Κορονοϊός: Τι σημαίνει ο εντοπισμός του “ασθενούς μηδέν” στη Γαλλία

Του Κώστα Ράπτη

Το πρώτο κρούσμα του κορονοϊού Sars-Cov2 στη Γαλλία εμφανίσθηκε τουλάχιστον έναν μήνα νωρίτερα από ό,τι νομίζεται. Αυτό είναι το συμπέρασμα της ανακοίνωσης στην οποία προέβη προς τα μέσα σημέρωσης στις 4 Μαΐου ο καθηγητής Υβ Κοέν του νοσοκομείου “Αβικέννας” του Μπομπινύ, στα περίχωρα του Παρισιού.

Το εύρημα προέκυψε από τον επανέλεγχο δειγμάτων αίματος 24 ασθενών που είχαν εισαχθεί τον Δεκέμβριο στο νοσοκομείο με συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού, αλλά είχαν φανεί αρνητικοί στον ιό της γρίπης.

Ένα από τα δείγματα, το οποίο ανήκε σε άνδρα ασθενή που έκτοτε έχει αναρρώσει, αποδείχθηκε κατά τον επανέλεγχο θετικό στον νέο κορονοϊό.

Η εισαγωγή του συγκεκριμένου ασθενούς πραγματοποιήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου – με άλλα λόγια, ο κορονοϊός κυκλοφορούσε στην Γαλλία ήδη από τα τέλη του περασμένου έτους.

Η συγκεκριμένη ανακοίνωση συνάδει με άλλες ενδείξεις που έχουν προκύψει από διαφορετικές χώρες και ενισχύουν την πεποίθηση ότι η ιστορία της παγκόσμιας εξάπλωσης του Sars-Cov2 είναι περισσότερο περίπλοκη από όσο φανταζόμαστε και δεν ακολουθεί απαραιτήτως το σενάριο της ευθύγραμμης εξάπλωσης από την Βουχάν, θεωρούμενη έως τώρα ως αρχική εστία της νόσου Covid-19.

Λόγου χάρη, ο εκ των διαπρεπέστερων Ιταλών ιατρών Τζουζέπε Ρεμούτσι, διευθυντής του Ινστιτούτου Φαρμακολογικής Έρευνας Μάριο Νέγκρι του Μιλάνου, ανακοίνωσε στις 23 Μαρτίου ότι τα πρώτα κρούσματα στη δική του χώρα πιθανότατα χρονολογούνται από το περασμένο φθινόπωρο, επικαλούμενος τη μαρτυρία παθολόγων οι οποίοι αντιμετώπισαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο στη Λομβαρδία περιπτώσεις ασθενών, κυρίως ηλικιωμένων, με μια “περίεργη πνευμονία” – την οποία ασφαλώς δεν ήταν σε θέση να αναγνωρίσουν ως κάτι το νέο.

Δεν θα ήταν παράλογο, πάντως, με βάση την μετέπειτα εκτίναξη της καμπύλης των κρουσμάτων, να δεχθεί κανείς ότι η έναρξη της επιδημίας στη βόρεια Ιταλία πηγαίνει πιο πίσω στον χρόνο απ’ ό,τι νομιζόταν.

Αλλά και στις ΗΠΑ, όπου δεν έχει ακόμη κατονομασθεί ο “ασθενής μηδέν”, το σχήμα της εξάπλωσης του κορονοϊού θα πρέπει πιθανότατα να σχεδιασθεί εκ νέου. Ήδη στις 17 Απριλίου ο Κρις Κουόμο του CNN επικαλέστηκε περιστασιακές μαρτυρίες ότι η νέα νόσος είχε κάνει την εμφάνισή της τον Οκτώβριο, ενώ και οι καναδικές αρχές ανάγουν τα πρώτα κρούσματα της δικής τους επικράτειας σε επισκέπτες από τις ΗΠΑ και όχι από την Κίνα.

Άλλωστε, στις 15 Απριλίου ο γενετιστής, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και διευθυντής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ, Φράνσις Κόλλινς, υποστήριξε ότι ο κορονοϊός ενδεχομένως εξαπλωνόταν αθορύβως στους ανθρώπους επί έτη.

Κάτι τέτοιο μας θυμίζει την ιστορία του AIDS, το οποίο προτού έρθει στο προσκήνιο το 1981 ως “νόσος των ομοφυλοφίλων” στην Καλιφόρνια, θέριζε τους τοξικοεξαρτημένους της Νέας Υόρκης ως “junckie pneumonia”, χωρίς να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, με τα απώτερα κρούσματα να προσδιορίζονται εκ των υστέρων στην κεντρική Αφρική της δεκαετίας του ’60.

Στην περίπτωση του Sars-Cov2 η γενετική ανάλυση έχει ακόμη πολλά να πει. Στις 24 Απριλίου, ερευνητές του Ινστιτούτου Pasteur στη Γαλλία ανακοίνωσαν τα συμπεράσματα της μελέτης δειγμάτων από 97 ασθενείς με Covid-19 από την περιοχή του Παρισιού.

Η φυλογενετική ανάλυση εντόπισε διαφορετικά στελέχη του ιού, με το κυρίαρχο να μην ανάγεται σε κάποια από τις πολλαπλές εισαγωγές του από το εξωτερικό, αλλά να κυκλοφορεί εγχωρίως.

Αντίστοιχη έρευνα των Πίτερ Φόρστερ, Λούσι Φόρστερ και Κόλιν Ρένφριου του Πανεπιστηίου του Καίμπριτζ, με βάση το γονιδίωμα 160 δειγμάτων ανακάλυψε τρεις βασικές παραλλαγές του κορονοϊού, εκ των οποίων η Α (η “προγονική”) και η C κυκλοφορούν κυρίως στην Ευρώπη και Αμερική, ενώ η Β κυριαρχεί στην ανατολική Ασία.

Όλα αυτά έχουν ασφαλώς τεράστιο επιστημονικό ενδιαφέρον, καθώς η πανδημία βρίσκεται σε εξέλιξη και η ιστορία της δεν έχει ακόμη χαρτογραφηθεί.

Συμβαίνει όμως να έχουν και σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις, καθώς το σκηνικό μιας νεοψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης Κίνας και Δύσης έχει ήδη στηθεί, με την εκατέρωθεν ανταλλαγή κατηγοριών συνομωσιολογικής χροιάς, την φιλολογία περί διεκδίκησης αποζημιώσεων από το Πεκίνο κ.ο.κ.

Το “ποιος κόλλησε ποιόν” και “ποιος με την αμέλεια ή την κρυψίνοιά του άφησε να θεριέψει μια απειλή για όλο τον πλανήτη” είναι ερωτήματα τα οποία η πολιτική σπεύδει να απαντήσει προτού η επιστήμη καταλήξει στα δικά της συμπεράσματα.

ΠΗΓΗ: Capital.gr