Χώρες Quad: Το νέο ΝΑΤΟ στον Ειρηνικό;
Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα
Την ώρα που το ΝΑΤΟ διέρχεται τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία του και ενώ ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron το είχε χαρακτηρίσει εγκεφαλικά νεκρό, φαίνεται πως οι ΗΠΑ μοιάζουν να ενδιαφέρονται για ένα νέο αμυντικό σύμφωνο στον Ινδο- Ειρηνικό.
Η Ουάσινγκτον στοχεύει να επισημοποιήσει τις στενότερες αμυντικές σχέσεις Ινδο-Ειρηνικού με την Ινδία, την Ιαπωνία και την Αυστραλία σε κάτι που μοιάζει περισσότερο με τον Οργανισμό Συνθήκης του Βόρειου Ατλαντικού (ΝΑΤΟ), σύμφωνα με δηλώσεις που είχε κάνει ο Stephen Biegun, Deputy Secretary του State Department.
Στόχος της αμερικανικής κυβέρνησης είναι να ολοκληρώση την ομαδοποίηση της με τις χώρες αυτές προκειμένου να συνεργαστούν ως προπύργιο ενάντια σε «μια πιθανή πρόκληση από την Κίνα». Όπως τόνισε ο Biegun «η περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού στην πραγματικότητα στερείται ισχυρών πολυμερών δομών» και συνέχισε «δεν έχουν τίποτα από το θάρρος του ΝΑΤΟ ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Θυμηθείτε ότι ακόμη και το ΝΑΤΟ ξεκίνησε με σχετικά μέτριες προσδοκίες και ορισμένες χώρες αρχικά επέλεξαν ουδετερότητα έναντι της ένταξης τους », πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, προειδοποίησε ότι η Ουάσινγκτον θα διατηρήσει τις φιλοδοξίες της για ένα ΝΑΤΟ του Ειρηνικού «ελεγμένο», λέγοντας ότι μια τέτοια επίσημη συμμαχία «θα συμβεί μόνο εάν οι άλλες χώρες είναι τόσο δεσμευμένες όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες» αφήνοντας ουσιαστικά αιχμές για την κατάσταση που επικρατεί στη Βορειοατλαντική συμμαχία.
Η συγκεκριμένη συμμαχία των τεσσάρων χωρών στην οποία αναφέρεται η Ουάσιγκτον και προσπαθεί να την ισχυροποιήσει δεν είναι καινούργια. Πρόκειται για την συμμαχία χωρών Quadrilateral Security Dialogue
Ο Τετράπλευρος Διάλογος για την Ασφάλεια (QSD, γνωστός και ως Quad) είναι ένα άτυπο στρατηγικό φόρουμ μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας και της Ινδίας, το οποίο διατηρείται από ημι τακτικές συνόδους κορυφής, ανταλλαγές πληροφοριών και στρατιωτικές ασκήσεις μεταξύ των κρατών μελών. Το φόρουμ ξεκίνησε ως διάλογος το 2007 από τον πρωθυπουργό Shinzo Abe της Ιαπωνίας, με την υποστήριξη του αντιπροέδρου Dick Cheney των ΗΠΑ, του πρωθυπουργού John Howard της Αυστραλίας και του πρωθυπουργού Manmohan Singh της Ινδίας.
Ο διάλογος ήταν παράλληλος με κοινές στρατιωτικές ασκήσεις πρωτοφανούς κλίμακας, με τίτλο Exercise Malabar. Η διπλωματική και στρατιωτική διευθέτηση θεωρήθηκε ευρέως ως απάντηση στην αύξηση της κινεζικής οικονομικής και στρατιωτικής δύναμης, και η κινεζική κυβέρνηση ανταποκρίθηκε στο Quad εκδίδοντας επίσημες διπλωματικές διαμαρτυρίες στα μέλη της. Να ενημερώσουμε εδώ πως η ετήσια ναυτική άσκηση Malabar ως θεσμός είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, το 1992, ως διμερής άσκηση μεταξύ Ινδίας και Ηνωμένων Πολιτειών και πραγματοποιούνταν κυρίως στον Κόλπο της Βεγγάλης.
Οι σχέσεις των τεσσάρων χωρών ανανεώθηκαν πρόσφατα και πιο συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια των Συνόδων Κορυφής του ASEAN το 2017 όπου αποφάσισαν την αναβίωση του συμφώνου ασφαλείας για να αντιμετωπίσουν τις εντάσεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας καθώς και τις κινεζικές εδαφικές φιλοδοξίες.
Οι παραπάνω δηλώσεις Biegun έρχονται να επιβεβαιώσουν την στροφή των ΗΠΑ από τον γεοπολιτικό χώρο της Ευρώπης όπου κυριαρχεί το ΝΑΤΟ αλλά και να προστεθούν στην απαξίωση που έχει επιδείξει για το θεσμό ο σημερινός Αμερικανός πρόεδρος. Στο σημερινό πολυπολιτικό κόσμο, όπου οι δυνάμεις αναδιαμορφώνονται, μοιάζει να αλλάζουν και οι συμφωνίες χωρών.
