28/03/2024

Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Idlib φέρουν την Τουρκία προ αδιεξόδου

Turkish military convoy drives in Idlib province, Syria, Saturday, Feb. 22, 2020. A Turkish soldier was killed in Syria's northwest Idlib province, state-run Anadolu news agency reported Saturday. (AP Photo/Ghaith Alsayed)

Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς 

Ο Κλαούζεβιτς, επισημαίνει πόσο δύσκολο είναι να γνωρίζουμε τον εχθρό ή ακόμα και τον εαυτό μας. Για παράδειγμα, επανειλημμένα χρησιμοποιεί την λέξη, εκτίμηση, όταν εξηγεί πώς ο πολεμιστής θα αξιολογήσει έναν αντίπαλο. Θυμάμαι όταν ήμουν κι’ εγώ κυβερνήτης μονάδος κρούσεως του Πολεμικού Ναυτικού, πόσες πολλές φορές έπρεπε να εκτιμήσω την κατάσταση, για να δώσω εντολή, σχετικά με την αντίδραση που θα προκαλούσαν οι ενέργειές μας, από τον εχθρό και από τρίτους, όταν απειλούσαμε με τα όπλα.

Ειλικρινά πιστεύω ότι ελάχιστοι πολεμιστές απολαμβάνουν τέτοιες εικασίες. Ο Κλαούζεβιτς καταλήγει, στο σύγγραμμα του ότι ο Ναπολέων, είχε δίκιο όταν είπε, ότι ο γκουρού της φυσικής Νεύτων έτρεμε από φόβο πριν από τα αλγεβρικά προβλήματα και αυτό αποτελεί κοινό τόπο στην εκτίμηση φιλικών και εχθρικών ικανοτήτων. Αγαπητοί φίλοι, επειδή πολλά λέγονται και γράφονται για την εκστρατεία των Τούρκων στη Συρία, πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να υπολογίσουμε με αντικειμενικά μέτρα τη στρατιωτική ισχύ, και να εκπέμψουμε την καθαρή αξία των δεδομένων που πρέπει να μετρηθούν ή να αγνοηθούν στον υποκειμενικό χαρακτήρα των κρίσιμων δεδομένων. Αυτές είναι εκτιμήσεις, τελικά, και πρέπει να ληφθούν ως προσωρινές, για τόπο, χρόνο. Ας μην υπερβάλουμε, ούτε να υποβαθμίζουμε γιατί δεν κάνει νόημα.

Εκτίμηση Καταστάσεως

Η Τουρκία συνεργάστηκε με τη Ρωσία, εκτιμώντας ότι ο Πρόεδρος Πούτιν θα διαπραγματευτεί καλόπιστα με το συριακό καθεστώς, του Άσαντ, και τελικά θα καταλήξει σε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία με την Άγκυρα. Είχε θέσει ως πολιτικό της στόχο να εξουδετερώσει τις ανησυχίες της, για την ανασφάλεια που δημιουργούσαν οι συγκεντρωμένες συριακές δυνάμεις των Κούρδων εθνικιστών, στο μαλακό της υπογάστριο της. Όμως οι δαπάνες και οι κίνδυνοι του πολέμου δεν ήταν αναμενόμενοι και ανάλογοι με τα μέχρι στιγμής οφέλη που έχουν επιτευχθεί.

Η Τουρκία πληρώνει για αυτήν την κακή της απόφαση. Οι Ρώσοι έχουν πολιτικό σκοπό να νικήσουν τις δυνάμεις της Συριακής αντιπολίτευσης που υποστηρίζει η Τουρκία στο Idlib και ο Πούτιν, φαίνεται να ενδιαφέρεται ελάχιστα για το τι σκέφτεται ο Ερντογάν. Εν τω μεταξύ, στην Ουάσινγκτον εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η Αμερική μπορεί με κάποιο τρόπο να ρίξει ή τουλάχιστον να αρνηθεί την παραμονή στο καθεστώς της Συρίας και επειδή η Δαμασκός βρίσκεται σε οικονομική δυσπραγία θα είναι πρόθυμη να κάνει πολιτικούς συμβιβασμούς.

Οι μέχρι τώρα εκτιμήσεις, δείχνουν ότι η Μόσχα και η Δαμασκός έχουν δεσμευτεί να απορροφήσουν το κόστος της όποιας κλιμάκωσης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βίας, για την αποτροπή της περαιτέρω κίνησης των Τούρκων στρατιωτών στα ενδότερα του συριακού εδάφους. Αυτή η απόφαση έχει οδηγήσει σε εκπληκτική ταλαιπωρία και άρνηση εκπλήρωσης των πολιτικών στόχων της Άγκυρας, θέτοντας ως μέγιστη απειλή μιας σύγκρουσης της Τουρκίας με το καθεστώς του Άσαντ για τον έλεγχο της βορειοδυτικής Συρίας. Αυτό  έχει ως αποτέλεσμα, κινδύνους για πολύ μεγαλύτερη αιματοχυσία ακόμη και από τον εννεάχρονο εμφύλιο πόλεμο.  

Συμπεράσματα              

Καθώς η Idlib καταρρέει, οι διαμεσολαβητές προσπαθούν να διαπραγματευτούν την παράδοση των δυνάμεων της αντιπολίτευσης αντί να στηρίξουν την απόφαση της Άγκυρας να προσφέρει ανοικτή αλλά ανεπαρκή υποστήριξη σε αυτές τις ένοπλες ομάδες. Εάν δεν υπάρξει μια τουρκική υποχώρηση, δεν θα σταματήσει ο αγώνας της Δαμασκού ενάντια στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης στο τελευταίο επαναστατημένο χώρο της Συρίας. Η στήριξη της Τουρκίας στις ένοπλες ομάδες του Idlib θα κάνει τον πόλεμο μακρύτερο, αλλά δεν διαφαίνεται η ικανότητα να αλλάξει το αποτέλεσμα.

Η Τουρκία είναι πλέον μια χώρα χωρίς πυξίδα που έχει αντιπαραθετικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία, καθώς και τον αραβικό κόσμο και την Ευρώπη. Προσπαθεί να διασφαλίσει τα ζωτικά της συμφέροντα ασφαλείας σε αυτό το δύσκολο σκηνικό τη στιγμή που οι βραχυπρόθεσμοι, μεσοπρόθεσμοι, και μακροπρόθεσμοι στόχοι της είναι ασύμβατοι και η σύγκρουση αναπόφευκτη. Οι λιγοστοί σύμμαχοι της Άγκυρας, όπως το Κατάρ, το Πακιστάν ή το Αζερμπαϊτζάν, δεν προσφέρουν στην Τουρκία στρατηγική αξία που θα μπορούσε να ενισχύσει τη θέση της εναντίον των αντιπάλων της. Η μόνη επιλογή που έχει ο Ερντογάν είναι να προσπαθήσει να φέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία σε διαξιφισμό με τον ένα εναντίον του άλλου, όπως προσπαθεί να κάνει εδώ και αρκετό καιρό, αλλά αυτή η προσέγγιση φαίνεται ότι έχει ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας.

Επίλογος

Ο Sun Tzu προειδοποιεί: όταν ένας στρατός έχει αναλάβει δράση και οι εκστρατείες έχουν εξαπλωθεί, αυτό θα υποβαθμίσει τη χώρα και το έθνος. Εννοεί ότι η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών θα αυξήσει τα χρέη στη χώρα.

Η Τουρκία, ξεκίνησε τον Αύγουστο 2016 να διεξάγει στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία. Από τότε, οι στρατιωτικοί επιχειρησιακοί χώροι επεκτείνονται συνεχώς. Εκτός από τις δαπάνες του δικού της στρατού, οι ομάδες FSA, των οποίων ο αριθμός υπερβαίνει τις δεκάδες χιλιάδες, εκπαιδεύονται και εξοπλίζονται. Δεν γνωρίζουμε πόσα χρήματα δαπανώνται γι’ αυτά. Αλλά, αντιλαμβανόμαστε  ότι δαπανώνται πακτωλός χρημάτων.

Φυσικά, για την ασφάλεια της Τουρκίας, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις θα είναι απαραίτητες, αλλά καθώς οι διασυνοριακές μάχες θα είναι συνεχείς στη Συρία, μπροστά σε μια ανοιχτή επιχείρηση στη συνέχεια, καταλαβαίνουμε τη δύσκολη θέση της Τουρκίας. Ειδικά τη στιγμή που ο πολιτικός στόχος και ο τελικός στόχος αυτών των επιχειρήσεων δεν είναι σαφής, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις μπορούν να μετατραπούν σε περιπέτεια και οικονομική αφαίμαξη.

 

*Ο Υποναύαρχος ε.α. ΠΝ Δημήτρης Τσαϊλάς είναι Senior researcher of Strategy International και Member of Institute for National and International Security

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024