29/03/2024

Αχαρτογράφητη περιοχή: Η απάντηση της Ιταλίας στον κορονoϊό

Του Arturo Varvelli
Εuropean Council On Foreign Relations 

 

Εάν οι επιπτώσεις στο Μιλάνο σημαίνουν κάτι, η κρίση του κοροναϊού έχει διάφορες μεγάλες επιπτώσεις τόσο για την Ιταλία όσο και για τη Δύση ευρύτερα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στη Βόρεια Ιταλία αυξάνεται κατά 25% ημερησίως. Και ο αληθινός αριθμός των κρουσμάτων είναι σχεδόν σίγουρα μεγαλύτερος από αυτόν, δεδομένου ότι οι αρχές έχουν μόνο χορηγήσει συσκευές ανίχνευσης ιών σε άτομα που έχουν συμπτώματα της ασθένειας και σε εκείνους που έχουν έρθει σε επαφή με αυτούς.

Η εξέλιξη της επιδημίας στην Ιταλία φαίνεται να είναι 10-15 ημέρες μπροστά από τις αντίστοιχες εξελίξεις στις ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία. Ως εκ τούτου, η υπόλοιπη Ευρώπη ίσως έχει κάτι να μάθει από την πρόσφατη προσέγγιση της Ιταλίας στη διαχείριση της κρίσης. Η κυβέρνηση στη Ρώμη εφάρμοσε περιοριστικά μέτρα σε μεγάλο μέρος της Βόρειας Ιταλίας στις 7 Μαρτίου -αφού πήρε σειρά άλλων μικρότερων μέτρων για την συγκράτηση του ιού στην περιοχή νωρίτερα αυτή την εβδομάδα- και επέκτεινε αυτά τα μέτρα στην υπόλοιπη χώρα στις 9 Μαρτίου.

Η ιταλική απάντηση αποκάλυψε πολλά σχετικά με την συμπεριφορά των ατόμων, τον τρόπο ζωής, τις αστικές ευθύνες και τις σχέσεις με τους δημόσιους θεσμούς. Στην Ιταλία, όπως και σε μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου, οι πολίτες τείνουν να πιστεύουν ότι τα πράγματα θα γίνουν προς το καλύτερο -ότι οι τραγωδίες δεν θα τους επηρεάσουν προσωπικά και ότι οι Κασσάνδρες της εποχής μας μιλάνε μόνο από φόβο ή παραλογισμό. Προσπαθούν με κάθε τρόπο να αγνοήσουν ή να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο, με την ελπίδα ότι θα πάψει να υπάρχει. Αυτή η συνήθεια είναι ιδιαίτερα κυρίαρχη μεταξύ των γενιών των Ευρωπαίων που -ίσως εκτός από τις εμπειρίες τους με τις τρομοκρατικές επιθέσεις που είχαν πλήξει την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια- δεν έχουν ποτέ αισθανθεί πραγματικά ότι απειλούνται.

Αυτή η αφελής αισιοδοξία καθιστά δύσκολο για τους πολίτες να αλλάξουν τις συνήθειες τους και τον τρόπο ζωής τους στη διάρκεια μιας έκτακτης ανάγκης. επιπλέον, η κρίση της νομιμότητας που αντιμετωπίζουν οι δημοκρατικοί θεσμοί, και μια ευρύτερη λαϊκή δυσπιστία των αρχουσών τάξεων, συνθέτουν το πρόβλημα -στην Ιταλία και αλλού. Τα λαϊκιστικά κινήματα που έχουν αποφύγει την κρίση της νομιμότητας, έχουν αποδυναμώσει την εξουσία της κεντρικής κυβέρνησης, πλήττοντας τις προσπάθειές της να απαντήσει σε απειλές όπως ο κοροναϊός.

Στο μεταξύ, η ιταλική κυβέρνηση και τα ΜΜΕ εναλλάσσονται μεταξύ του συναγερμού και των πρόωρων ενδείξεων επιστροφής στην κανονικότητα. Η ανησυχία για τις οικονομικές δυσκολίες που δημιουργήθηκαν από τον κοροναϊό -σε κάθε κλάδο, όχι μόνο στο εμπόριο, στις υπηρεσίες και στον τουρισμό- έχει κάποιες φορές οδηγήσει την κυβέρνηση να λάβει εξαιρετικά ήπια μέτρα. Αλλά η προκύπτουσα αστάθεια στις κυβερνητικές επικοινωνίες έχει αποπροσανατολίσει το ιταλικό κοινό σε κάποιον βαθμό.

Την ίδια στιγμή, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ιταλικό σύστημα υγείας -ιδιαίτερα στη φιλοξενία μεγάλου αριθμού ανθρώπων σε ΜΕΘ- έχουν προκαλέσει πιο αυστηρά κυβερνητικά μέτρα, τα οποία ενδέχεται να έχουν επιδεινώσει την απειλή κατά κάποιον τρόπο. Για παράδειγμα, η κεντρική κυβέρνηση ανακοίνωσε τον αποκλεισμό στις 7 Μαρτίου πριν από την εφαρμογή του μέτρου, οδηγώντας πολλούς ανθρώπους να επιστρέψουν βιαστικά στο νότο από περιοχές που οι αρχές έχουν ορίσει ως “νέες κόκκινες ζώνες”. Εκτός των προκλήσεων που δημιουργήθηκαν από αυτή την προσέγγιση, υπήρξαν προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ των περιφερειακών αρχών (οι οποίες, όπως οι γερμανικές ομόλογοι τους, είναι υπεύθυνες για κάποιες πτυχές της υγειονομικής περίθαλψης) και οι ηγέτες στη Ρώμη.

Ορισμένες δυτικές κυβερνήσεις φαίνεται να έχουν μάθει ήδη από το ιταλικό παράδειγμα, αναγνωρίζοντας τη σημασία μιας αποτελεσματικής επικοινωνιακής στρατηγικής για την κρίση. Έχουν επίσης αναστείλει πολλούς από τους δεσμούς με την Ιταλία αρνούμενες την είσοδο σε Ιταλούς πολίτες, κάτι που είχε σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις. Οι χώρες με ηγέτες όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, αρχικά φάνηκαν να καταστέλλουν την επικοινωνία για τον ιό. Είναι εντυπωσιακό ότι ο πρόεδρος Donald Trump προχώρησε λέγοντας ότι αρνείται πως ο κοροναϊός αποτελεί απειλή για την αμερικανική οικονομία. Ωστόσο, ενώ οι επιλογές αυτού του είδους είναι προγραμματισμένες για την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αναλαμβάνουν τεράστιο ρίσκο με τη δημόσια ασφάλεια.

Καθώς τα προβλήματα που δημιουργούνται από τον κοροναϊό κλιμακώνονται άμεσα, η πολιτική αξιοπιστία  πολλών κυβερνήσεων δοκιμάζεται. Αν και η ανάγκη να ληφθούν άμεσες αποφάσεις θα μπορούσε να ενισχύσει τις απολυταρχικές τάσεις των κυβερνήσεων σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, θα μπορούσε επίσης να επιδείξει την ανικανότητα διακυβέρνησης πολλών λαϊκιστικών κομμάτων –δείχνοντας πώς η παραπληροφόρηση, τα εναλλακτικά γεγονότα και οι επιθέσεις στους εχθρούς ενός μπορεί να είναι αντιπαραγωγικές. Αυτό είναι ιδιαίτερα αληθινό σε μια ευαίσθητη κατάσταση που απαιτεί ακρίβεια στις πληροφορίες και στοχευμένη δράση, καθώς και ισχυρή ηγεσία.

Οι μακροπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις του κοροναϊού είναι απρόβλεπτες. Η Κίνα μπορέι να αντιμετωπίσει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να βιώσει μόνο μια μείωση του ποσοστού οικονομικής ανάπτυξης, αλλά πολλές ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσαν να περιέλθουν σε νέα δίνη ύφεσης –όπως ακριβώς έγινε στην χρηματοπιστωτική κρίση 2007-2008.

Αντιμέτωπη με μια τέτοια πιθανότητα, η Ευρώπη δεν μπορεί να επιτρέψει να καλλιεργηθούν νέες εσωτερικές συγκρούσεις που παρεμποδίζουν περαιτέρω την διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης και την επιδίωξη της ευρωπαϊκής κυριαρχίας. Πραγματικά, η απάντηση στον ιό απαιτεί τον συντονισμό ευρωπαϊκών μέτρων συγκράτησης και συνεχούς ανταλλαγής πληροφοριών για την βέλτιστη πρακτική.

Η έκτακτη συνάντηση των 27 επικεφαλής των κρατών της ΕΕ σε conference call ήταν ένα καλό σημάδι ότι είναι πρόθυμοι να αναλάβουν μια κοινή δέσμευση για την αντιμετώπιση του κοροναϊού. Πρέπει να θυμούνται ότι εάν κακοδιαχειριστούν αυτή την απάντηση, θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο όχι μόνο την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων και των αγαθών στην Ευρώπη –ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ηπείρου- αλλά επίσης και τα θεμέλια μιας ανοιχτής κοινωνίας ευρύτερα.

πηγή:Capital.gr 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024