29/03/2024

Νέα κρίση στις αναδυόμενες αγορές εξαιτίας του κορονοϊού;

των Marek Dabrowski και Marta Dominguez-Jimenez
Bruegel

 

Ο κορονοϊός δεν έχει ακόμη πλήξει τις περισσότερες αναδυόμενες οικονομίας στο βαθμό που έχει επηρεάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ. Η Κίνα και το Ιράν είναι εξαιρέσεις. Παρόλα αυτά, η παγκόσμια ύφεση που ξεκινά και η εκτεταμένη διάδοση των συνθηκών της αγοράς έχουν ήδη οδηγήσει σε σημαντική επιδείνωση των μακροοικονομικών και χρηματοοικονομικών δεικτών των αναδυόμενων αγορών.

Ξεκινώντας από την τρίτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, οι περισσότερες αναδυόμενες αγορές βίωσαν αυξημένες πιέσεις (Σχήματα 1-4). Οι συνθήκες της αγοράς επιδεινώθηκαν περαιτέρω στις δύο πρώτες εβδομάδες του Μαρτίου όταν το βάθος της οικονομικής ζημιάς πέρα από την Ανατολική Ασία έγινε πιο προφανές.

Το Σχήμα 1 δείχνει το spread (σε μονάδες βάσης) μεταξύ των 10ετών κρατικών ομολόγων εκπεφρασμένων σε ομόλογα και των 10ετών αμερικανικών ομολόγων, για επιλεγμένες χώρες. Τα ομόλογα αποτιμώνται σε δολάρια και επομένως δεν υπόκειται σε διακυμάνσεις των ισοτιμιών, αλλά η αποδυνάμωση των νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών έχει αυξήσει τον κίνδυνο στάσης πληρωμών και μπορεί να θεωρηθεί ως ο πρωταρχικός καθοριστικός παράγοντας των διακυμάνσεων. Το Σχήμα 2 δείχνει ότι τα CDS, που αντικατοπτρίζουν την πιθανότητα στάσης πληρωμών όπως τη δείχνει η αγορά. Ο συσχετισμός μεταξύ CDS και spreads είναι υψηλός, καθώς και τα δύο αποτυπώνουν  τις αλλαγές στην εμπιστοσύνη της αγοράς σχετικά με την αφερεγγυότητα μιας μεμονωμένης χώρας.

Για όλες τις χώρες που τίθενται προς ανάλυση, τα spreads έναντι των αμερικανικών ομολόγων έχουν αυξηθεί, παρέχοντας μια καλή ένδειξη για αύξηση της αποστροφής ρίσκου και για φόβο κρατικής στάσης πληρωμών. Τα CDS έχουν παρουσιάσει παρόμοιο μοτίβο.

Το Σχήμα 3 δείχνει τα στοιχεία της υποτίμησης της ισοτιμίας έναντι του δολαρίου. Στη Βραζιλία, στην Κολομβία, στην Ουρουγουάη, και στη Νότια Αφρική, η υποτίμηση έχει υπερβεί το 15%, ενώ στη Ρωσία και στο Μεξικό έχει υπερβεί το 20%. Μια τέτοια σημαντική υποτίμηση, αν δεν αντιστραφεί γρήγορα, θα μπορούσε να έχει σοβαρές πληθωριστικές συνέπειες. ωστόσο, είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι, ξεχωριστά από τα spreads και τα CDS, οι διαφορές μεταξύ των χω΄ρων στην υποτίμηση των ισοτιμιών τους, αποτυπώνουν όχι μόνο τα ευάλωτα σημεία της συγκεκριμένης χώρας, αλλά επίσης και τις διακυμάνσεις των καθεστώτων συναλλαγματικών ισοτιμιών. Οι χώρες με σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία δεν έχουν καταγράψει αλλαγές στις ισοτιμίες των νομισμάτων τους, ή έχουν καταγράψει περιορισμένες αλλαγές (για παράδειγμα, οι χώρες του Κόλπου και αρκετές ασιατικές χώρες). Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι πιέσεις της αγοράς είχαν ως αποτέλεσμα την παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών στις αγορές συναλλάγματος και τη μείωση των διεθνών αποθεματικών (η έλλειψη βραχυπρόθεσμων δεδομένων αναφορικά με τις αλλαγές των διεθνών αποθεματικών, δεν επιτρέπει την ανάλυση αυτών των επιπτώσεων).

Νέα κρίση στις αναδυόμενες αγορές εξαιτίας του κορονοϊού;

zfsfsf

sdfsfsf

Τέλος, το Σχήμα 4 δείχνει αλλαγές στους δείκτες των χρηματιστηρίων. Ενώ η πτώση τους φαίν εται με την πρώτη ματιά σημαντική, είναι σε μεγάλο βαθμό ευθυγραμμισμένη (ή και μικρότερη) με ό,τι έχει παρατηρηθεί στις προηγμένες οικονομίες (για παράδειγμα, ο Eurostoxx 50, ο βασικός ευρωπαϊκός δείκτης, που μειώθηκε κατά περίπου 35% στη διάρκεια της ίδιας περιόδου). ωστόσο, τα χρηματιστήρια στις αναδυόμενες αγορές είναι συχνά λιγότερο “ρευστά” από ό,τι εκείνα στις προηγμένες οικονομίες, κάτι που θα μπορούσε να περιορίσει το αποτέλεσμα με το οποίο αντικατοπτρίζονται οι πραγματικές αποτιμήσεις της αγοράς.

xvcxvcxv

Παγκόσμια βάση έναντι συγκεκριμένων χωρών

Όλες αυτές οι αλλαγές στους μακροοικονομικούς και χρηματοπιστωτικούς δείκτες αποτυπώνουν μια μαζική εκροή κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές, μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη κατά τη διάρκεια παγκόσμιων κρίσεων από το 2008. Η αυξημένη αποστροφή ρίσκου και η παγκόσμια αβεβαιότητα που προκλήθηκε από την πανδημία του κορονοϊού, έχει οδηγήσει τους επενδυτές να μεταφέρουν τα κεφαλαία τους από τα assets των αναδυόμενων αγορών στα αποκαλούμενα ασφαλή καταφύγια (για παράδειγμα, τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα).

χωψχωψ

Εκτός από τους παγκόσμιους, υπάρχουν και περιφερειακοί και ανά χώρα παράγοντες. Παρά το ότι ήταν το αρχικό επίκεντρο της πανδημίας, η Κίνα παρέμεινε σχεδόν ανεπηρέαστη σύμφωνα με τις μετρήσεις. Άλλες χώρες της Ανατολικής και Νότιας Κίνας, εκτός της Ινδονησίας και των Φιλιππινών, φαίνεται ότι έχουν επηρεαστεί ήπια μόνο. Αυτό θα μπορούσε να αποτυπώσει τόσο την ατελή ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών τους αγορών όσο και την αντίληψη της αγοράς για τα σχετικά ισχυρά μακροοικονομικά θεμελιώδη. Στην Ανατολική Ευρώπη, στην Ουγγαρία, στην Πολωνία και στη Ρουμανία, έχουν επίσης επηρεαστεί ήπια. εδώ, η συμμετοχή στην ΕΕ φαίνεται να λειτουργεί ως ενός είδους ασφάλισης.

Οι χώρες παραγωγής εμπορευμάτων έχουν επίσης πληγεί από την μείωση των τιμων, ξανά όπως και το 2008-2009. Η κατάρρευση του Opec+ στις αρχές Μαρτίου έστειλε την ήδη μειούμενη τιμή του αργού πετρελαίου ακόμη πιο χαμηλά. Αυτό αποτυπώνεται στην σημαντική επιδείνωση των δεικτών της αγοράς που καταγράφηκαν από τις χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Μεξικό, Ρωσίας, Νιγηρίας, Κολομβίας, Βραζιλίας και Ινδονησίας.

Tέλος, οι χώρες που προηγουμένως είχαν προβλήματα με μακροοικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα (για παράδειγμα, η Αργεντινή, η Κόστα Ρίκα, η Νιγηρία, το Πακιστάν, η Τουρκία και η Ουκρανία) έχουν πληγεί περισσότερο από ό,τι άλλοι. Εδώ μπορεί κανείς να κάνει μια αναλογία με ασθενείς με προϋπάρχον νόσημα που διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο εάν μολυνθούν από τον κορονοϊό.

Τι θα μπορούσε να συμβεί και τι πρέπει να συμβεί;

Αυτό μπορεί να είναι μόνο η αρχή της καταιγίδας. Στις επόμενες εβδομάδες και μήνες, η μακροοικονομική και χρηματοπιστωτική αναταραχή θα μπορούσε να συνεχιστεί και να αυξηθεί ως αποτέλεσμα της ύφεσης σε ΗΠΑ και Ευρώπη, αυξάνοντας τους αριθμούς των κρουσμάτων στις αναδυόμενες αγορές, την ενδεχόμενη διακοπή των εφοδιαστικών αλυσίδων και συρρικνώνοντας τη ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες που παράγονται από τις αναδυόμενες αγορές (για παράδειγμα ο τουρισμός). Η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στις προηγμένες οικονομίες, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, και οι γραμμές ανταλλαγής μεταξύ του Federal Reserve System και κάποιων κεντρικών τραπεζών αναδυόμενων αγορών, θα μπορούσε να προσφέρει μια μερική αντιστάθμιση.

Οι περισσότερες αναδυόμενες αγορές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές με τα δικά τους νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα. Το μακροοικονομικό τους περιθώριο για μανούβρες είναι πιο περιορισμένο σε σχέση με εκείνο των προηγμένων οικονομιών εξαιτίας της περιορισμένης αξιοπιστίας των νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών. Η υπερβολικά επιθετική “διέγερση” θα μπορούσε να προκαλέσει φυγή κεφαλαίων και υποκατάσταση νομισμάτων. Η χρηματοπιστωτική βοήθεια θα πρέπει να έρθει, τουλάχιστον μερικώς, από το εξωτερικό.

Πρόκειται για μια πρωταρχική αποστολή του Δ.Ν.Τ, το οποίο θα πρέπει να είναι έτοιμο να παράσχει άμεση οικονομική βοήθεια στις αναδυόμενες χώρες που υφίστανται πιέσεις, όπως έγινε από το 2008 μέχρι το 2010. Αυτή τη φορά το Δ.Ν.Τ φαίνεται ότι θα επαρκώς χρηματοδοτούμενο (έχοντας στη διάθεση του περί τα 1 τρισ. δολάρια), αν και σχεδόν 80 χώρες έχουν ήδη ζητήσει για τη στήριξη του.

Η G20 έχει έχει επίσης ένα ρόλο να διαδραματίσει. Μπορεί να παράσχει συντονισμένη πολιτική απάντηση στην κρίση και να καταπολεμήσει τον προστατευτισμό και άλλες πολιτικές, όπως έκανε το 2008-2010.

Εάν οι αναδυόμενες χώρες βυθιστούν περισσότερο σε μακροοικονομικό και χρηματοπιστωτικό χάος,  θα προκληθεί ένα αρνητικό σοκ σε ολόκληρη την οικονομία παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων και των προηγμένων οικονομιών και των χρηματοπιστωτικών τους κλάδων.

 

 

πηγή:Capital.gr

 

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024