29/03/2024

Οι Αρχαίοι Μήλιοι και η σύγχρονη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου

Γράφει ο δρ Δημήτρης Γκίκας 

 

Η συνήθης επιθετική τακτική των Τούρκων με κεντρικό ζήτημα διεκδίκησης το Αιγαίο φαίνεται πως, το τελευταίο διάστημα, έχει ενταθεί. Εκβιαστικές λεκτικές αναφορές του τύπου «ή δέχεστε συνεκμετάλλευση ή θα το πάρουμε όλο μόνοι μας», εκτός από προφανείς και σαφείς δηλώσεις καταπάτησης του διεθνούς δικαίου, συνιστούν ευθεία απειλή για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Η Ελλάδα, απαράδεκτα, ακολουθεί πολιτικές ενδοτισμού και υποχωρητικότητας στο θέμα – όπως και σε πολλά άλλα, άλλωστε. Η Τουρκία, ορμώμενη προφανώς από την κατάπτυστη Συμφωνία των Πρεσπών, η οποία πολύ εύκολα παραχώρησε, ελέω προηγούμενης κυβέρνησης, εθνότητα, γλώσσα και εμπορική ονομασία στην, επίσης, γειτονική και εχθρικά διακείμενη, ΠΓΔΜ, πιέζει στο ζήτημα της συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου, θεωρώντας ότι η γενικότερη ανικανότητα των πολιτικών ηγεσιών της χώρας στα εξωτερικά ζητήματα είναι δεδομένη, άσχετα με το ποιος έχει την εξουσία. Ελπίζω να αποδειχτεί πως δεν έχει δίκιο.

Η Τουρκία, μάλιστα επικαλείται το επιχείρημα τύπου “win-win” (κέρδη και για τα δύο μέρη) στο ζήτημα: Συμφέρει και τους δυο μας η συνεκμετάλλευση: Η Τουρκία θα ερευνήσει ανεμπόδιστα το Αιγαίο για τυχόν κοιτάσματα και σεις οι Έλληνες θα έχετε την ησυχία σας! Πολλοί Έλληνες αναλυτές θεωρούν το επιχείρημα βάσιμο και πάνω σ’ αυτό «χτίζουν» πολιτικές δήθεν «ειρηνικού διαλόγου».

Η γεωστρατηγική σημασία του Αιγαίου δεν είναι πρόσφατη. Υφίσταται από την αρχαία εποχή. Δεν είναι τυχαίο που οι Αθηναίοι εγκαθίδρυσαν και εδραίωσαν την ηγεμονία τους στη θαλάσσια κυριαρχία τους στο Αιγαίο. Θεωρούσαν, μάλιστα τόσο σημαντική αυτή την κυριαρχία ώστε, όταν υποτελείς νησιώτικες πόλεις – κράτη επαναστατούσαν, φρόντιζαν να καταπνίγουν τις εξεγέρσεις στο αίμα. Η περίπτωση της Μήλου είναι από τις πιο χαρακτηριστικές.

Η Μήλος, νησί που κατοικούσαν άποικοι Λακεδαιμονίων, επιδίωξε σταθερά, παρά το ξέσπασμα του Πελοποννησιακού Πολέμου, αυστηρή ουδετερότητα. Οι Αθηναίοι, όμως ξεκαθάρισαν στους Μήλιους ότι δεν ήταν αποδεκτό κάτι τέτοιο. Στον περίφημο διάλογο Αθηναίων – Μηλίων που διασώζει ο Θουκυδίδης, οι Αθηναίοι απερίφραστα δηλώνουν ότι ο κύριος λόγος που δεν αποδέχονται την ουδετερότητα των Μηλίων είναι ακριβώς επειδή είναι ένα νησί του Αιγαίου. Μια ηγεμονία που στηρίζεται στην απόλυτη κυριαρχία στη θάλασσα του Αιγαίου δεν είναι δυνατό να δεχτεί καμία περίπτωση ουδετερότητας, διότι κάτι τέτοιο θα αποτελούσε κακό προηγούμενο. «Η ηγεμονία μας», λένε ευθαρσώς οι Αθηναίοι, «στηρίζεται στην απόλυτη κυριαρχία μας στη θάλασσα. Δεν είναι δυνατόν, λοιπόν να δεχτούμε να την αμφισβητήσετε εσείς που είστε πιο αδύναμοι από πολλούς άλλους, διότι αυτό θα άνοιγε τους ασκούς του Αιόλου. Γι’ αυτό, συμφέρον μας είναι να σας πατάξουμε».

Οι Αθηναίοι, μάλιστα χρησιμοποιούν παρόμοιο επιχείρημα τύπου “win – win” που επικαλείται σήμερα η Τουρκία: Συμφέρει και τους δυο μας, λένε στους Μήλιους, εμείς να σας έχουμε υποτελείς κι εσείς να μην στραφείτε εναντίον μας. Διότι εμείς θα διατηρήσουμε την ηγεμονία μας κι εσείς θα συνεχίσετε να ζείτε ειρηνικά και ήσυχα»! Μας θυμίζει κάτι όλο αυτό;

Τι ακολούθησε μετά από αυτόν τον διάλογο; Οι Μήλιοι δεν θέλησαν να υποταχθούν και αντιστάθηκαν μέχρις εσχάτων, παρά την προφανή τους θέση μειωμένης κυριαρχίας, έναντι των Αθηναίων. Οι Αθηναίοι έσφαξαν όλους τους Μήλιους και έστειλαν αποίκους για επανακατοίκηση του νησιού.

Η Ελλάδα, σε αντίθεση με τους Μήλιους, δεν βρίσκεται σε θέση μειωμένης κυριαρχίας, όπως ισχυρίζονται κάποιοι. Παρά την οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα, οι διεθνείς σχέσεις κρατούνται σε καλό επίπεδο, σε αντίθεση με την Τουρκία που έχει ανοίξει «μέτωπα» σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. Η τωρινή κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τη δυσχερή διπλωματική θέση της Τουρκίας τη συγκεκριμένη περίοδο. Διαφορετικά, έχει να χάσει πάρα πολλά – και δεν αναφέρομαι μόνο στις επόμενες εκλογές, όποτε κι αν έρθουν αυτές. Η συνεκμετάλλευση του Αιγαίου, εφόσον επιτραπεί, θα είναι πράξη εσχάτης προδοσίας, ακόμα μεγαλύτερη από την επαίσχυντη Συμφωνία των Πρεσπών, διότι το Αιγαίο είναι το θεμέλιο της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας μας.

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024