Πώς η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε το “διαζύγιό” της από τους Παλαιστίνιους μετά από δεκαετίες

Του Zev Chafets
Bloomberg Opinion 

Την περασμένη εβδομάδα, σε μια σειρά τριών μερών στο ελεγχόμενο από τη σαουδαραβική κυβέρνηση τηλεοπτικό δίκτυο Al Arabiya, η Σαουδική Αραβία επέδωσε στην παλαιστινιακή ηγεσία τα έγγραφα “διαζυγίου” τους και έναν εντυπωσιακό “λογαριασμό” ο οποίος εξηγούσε τη διάλυση της σχέσης τους.

Την “επίδοση” του διαζυγίου ανέλαβε ο πρίγκιπας Μπαντάρ Μπιν Σουλτάν, ο κορυφαίος βετεράνος πολιτικός άνδρας της χώρας, ο οποίος εξέθεσε ωμά τις αποτυχίες των Παλαιστινίων ηγετών σε πολιτικό επίπεδο εδώ και πάνω από 70 χρόνια.

Ο ίδιος αναφέρθηκε ακόμη στη ματαιότητα των σημερινών παλαιστινιακών πολιτικών και το εντελώς αβέβαιο μέλλον το οποίο αυτές θα κομίσουν στους ανθρώπους τους οποίους υποτίθεται ότι η ηγεσία των Παλαιστινίων επιθυμεί να εκπροσωπήσει.

Καμία αραβική κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει ποτέ σε μια τόσο σκληρή δημόσια καταγγελία όσον αφορά το παλαιστινιακό κίνημα. Ο Μπαντάρ, πρώην πρεσβευτής της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσινγκτον και πρώην γενικός γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Σαουδικής Αραβίας, είναι πλέον ένας απλός ιδιώτης, ωστόσο προσωπικότητες της κοινότητας των ισραηλινών υπηρεσιών Πληροφοριών και άλλοι εμπειρογνώμονες με τους οποίους συζήτησα δεν εξέφρασαν καμία αμφιβολία ότι μιλούσε εκ μέρους του Παλατιού και πιο συγκεκριμένα του πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν.

Πράγματι, ο διευθυντής του γραφείου του πρίγκιπα διαδόχου, Μπαντρ Αλ Ασάκερ, επαίνεσε δημόσια την τηλεοπτική συνέντευξη – σειρά ως “γεμάτη αδιαμφισβήτητα γεγονότα”.

Αποτυχίες δεκαετιών

Ο Μπαντάρ μίλησε στα αραβικά, προκειμένου να είναι βέβαιος ότι αυτά τα γεγονότα θα έφταναν σε κάθε χώρα της περιοχής, καθώς και με αγγλικούς υπότιτλους για το διεθνές κοινό. Ξεκίνησε επιβεβαιώνοντας τη σαουδαραβική υποστήριξη “προς όλα τα νόμιμα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού” και εξέθεσε τους τρόπους με τους οποίους η κυβέρνησή του παρέμεινε σταθερά δίπλα στους Παλαιστίνιους κατά τη διάρκεια δεκαετιών ματαιότητας και οπισθοδρόμησης.

“Ο παλαιστινιακός σκοπός είναι δίκαιος, ωστόσο οι βασικοί φορείς του είναι σκέτη αποτυχία”, είπε. “Ο ισραηλινός σκοπός είναι άδικος, ωστόσο οι υποστηρικτές του έχουν αποδειχθεί επιτυχημένοι”.

Ο πρίγκιπας ξεκινά μάλιστα την εξιστόρησή του με τον πρώτο ηγέτη των Παλαιστίνίων, τον Μουφτή της Ιερουσαλήμ. “Ο Αμίν Ελ Χουσεϊνί τη δεκαετία του 1930 ποντάρει τους Ναζί της Γερμανίας”, υπενθύμισε ο Μπαντάρ. “Αναγνωρίστηκε από τη Γερμανία, τον Χίτλερ και τους Ναζί για τη στάση του δίπλα τους και εναντίον των συμμάχων”.

Ωστόσο, ο Μπαντάρ σημειώνει ότι εκτός από τις εκπομπές του ραδιοφωνικού σταθμού του Βερολίνου, η αφοσίωσή του Χουσεϊνί στους Ναζί δεν του απέφερε τίποτε και μόνο κακό έκανε στον παλαιστινιακό σκοπό.

Ο Μπαντάρ συνεχίζει παραθέτοντας έναν κατάλογο παρόμοιων αρνητικών επιλογών και αποφάσεων: απόρριψη από πλευράς των Αράβων του σχεδίου των Ηνωμένων Εθνών περί διαίρεσης του εδάφους της ιστορικής Παλαιστίνης του 1948, το οποίο θα έδινε στους Παλαιστινίους ένα ανεξάρτητο κράτος.

Απόρριψη από πλευράς του Αραβικού Συνδέσμου του ψηφίσματος 242 του ΟΗΕ μετά τον πόλεμο του 1967 που ζητούσε την απόσυρση του Ισραήλ από τα κατεχόμενα εδάφη, απόρριψη από την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης του Σχεδίου Κλίντον το 2000 που θα έδινε στους Παλαιστινίους ένα κράτος στο μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Όχθης και της Γάζας.

Η πιο ενδιαφέρουσα απόρριψη ήρθε το 1979, στο Καμπ Ντέιβιντ. Το Ισραήλ προσέφερε στους Παλαιστινίους αυτονομία στα κατεχόμενα εδάφη. Ο Γιασέρ Αραφάτ απέρριψε την ιδέα χωρίς συζήτηση. Δεκαέξι χρόνια αργότερα, ο Αραφάτ υπέγραψε τη Συμφωνία του Όσλο με το Ισραήλ. Ο Μπαντάρ τού ζήτησε τότε να συγκρίνει αυτή τη συμφωνία με τους όρους που είχε απορρίψει 16 χρόνια νωρίτερα. Ο Αραφάτ είπε ότι η προσφορά αυτονομίας του 1979 ήταν “10 φορές καλύτερη” από το Όσλο.

Ο Μπαντάρ ρώτησε τον Αραφάτ γιατί, λοιπόν, απέρριψε μια τόσο καλή συμφωνία όσο εκείνη του Καμπ Ντέιβιντ. Ο Αραφάτ απάντησε, σύμφωνα με τον Μπαντάρ, ότι ήθελε να υπογράψει, ωστόσο απέφυγε να το πράξει επειδή ο Χάφεζ Αλ Άσαντ (τότε δικτάτορας της Συρίας και πατέρας του νυν δικτάτορα) απείλησε να τον σκοτώσει αν το έπραττε. “Θυμάμαι να σκέφτομαι εκείνη την εποχή”, λέει ο Μπαντάρ στο κοινό του Al Arabiya, “ότι θα μπορούσε να είχε γίνει ο ίδιος ένας και μόνος μάρτυρας και να έσωζε έτσι εκατομμύρια Παλαιστίνιους”.

Η ιστορία την οποία αφηγείται ο Σαουδάραβας πρίγκιπας δεν αποτελεί μόνον ένα χαστούκι στον Αραφάτ, αλλά και στους σημερινούς ηγέτες στη Ραμάλα που ασκούν παρόμοια αρνητική διπλωματία.

“Έρχεται μια ευκαιρία και στη συνέχεια χάνεται”, λέει ο Μπαντάρ. Όταν πια οι Παλαιστίνιοι φτάνουν να αποδεχθούν να συζητήσουν μια ιδέα, εκείνη δεν είναι πλέον στο τραπέζι. Το πιο σημαντικό, αυτό ισχύει  και σήμερα για την απόρριψη εκ μέρους των Παλαιστινίων του τρέχοντος αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου, το οποίο βασίζεται στο μοντέλο της προσφοράς αυτονομίας του 1979, την οποία ο Αραφάτ απέρριψε με λύπη, αν και, δεδομένου ότι εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινοί ζουν πλέον σε αυτές τις περιοχές, ενώ η Γάζα και η Δυτική Όχθη παραμένουν προς το παρόν χωρισμένες, το προτεινόμενο μέγεθος αυτονομίας θα ήταν μικρότερο.

Στροφή στον πραγματισμό

Ο πρίγκιπας Μπαντάρ είναι ευθύς για τους λόγους που τον οδήγησαν στον “μονόλογό” του. Πρώτον, θέλει να κάνει μια έκθεση του πόσο σκληρά έχουν δουλέψει οι Σαουδάραβες για λογαριασμό των Παλαιστινίων εδώ και δεκαετίες. Δεύτερον, σκοπός του είναι να διαβεβαιώσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, χώρες που δαιμονοποιούνται αυτό τον καιρό από τους Παλαιστινίους για την εκ μέρους τους αναγνώριση του Ισραήλ – αλλά και οποιασδήποτε άλλη αραβική χώρα σκέφτεται να κάνει ένα παρόμοιο βήμα – ότι έχουν τη στήριξη των Σαουδαράβων.

Τρίτον, εγκαλεί την ΟΑΠ και τη Χαμάς για τη σύναψη εκ μέρους τους συμμαχιών με μη αραβικές χώρες όπως η Τουρκία και το Ιράν, τις οποίες οι Σαουδάραβες θεωρούν επικίνδυνες. Δίνει δε το “σήμα” ότι οι Σαουδάραβες θα διαπραγματευτούν μόνον με μια νέα γενιά ρεαλιστικών, μετριοπαθών και αξιόπιστων Παλαιστινίων συνομιλητών.

Για τους σημερινούς ηγέτες, ο Μπαντάρ είναι ειλικρινής: “Είναι δύσκολο να τους εμπιστευτούμε και να κάνουμε κάτι για τους Παλαιστίνιους όσο αυτοί βρίσκονται στην ηγεσία”.

Ο πρίγκιπας, ο οποίος αναδημοσίευσε όλα όσα είπε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καταλήγει με μια δήλωση ανεξαρτησίας από τις παλιές υποχρεώσεις. “Κατά τη δική μου προσωπική γνώμη”, λέει, “βρισκόμαστε σε ένα στάδιο στο οποίο, αντί να ανησυχούμε για το πώς να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις τις σχετικές με το Ισραήλ προκειμένου να εξυπηρετήσουμε τον παλαιστινιακό σκοπό, πρέπει να δώσουμε περισσότερο βάρος στην εθνική μας ασφάλεια και στα εθνικά μας συμφέροντα”.

Αυτό δεν αποτελεί, φυσικά, απλώς μια προσωπική θέση του Μπαντάρ. Είναι η πολιτική της σαουδαραβικής κυβέρνησης, η οποία τον έβγαλε στον αέρα όχι μία αλλά τρεις φορές την περασμένη εβδομάδα.

Οι Ισραηλινοί στρατηγιστές από καιρό μοιράζονται αυτή την εκτίμηση. Ελπίζουν δε ότι η νέα θέση της Σαουδικής Αραβίας θα οδηγήσει τους Παλαιστινίους σε μια πιο ρεαλιστική θέση για τις προοπτικές του κινήματός τους.

πηγή: Capital.gr