Κώστας Χρυσόγονος: Η Ευρώπη είναι ο μεγάλος ασθενής

Συνέντευξη εφ όλης της ύλης παραχώρησε ο καθηγητής νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και πρώην Ευρωβουλευτής Κώστας Χρυσόγονος στο Γρήγορη Μπρόζο για λογαριασμό του Geopolitics and Daily News. O κύριος Χρυσόγονος μίλησε για τις εξελίξεις σε Ελλάδα και Ευρώπη ενόψει Βrexit, τη συμφωνία των Πρεσπών και τις επενδύσεις στη χώρα μας.

Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης η Ελλάδα είχε και εξακολουθεί να έχει ένα εξαιρετικά άσχημο όνομα στην Ευρώπη. με τα στερεότυπα του ‘’τεμπέλη’’ και ‘’κλέφτη’’ Έλληνα. Ως ευρωβουλευτής πως εκλάβατε αυτό το κλίμα; Ήταν καθολικό ή υπήρξαν κάποιοι ‘’σύμμαχοι’’ που στήριξαν τη χώρα μας ;

 To κλίμα αυτό υπήρχε χωρίς να είναι καθολικό σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Ήταν χειρότερο θα έλεγα στις βόρειο-ευρωπαϊκές χώρες και καλύτερο στις χώρες του νότου, οι οποίες πολλές φορές είχαν παρόμοια προβλήματα μ’ εμάς. Γεγονός πάντως είναι ότι υπήρχαν χώρες όπου είχε περάσει σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού τους και είχαν διαμορφωθεί σχεδόν ρατσιστικά στερεότυπα και προκαταλήψεις. Ακόμα και απέναντί σε ανθρώπους οι οποίοι δούλευαν, παραδείγματος χάρη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τους οργανισμούς της, ακόμη και αυτοί δεχόντουσαν λεκτικές παρενοχλήσεις από τους συναδέλφους τους.

Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένας έντονος διάλογος σχετικά με τις επενδύσεις σε Ελληνικό και Σκουριές. Μάλιστα το θέμα αυτό έχει λάβει μορφή ιδεολογικής-πολιτικής σύγκρουσης μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥ.ΡΙΖ.Α.. Ποια είναι η άποψη σας ;

Το γεγονός είναι ότι η χώρα χρειάζεται απεγνωσμένα επενδύσεις. Εάν δεν γίνουν επενδύσεις σε ευρεία κλίμακα είναι αδύνατο να απορροφήσει έστω και μέρος αυτού του όγκου των ανέργων και, μάλιστα, ανέργων νέων που υπάρχουν στην χώρα και που υπονομεύουν την Ελληνική κοινωνία. Διότι, όταν οι νέοι δεν βρίσκουν δουλειές, είναι αδύνατον να ξεκινήσουν οικογένειες, η υπογεννητικότητα επιδεινώνεται  και όσοι νέοι υπάρχουν, φεύγουν στο εξωτερικό. Άρα δημιουργείται μια εφιαλτική προοπτική για τον τόπο.

Συνεπώς, χρειαζόμαστε επενδύσεις, χρειαζόμαστε δουλειές και άρα, πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να προσελκύσουμε επενδύσεις και, μάλιστα, επενδύσεις από το εξωτερικό, διότι δυστυχώς τα Ελληνικά κεφάλαια σπανίζουν. Πρέπει να γίνουμε ένας πιο ελκυστικός επενδυτικός προορισμός γενικά και αυτό σημαίνει στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας και όχι αρπαχτικών σχημάτων τύπου hedge funds (αντισταθμιστικό κεφάλαιο), τα οποία μοναδικό σκοπό έχουν να κερδοσκοπήσουν σε βάρος της δυστυχίας του Ελληνικού λαού όπως την είδαμε στα χρόνια της κρίσης. Πρέπει λοιπόν να προσελκύσουμε υγιή επιχειρηματικά σχήματα από το εξωτερικό. Αυτό προϋποθέτει τόσο την προώθηση κάποιων εμβληματικών επενδύσεων όπως αυτή του Ελληνικού όσο όμως και ένα γενικότερο μετασχηματισμό του κράτους σε μία κατεύθυνση λιγότερης γραφειοκρατίας, πιο γρήγορης απονομής της δικαιοσύνης, απλοποίησης του νομοθετικού πλαισίου και γενικότερα μεγαλύτερης λειτουργικότητας και αποδοτικότητας του κρατικού μηχανισμού.

Το θέμα που έχει απασχολήσει το τελευταίο καιρό την πολιτική ζωή της χώρας είναι η συμφωνία των Πρεσπών. Ένα από τα ερωτηματικά που αποπνέει αυτή η συμφωνία είναι τί θα γίνει με την επωνυμία των ντόπιων προϊόντων. Σα νομικός πιστεύεται ότι μπορούμε να τα διασφαλίσουμε;

Η συμφωνία προβλέπει έναν μηχανισμό επίλυσης διαφορών σε σχέση με εμπορικές επωνυμίες, ο οποίος, έχω την αίσθηση, ότι μπορεί να αποδειχθεί αρκετά τραυματικός για τη χώρα μας και τα προϊόντα μας στην πράξη. Από την άλλη μεριά, βέβαια, υπάρχει ο μηχανισμός πίεσης που είναι η προοπτική εισόδου των Σκοπίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και μία τέτοια προοπτική είναι πολύ μακροπρόθεσμη, σε ορίζοντα 10ετίας και άνω. Αλλά αυτό δίνει κάποια διαπραγματευτική ισχύ στη δική μας πλευρά. Θα φανεί στην πράξη κατά πόσον θα επιτευχθούν αποτελέσματα τα οποία θα μετριάσουν το πρόβλημα που δημιουργεί η κατοχύρωση ή μη κατοχύρωση των εμπορικών επωνυμιών.

Η σημερινή κυβέρνηση χρησιμοποιεί το σλόγκαν “Επιστροφή στην Κανονικότητα”, όπως και η προηγούμενη χρησιμοποιούσε την Έξοδο από τα Μνημόνια. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

Μια σχετική επιστροφή στην κανονικότητα υπάρχει στην οικονομία και στη κοινωνία μας, επομένως και στην πολιτική τα τελευταία χρόνια. Τα πιο δύσκολα χρόνια της κρίσης ήταν από το 2010 έως το 2013, όταν είχαμε μία ραγδαία πτώση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Περίπου από το 2014 και μετά, έχουμε σταθεροποιηθεί σε ένα επίπεδο το οποίο όμως δυστυχώς είναι πολύ χαμηλό. Στην πραγματικότητα δηλαδή η κατάσταση την οποία καλούμαστε να διαχειριστούμε είναι  και η κανονικότητα την οποία βιώνουμε, είναι η κανονικότητα της φτωχοποίησης. Το ζήτημα είναι πως θα καταφέρουμε να αντιστρέψουμε την κατάσταση αυτή και να μπούμε σε δυναμικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης. Προϋπόθεση για να γίνει αυτό είναι, όπως τόνισα προηγουμένως, ένα ριζικός μετασχηματισμός του κράτους σε μία κατεύθυνση ώστε να γίνει ένα σύγχρονο κράτο του 21^ου αιώνα και όχι ένα κράτος του 19^ου αιώνα, το οποίο σε μεγάλο βαθμό εξακολουθεί να είναι το Ελληνικό κράτος.

Ποια η εκτίμηση σας για τις τελευταίες εξελίξεις στην Βρετανία καθώς μπήκαμε χρονικά στην τελευταία ευθεία για το Brexit. Πώς και πόσο θα επηρεαστούν Ευρώπη και Ελλάδα;

Ένα άτακτο Brexit, το οποίο αυτή τη στιγμή φαίνεται αρκετά πιθανό, θα είχε δυσμενείς επιπτώσεις, πρωτίστως για την ίδια την Μεγάλη Βρετανία, αλλά σε κάποιο βαθμό και για τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Συγκεκριμένα, θα υπάρχουν επιπτώσεις και για τη χώρα μας καθώς είναι αποδέκτης τουριστικών ροών και εμπορικός εταίρος της Μεγάλης Βρετανίας. Δεν είναι ευχάριστο, νομίζω, να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία τέτοια προοπτική. Ας ελπίσουμε ότι έστω και την τελευταία στιγμή θα μπορέσει να υπάρξει μία συμφωνία, η οποία  θα περιορίζει τι ζημιές που ούτως ή άλλως θα προκύψουν από την έξοδο της Βρετανίας από την ένωση.

Θα θέλαμε το σχόλιο σας για την αλλαγή στις ηγετικές θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς οι Κριστίν Λαγκάρντ και η Ούρσουλα φον ντε Λάιεν αναλαμβάνουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Ε.Κ.Τ.) και και την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αντίστοιχα .

Δε περιμένω κάτι συγκλονιστικό από τις αλλαγές προσώπων. Έχω την εντύπωση ότι θα υπάρξει μία συνέχεια στην ήδη ασκούμενη πολιτική. Άλλωστε οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένουν ουσιαστικά οι ίδιες. Τόσο σε επίπεδο πολιτικών σχηματισμών του Ευρωκοινοβουλίου όσο και συσχετισμών μεταξύ των κρατών μελών. Επαναλαμβάνω λοιπόν πως δεν περιμένω συγκλονιστικές αλλαγές. Εκείνο πάντως που μένει να δούμε είναι, κατά πόσο η νέα επιτροπή που θα αναλάβει το Νοέμβριο θα δείξει μία κάπως μεγαλύτερη αυστηρότητα.

 Πιστεύετε ότι η τοποθέτηση της  Κριστίν Λαγκάρντ σε μία τόσο καίρια θέση, έχει κάποιον σημασιολογικό χαρακτήρα;

Όχι δεν το νομίζω ! Δεν περιμένω εκεί κάποια αλλαγή πολιτικής, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας χαράζεται από το συμβούλιο της όπου οι χώρες που έχουν συμφέρον σε μια χαλαρή νομισματική πολιτική υπερτερούν αριθμητικά  έναντι των λεγόμενων γερακιών. Συνεπώς αυτό που αναμένω είναι μία συνέχιση της πολιτικής Ντράγκι.

Πιστεύετε ότι η Ευρώπη στο σημερινό πολυπολικό κόσμο είναι ισχυρή;

Η Ευρώπη είναι ουσιαστικά ο μεγάλος ασθενής σε παγκόσμια κλίμακα. Πρώτον, εξ’ αιτίας των ασθενικών δομών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απέχει πολύ από το να μπορεί να χαρακτηριστεί μία πραγματική ένωση. Είναι  περισσότερο μία σύμπραξη κρατών που έχουν συγκλειόμενα αλλά και αντιτιθέμενα συμφέροντα και που δεν μπορεί να συγκριθεί σε συνοχή, ούτε βεβαίως με την Κίνα αλλά ούτε με τις Ηνωμένες Πολιτείες και από αυτή την άποψη υστερεί απέναντί τους.

Αλλά και πέρα από αυτό  είναι μία ήπειρος προβληματική υπό την έννοια ότι είναι μία ήπειρος εξαιρετικά γερασμένη από δημογραφικής άποψης η οποία αγκομαχάει να ακολουθήσει τους ρυθμούς ανάπτυξης της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Άρα το συγκριτικό της βάρος στο παγκόσμιο στίβο διαρκώς μειώνεται. Για να μπορέσει να αναστρέψει αυτή την εξέλιξη θα χρειαζόταν αλλαγές πολιτικής αλλά και αλλαγές στις δομές τις σε βάθος, τις οποίες όμως δε φαίνεται να είναι ώριμη να τις επιτύχει.

Συνέντευξη στο Γρηγόρη Μπρόζο για το Geopolitics
Eπιμέλεια: Γιώτα Χουλιάρα