Τηλεπισκόπηση: Το γεωστρατηγικό πλεονέκτημα των Η.Π.Α
Γράφει ο Αριστείδης Ρούνης*
Στην αλληλεπίδραση των διεθνών ή διμερών σχέσεων των κυρίαρχων κρατών ανά την υφήλιο, γίνονταν και θα συνεχίσουν να καταβάλλονται προσπάθειες στο πεδίο εφαρμογής μιας ιδανικής εξωτερικής πολιτικής. Η εξωτερική πολιτική θα αποτελείται, τόσο από άσκηση διπλωματίας, όσο και από την χρήση της στρατιωτικής ισχύος με τις Ένοπλες Δυνάμεις. Είναι οι απαιτούμενες κινήσεις στις οποίες προχωρά ένα κράτος, ενταγμένες στο πλαίσιο της γεωστρατηγικής, με κύρια επιδίωξη την εξυπηρέτηση στο μέγιστο δυνατό βαθμό των συμφερόντων του. Αυτά μπορεί να είναι στόχοι πολιτικού, οικονομικού ή κοινωνικού επιπέδου.
Ωστόσο, πολλές φορές αυτό πραγματοποιείται, χωρίς να λαμβάνει υπόψη της το Διεθνές Δίκαιο (ΔΔ), αλλά και την πιθανότητα πρόκλησης ένοπλης σύγκρουσης, εξαιτίας αντιδράσεων των λοιπών κρατών του πλανήτη. Στοχεύει, με άλλα λόγια, στην ικανοποίηση μιας προτεραιότητας, που αυτή έχει θέσει, χωρίς να ενδιαφέρεται για τις συνέπειες των αποφάσεων της. Συνήθως, θα αντιμετωπίσει την αντίδραση από μια χώρα, οικονομικά εύρωστη. Η αναφορά γίνεται για τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Η.Π.Α), μια από τις «Μεγάλες Δυνάμεις», οι οποίες για την επίτευξη των στόχων τους χρησιμοποιούν μια σειρά από μέσα υψηλής τεχνολογίας, τα οποία προμηθεύονται από πολυεθνικές εταιρίες, που αποτελούν εξίσου διεθνές «παίχτες» και φορείς ΔΔ.
Ένας σημαντικός παράγοντας της χρήσης αυτών είναι η δυνατότητα συλλογής στοιχείων για λογαριασμό των Η.Π.Α. Ο σκοπός συνήθως περιλαμβάνει τη διαμόρφωση μιας εκτίμησης για την κατάσταση που επικρατεί σε ένα κράτος, μέσω της επεξεργασίας και ανάλυσης των συλλεχθέντων στοιχείων. Έτσι, καθώς η ανθρωπότητα βρίσκεται στο έτος 2021, ποιο μπορεί να είναι το αξιοσημείωτο αυτό τεχνολογικό μέσο; Η απάντηση στο ερώτημα είναι οι δορυφόροι για στρατιωτικούς σκοπούς, που εκτοξεύονται προς όφελος τους και προσφέρουν ιδιαίτερες γνώσεις στις Η.Π.Α. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πραγματοποιήσει καινοτόμα βήματα στο συγκεκριμένο τεχνολογικό τομέα, ενισχύοντας το ευρύτερο στρατηγικό περιβάλλον ασφαλείας τους.
Το πλαίσιο εντός του οποίου διεξάγεται όλη αυτή η δραστηριότητα, είναι ο περίφημος κλάδος της Τηλεπισκόπησης, Remote Sensing, στην αγγλική γλώσσα. Ειδικότερα, οι Η.Π.Α επενδύουν αξιόλογα χρηματικά ποσά στην χρήση των επιστημονικών αυτών μεθόδων, προς όφελος τους. Αρχικά, αξίζει να επεξηγηθεί ο ορισμός αυτού του ανερχόμενου κλάδου. Στην ουσία, συνιστά την τεχνική συλλογής πληροφοριών για αντικείμενα που βρίσκονται στη γήινη επιφάνεια, μέσα από την ανάλυση δεδομένων που συλλέγονται από ειδικούς αισθητήρες, οι οποίοι όμως δεν έχουν φυσική επαφή με τα αντικείμενα, όπως μαρτυρά και το πρώτο συνθετικό της έννοιας. Αυτοί οι αισθητήρες, δύνανται να τοποθετηθούν σε πληθώρα εξοπλιστικών προγραμμάτων σύγχρονης τεχνολογίας. Τα βασικότερα από αυτά, είναι οι δορυφόροι (Satellites) και τα μη επανδρωμένα αεροχήματα (UAV’s). Δεν είναι άγνωστη η χρήση τους, παρόλο που τα τελευταία έτη όλο και περισσότερες χώρες τα χρησιμοποιούν.
Από όλα τα παραπάνω εκτιμάται πως, το στρατηγικό πλεονέκτημα της τηλεπισκόπησης, δεν πρέπει να θεωρείται αμελητέο. Υφίσταται πάντοτε η πιθανότητα για διπλωματική ανατροπή στις διμερείς και διεθνείς σχέσεις που αναπτύσσονται διεθνώς. Ως εκ τούτου, όταν υπάρξει ανάγκη για εμπλοκή σε μια σύρραξη με χρήση των Ενόπλων Δυνάμεων, οι στρατιωτικοί δορυφόροι, με ενσωματώμενη εγκατάσταση αισθητήρων, που τίθεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη Γη, θα έχουν καθοριστικό ρόλο στην έκβαση των επιχειρήσεων. Έτσι, όταν κάπου οι Η.Π.Α δεν κατορθώσουν να κερδίσουν αυτά που αναμένουν στο διπλωματικό τομέα, ίσως χρησιμοποιήσουν το «όπλο» αυτό.
Καταλήγοντας, καθώς οι Η.Π.Α αποτελούν μια «υπερδύναμη», δύνανται να εφαρμόσουν την «soft power» ή και την «hard power», ανά πάσα ώρα και στιγμή. Σαφώς, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αναμονή των κινήσεων του νέου Αμερικανού Προέδρου Μπάιντεν σε πληθώρα γεωστρατηγικών περιοχών της γης. Όμως, είναι λογικό κράτη όπως η Ρωσική Συνομοσπονδία και το Ιράν να αποτελούν συνεχώς τον ανταγωνιστή των Η.Π.Α σε κάθε «μέτωπο».
*Φοιτητής τμήματος ΒΣΑΣ/ΠΑΜΑΚ
