επιρροή της Κίνας στην Ευρωπαϊκή γειτονιά, τότε θα πρέπει πραγματικά αυξήσει την προσήλωσή της στην περιοχή. Δυστυχώς, καταλήγει ο αρθρογράφος, φαίνεται να κάνει ακριβώς το αντίθετο.
