Χούλιγκανς: η “δεξαμενή στρατολόγησης” εγκληματικών στοιχείων

Τι προκαλεί όμως την βία στα γήπεδα; Ας μου επιτραπεί να περιοριστούμε στα πρόσωπα των οπαδών και όχι στη φύση των αθλημάτων, καθώς η βία δεν ακολουθεί όπως θα δείτε την μορφή του αθλήματος αλλά διαφορετικές αιτίες και αφορμές, πολλές φορές ανεξάρτητα από το άθλημα. Σε γνωστή τηλεοπτική εκπομπή είχαν παρουσιάσει πριν από χρόνια την άμυαλη έκδοση ενός ατόμου που σπάει και ρημάζει περιουσίες ή έρχεται σε αντιπαράθεση με οπαδούς αντίπαλων ομάδων με μη λογικά επιχειρήματα ως αιτία. Όπως κόντρα μεταξύ πόλεων, χρώμα φανέλας, ακόμα και μια λεκτική παρεξήγηση. Τα πράγματα κατά τη γνώμη μου είναι εντελώς διαφορετικά έχοντας ως ενδείξεις δημοσιεύματα και δηλώσεις από μεγαλοπαράγοντες σε αθλητικές ανώνυμες εταιρίες. “Αυτούς έχουμε, τι να κάνουμε!”, “Οι φίλαθλοι μας είναι θερμοί υποστηρικτές της ομάδος μας”, “Προκλήθηκαν από τους απέναντι με νοήματα ή πανό”, κτλ.

Αστεία πραγματικά ως δικαιολογίες με αποκορύφωμα τραγελαφικά που ακούμε ή διαβάζουμε σε δηλώσεις στα ΜΜΕ και στις δικαστικές αίθουσες από νομικούς εκπροσώπους σωματείων για να μη φάνε μεγάλη τιμωρία και χάριν αυτού, δίνουν και το ελεύθερο στους υπαίτιους των επεισοδίων.Υπάρχουν και μέσα μαζικής ενημέρωσης που υποστηρίζουν οπαδικά κάποιες ομάδες σε αθλήματα, ειδικά εκείνα μεγάλης απήχησης, όπου φανατίζουν τον οπαδό της ομάδος για να δημιουργήσει “θερμή ατμόσφαιρα” που χωρίς έλεγχο όμως γίνεται ανεξέλεγκτη και, φυσικά, οι υπαίτιοι νίπτουν τα χείρας τους μετά και κραυγάζουν ή εθελοτυφλούν απέναντι σε όσα έχουν συμβεί. Αυτό θεωρώ ότι είναι το κομμάτι που δεν έχει να κάνει με τον αθλητισμό αλλά με το όποιο παρασκήνιο κρύβεται πίσω του. Από εκμετάλλευση του συναισθήματος των φιλάθλων για προσωπική κάλυψη μέχρι και ως μοχλό πολιτικής πίεσης στα τεκταινόμενα της χώρας. Κομμάτι που λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος για διοργάνωση και συμμετοχή και άλλων στοιχείων, που πολλές φορές ελάχιστα έχουν να κάνουν με την ιδέα της υποστήριξης της ομάδος. Γιατί όσο  φανατισμένος να είναι κάποιος, όταν τον καλούν οι ίδιοι οι παίκτες της ομάδας του να μην πετάει/σπάει/ρημάζει, τότε σταματά,  εκείνοι όμως που συνεχίζουν σαφώς και δεν είναι ούτε καν “βαμμένοι οπαδοί”.

Ερχόμενος αμέσως μετά στο θέμα των οργανωμένων οπαδών και συνδέσμων με τον τρόπο που λειτουργούν στη χώρα μας ας κάνουμε μια σύγκριση με τα fan clubs άλλων ομάδων εξωτερικού που έχουν όλα τα στοιχεία καταγεγραμμένα και αποδίδονται, αν ζητηθούν, όπως αποδίδεται και ο αριθμός των ηλεκτρονικών εισιτηρίων που έχουν στο όνομα τους. Στους ελληνικούς συλλόγους βέβαια αυτό δεν ισχύει και είναι γνωστό πως κάποιοι χρησίμευαν και ως αποθήκες πρόχειρων οπλοστάσιων, όπως έχει αποφανθεί και η δικαιοσύνη για αυτά τα μέρη. Χώροι νοικιασμένοι σε μια ομάδα ανθρώπων με ένα τυπικό Δ.Σ. που ανανεώνεται μέσω άτυπων εκλογών, οι οποίοι φυσικά δεν ενημερώνουν και το αντίστοιχο καταστατικό έγκαιρα. Κλειστά clubs μελών με δηλωμένη “υποταγή” σε ομάδα-χρώμα ή μήπως σε εκείνον που θα πάει με τα νερά τους και βοηθήσει και με κάποιο τρόπο την λειτουργία αλλά και το σύνολο των “μελών” τους;

Κατά καιρούς έχουμε δει δημοσιεύματα στηριζόμενα σε ενδείξεις που καταδείκνυαν κάποια σχέση με τα κλειστά clubs και αξιωματούχους ομάδων ή ακόμα και τρίτα πρόσωπα με πολύ σκοτεινό παρασκήνιο πίσω τους. Αν ισχύουν; Δύσκολο να ισχυριστεί κανείς ότι γνωρίζει κάτι τέτοιο, χωρίς να έχει ατράνταχτες αποδείξεις.

Παρόλα αυτά όμως, σαν μαθηματικό θεώρημα, πολλαπλές αξιώσεις που οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα, ουσιαστικά δημιουργούν και αξίωμα. Στην περίπτωση λοιπόν των οργανωμένων στρατών, όπως αποκαλούνται, οι ενδείξεις είναι όχι απλά φανερές, αλλά εξόφθαλμες με ιστορικό όπου, όπως είπα και στην αρχή, δικηγόροι πληρωμένοι από αθλητικές εταιρίες και σωματεία φρόντιζαν για την υπεράσπιση κατηγορουμένων “Hooligans”. Παράλληλα με όσα αναφέρω παραπάνω, έχουν υπάρξει ακόμα περισσότερα δημοσιεύματα που αναρωτιούνται για το πόθεν έσχες αρκετών οικονομικών περιουσιών ανθρώπων με οπαδική ιδιότητα, η οποία δεν συνάδει με το επάγγελμα τους και με το ύψος της οικονομικής τους κατάστασης.

Καλά όλα αυτά, αλλά γιατί κάποιος που είναι απλός οπαδός με ιδιότητα ανεγκέφαλου όπως περιγράφεται στη πιο πάνω αναφερόμενη τηλεοπτική εκπομπή, να μπει σε διαδικασία να σπάσει και να ρημάξει ή ακόμα και να σκοτώσει κάποιον που δεν γνωρίζει επειδή απλά υποστηρίζει άλλη ομάδα; Εδώ μπαίνουμε σε κοινωνιολογικά χωράφια και ψυχολογία του όχλου και δεν αρκούν μερικές γραμμές ενός κειμένου για ανάλυση. Η βασική ιδέα είναι ότι αρκετοί άνθρωποι νιώθουν καλύτερα και πιο ισχυροί όταν ανήκουν σε ομάδες, σε στυλ συμμορίας που τους αλληλοπροστατεύει με συνδετικό κρίκο την  άσκηση βίας.

Έτσι, ειδικότερα ο νεαρός με μειωμένη την κριτική ικανότητα σκέψης, θεωρεί πως το να ανήκει μέσα σε ενα ισχυρό κλειστό club του δίνει την ικανότητα της ισχύος απέναντι σε άλλους. Μέσα από αυτό εξελίσσεται ένας άτυπος ανταγωνισμός μεταξύ των οπαδικών ομάδων που καταλήγει σχεδόν πάντα σε εξάρσεις βίας, παρόμοιες με αυτές ενός όχλου. Δράση βασισμένη μόνο σε συναισθήματα, άνευ λογικής και διάκρισης, παρά μόνο στο εκείνοι και εμείς. Αυτό φυσικά ισχύει για την πλειοψηφία καθώς υπάρχει και μια μειοψηφία που όντως διαχειρίζεται τον όχλο αυτό, καθώς και τις όποιες καταστάσεις προκύπτουν, υπακούοντας με την σειρά τους σε άλλες οδηγίες και γραμμές.

Οι ομάδες αυτές όμως, όπως σε κάθε μορφή βίας αποτελούν δεξαμενή, πιθανώς, και για άλλες μορφές εγκληματικότητας. Ας μην ξεχνάμε πως η βία είναι πολυπρόσωπη, αλλά πάντα με τα ίδια χαρακτηριστικά. Οι παρατάξεις αυτές σε βίαια επεισόδια δρουν ακριβώς όπως θα τις έβλεπε κανείς σε μια πορεία ή σε μια επίθεση εναντίον κάποιου στόχου με απώτερο σκοπό κάποιο όφελος. Αρχικά πρόκληση, αμέσως μετά χτυπήματα αναγνωριστικά σε διάφορα σημεία και στο τέλος η συνολική επίθεση του όχλου.

Αν τύχει να δείτε ποτέ επεισόδια από κάποια πορεία, παρατηρήστε τον τρόπο δράσης τους σε σύγκριση με αυτόν που έχουν συνήθως στα γήπεδα και θα δείτε αρκετές ομοιότητες. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως οι περισσότεροι που έχουν συλληφθεί και κατηγορηθεί σε πορείες, έχουν πλούσιο ιστορικό προσαγωγών και σε επεισόδια στα γήπεδα. Επίσης, δεν είναι τυχαίο πως ο μέσος όρος των στρατών αυτών είναι μέσης ή κατώτερης εκπαίδευσης και νεαρής ηλικίας με αποτέλεσμα να παρασύρονται ευκολότερα καθώς δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως το κριτήριο της λογικής και της σκέψης τους ως άτομα. Είναι πολύ πιο εύκολο να χειραγωγηθεί ένα μυαλό που δέχεται εύκολα την ισοπέδωση της σκέψης και του προσωπικού του οφέλους, αν δοθεί ως αντίτιμο η συμμετοχή σε κάτι μεγαλύτερο και κλειστό ταυτόχρονα, που θα το κάνει να νιώθει μοναδικά και παράλληλα μέλος ενός ισχυρού συνόλου σε φυσική δύναμη, αναπτύσσοντας ουσιαστικά το συναίσθημα της αγέλης.

Σε όλο αυτό το πρόβλημα έρχεται να προστεθεί και το θέμα της φύλαξης/καταστολής εντός γηπέδου, μαζί με το δίλημμα αν θα είναι η ΕΛ.ΑΣ αυτή που θα συμμετέχει ή ιδιωτικές εταιρίες προστασίας. Η ΕΛ.ΑΣ, λογικά, σε ένα διαγωνισμό μεταξύ δύο ιδιωτικών εταιριών/σωματείων (έστω και αν πρόκειται για θεάμα κοινωνικής αποδοχής) όπου υπάρχει κοινό, δεν θα πρέπει να υφίσταται εντός του χώρου. Υπόλογοι θα πρέπει πάντα να είναι οι διοργανωτές και σε περίπτωση αδυναμίας τους να παρέχουν ασφαλή χώρο για το θέαμα αυτό, να τους αφαιρείται το δικαίωμα τέλεσης τέτοιων αγώνων.

Τελευταία είδαμε ιδιωτικές εταιρίες προστασίας, που όμως λόγω νομοθετικού κωλύματος, στην ουσία ούτε έρευνα μπορούν να κάνουν, πόσο μάλλον “σύλληψη” και αποβολή του ταραχοποιού στοιχείου. Επιπρόσθετα, αρκετά συχνά έχουμε δει ομάδες τέτοιας περιφρούρησης να εισβάλουν ακόμα και στον αγωνιστικό χώρο δίπλα σε αθλητές την ώρα του αγώνα! Μάλιστα, δεν είναι και λίγες οι φορές που τα σωματεία/εταιρίες καταφεύγουν στην κατηγορία της ΕΛ.ΑΣ ως αποδιοπομπαίο τράγο για το πρόβλημα που οι ίδιοι δημιουργούν, καλώντας οπαδούς να υποστηρίξουν “μέχρι τέλους” την ομάδα τους για να κερδίσει κάποιο αγώνα ή τρόπαιο. Είναι ακριβώς σαν να έχεις τον εμπρηστή να βάζει φωτιά να κάψει το διπλανό οικόπεδο και να κατηγορεί μετά την Πυροσβεστική γιατί δεν πρόλαβε και κάηκε όλος ο κάμπος.

Η μαρτυρία  ενός πρώην οργανωμένου οπαδού είναι αφοπλιστική. Το κείμενο το παραθέτω ως έχει (με κάποιες ορθογραφικές διορθώσεις μόνο) καθώς  δείχνει πολλά που δεν γνωρίζει αρκετός κόσμος.

…Τα άτομα που είναι στο κόλπο ξεκινάνε από μικρές ηλικίες τάζοντας τους λαγούς με πετραχήλια και καταλήγουν, αν δεν αποχωρήσουν εγκαίρως, εθισμένα πρεζόνια με αυτοσκοπό την εύρεση της “μυτιάς” με οποιοδήποτε κόστος (συγκρούσεις με τους υποτιθέμενους αντιπάλους,βαριές κακώσεις,θανάτους,βιασμούς καθώς και φυλάκιση αν γίνει η στραβή…) Ως γνωστό αυτοί είναι τα “μαύρα πρόβατα”…

Πως ξεκινάνε:

Από την ηλικία των 16 ακόμη,τα “κοράκια” εντοπίζουν άτομα τα οποία διψούν για φιλοδοξία, δημοσιότητα, γκόμενες, έχουν επιθετική συμπεριφορά ή ακόμη και άτομα με χαμηλή αυτοπεποίθηση που απλώς επειδή νιώθουν μειονεκτικά πιστεύουν εσφαλμένα ότι αν μπουν “μέσα” στην μαγική πύλη θα γαμάνε και θα δέρνουν… Αρχικά για να ενταχθείς σε μια θύρα οργανωμένων θα περάσεις κάποιες δοκιμασίες… Αν τις περάσεις επιτυχώς, τότε έμπασες το εισιτήριο και είσαι ο εκλεκτός όπως λέγεται… Αρχικά σου εμπιστεύονται τον ελαφρύ εξοπλισμό και αναλόγως που τα καταφέρνεις καλά θα σε βάλουν και στο ανάλογο πόστο… Ιεραρχία κατά κάποιο τρόπο…Η πορεία ως υποψήφιου μέλους μιας οργανωμένης ομάδος θυμίζει συμμορία εγκλήματος καθώς αφολυ ενταχθείς πρέπει να ακολουθήσεις τα παρακάτω:

Πριν τον αγώνα:

Όταν είσαι “στραβάδι” σε κάθε αγώνα πηγαίνεις αρκετές ώρες πιο πριν για να “προετοιμαστείς” αναλόγως… Από τα συνθήματα μέχρι και τη ψυχική σου ανάταση… Πριν τον αγώνα 2 μπυρόνια για να προετοιμάσεις το έδαφος, 2 red bull και στο τέλος το ελιξίριο που θα σε οδηγήσει στην επιθυμητή κατάσταση για αυτούς που “διαχειρίζονται” την θύρα.

Η ώρα του ελέγχου:

Εδώ είναι ένα σημείο στο οποίο “χωλαίνει” το πράγμα… Κατά τη διάρκεια των αγώνων η αστυνομία κανονικά ειναι υποχρεωμένη να ελέγχει τους πάντες εξονυχιστικά… Αυτό δεν γίνεται όμως για διάφορους λόγους. Όταν φτάνει η σειρ’α των “μπαρουτοκαπνισμένων” αποκαλούμενοι και ως “διαχειριστές” της θύρας, τότε αυτοί περνάνε χωρίς καν να τους ακουμπησουν… όταν ο νέος αστυφύλακας που είναι στα ΥΜΕΤ κάνει το λάθος να τον ελέγξει αγνοώντας κάποιες εντολές που εέχε πάρει πριν, (η καύλα του νέου αστυνομικού να αλλάξει το σύστημα) μετά το τέλος του αγωνα γυρνώντας, πέφτει θύμα άγριου ξυλοδαρμού από αγνώστους… Τυχαίο; 

Κατά τη διάρκεια του αγώνα:

Αφού  έχει ξεκινήσει ο αγώνας, ξαφνικά μέσα στον αγωνιστικό χώρο κάνουν την εμφανισή τους καπνογόνα, “δυναμίτες”, ρωμαϊκό και πολλά άλλα. Από πού  μπήκαν όμως; Μήπως πέταξαν; ΟΧΙ βέβαια… Όλα αυτά τα καλούδια εισέρχονται μέσα είτε από τους υποτιθέμενους σεκιουριτάδες, που οι περισσότεροι εξ αυτών είναι οργανωμένοι και τις περισσότερες φορές ειναι τα “μαντρόσκυλα” που κάνουν την “βρώμικη” δουλειά, είτε από τους τύπους που πουλάνε αναψυκτικά και ποπ κορν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, έχοντας όλα αυτά τα αθώα πραγματάκια κάτω από τα φυστίκια και τις κοκα-coles… Οι κύριοι υπεύθυνοι που τα βάζουν μέσα όμως είναι οι παράγοντες των ομάδων… Από τη στιγμή που αυτοί πάνε στο γήπεδο ώρες πιο πριν είναι πολύ εύκολο να τα περάσουν στη ζούλα και να μην εντοπισθεί ποτέ ο ένοχος, ούτε να βγει άκρη πώς μπήκαν αυτά μέσα…

Η πρέζα και ο μπάφος πάει σύννεφο… Επειδή τραγουδάνε συνέχεια τα κορόιδα της υπόθεσης πρέπει να νιώθουν πιο χαλαρά… Γι αυτό λοιπόν από τις πάνω σειρές ξεκιναει μια μεγάλη “μπάλα” από μπάφο και καταλήγει μέχρι το τελευταίο διάζωμα από χέρι σε χέρι… έτσι είναι όλοι καλά και δεν μένει κανένας παραπονεμένος… Μέσα στη θύρα κατά τη διάρκεια του αγώνα οι περισσότεροι από τους οργανωμένους είναι υπό την επήρεια πρέζας αψηφώντας κανόνες,σωματική ακεραιότητα και τους παίχτες της αντίπαλης ομάδας… Με λίγα λόγια είναι καλοκουρδισμένες μηχανές που κάνουν τα πάντα για μια “μυτιά”…

Οι “σκληροί” της θύρας για να εντάξουν ένα ατομο θα πρέπει ο “γκάβακας” να περάσει κάποιες δοκιμασίες… Αρχικά του εμπιστεύονται τον ελαφρύ εξοπλισμό και αν δείξει ότι το έχει, τότε γίνεται μέλος της οικογένειας… Οι σκληροπυρηνικοί που είναι σε κάθε θύρα όμως είναι αναγκαίο να έχουν το σημάδι ώστε να αναγνωρίζονται… Γι αυτό λοιπόν κάποιοι χτυπάνε tattoo. Και εδώ ένα σημαντικό κομμάτι: Ποτέ “διαχειριστές” της θύρας δεν είναι τα πρόσωπα που βλέπουμε στα ΜΜΕ και έχουν μεγάλη δημοσιότητα. Οι “διαχειριστές” πρέπει να παραμένουν αφανείς και να λειτουργούν κάτω από θολά τοπία χωρίς να “καρφώνονται”. Οπότε κάποιες tv-persona που μπορεί να δείτε στο “γυαλί” και σε ΜΜΕ γενικά… μόνο βιτρίνα είναι και τίποτα παραπάνω.Οι οργανωμένοι όμως έχουν και γυναίκες συμπαραστάτες… σχεδόν παρόμοιες συνθήκες και διαδικασίες όμως ισχύουν και για αυτές .Το θέμα των γυναικών στις θύρες είναι ένα άλλο μεγάλο κομμάτι που πολλοί δεν το γνωρίζουν… Γυναίκες φανατισμένες με την ομάδα (στο μυαλό τους αυτό έχει εντυπωθεί ως κίνητρο- οι πιο πολλές όμως έχουν ήδη γίνει φερέφωνα με την πρέζα) στρατολογούνται με σκοπό την προσέγγιση μέλων αντίπαλων ομάδων- θυρών με σκοπό να τους προξενίσουν μεγάλες ζημιές πάσης φύσεως. Ένα μεγάλο κομμάτι οργανωμένων ως στρατός ακολουθεί πάντα και σε αποστολές, σε παιχνιδία εκτός συνόρων Ελλάδας:Όταν οι αποστολές έχουν υποχρεώσεις σε άλλες χωρες, οι οργανωμένοι συνοδεύονται από σεκιουριτάδες… Η αστυνομία της χώρας ελέγχει τους οργανωμένους κανονικά και δεν τους βρίσκει τίποτα μεμπτό… Όταν όμως μπουν μέσα ξαφνικά έχουν εύκαιρα πολλά αιχμηρά αντικείμενα, καπνογόνα κτλ… Πού τα βρήκαν; Μήπως οι σεκιουριτάδες είναι οι από “μηχανής θεοί”;;; Επίσης όταν μέσα στο γήπεδο συγκρούονται οι οπαδοί μεταξύ τους, έχουν φροντίσει οι σεκιούριτι να κάνουν τις λεγόμενες “τρύπες” έτσι ώστε να αφήσουν κάποιους ειδικά εκπαιδευμένους στο βρώμικο παιχνίδι να κάνουν ελεύθερα τη δουλειά τους.Εν κατακλείδι, ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ να ενταχθεί κάποιος σε τέτοιου είδους οργανώσεις (γιατί περί οργανώσεων πρόκεται)…Τα συμφέροντα των άνω εξυπηρετούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και αυτοί που είναι τα πρόβατα είναι ο απλός ο οπαδός,  ο οποίος είναι το μαύρο πρόβατο… Γι’ αυτό λοιπον σαν πρώην οργανωμένος, κατά τη γνώμη μου, ΜΑΚΡΙΑ από θύρες οργανωμένων… Στην τελική όλοι αυτοί που είναι στο κόλπο είναι αναλώσιμοι με τον άλφα ή βήτα τρόπο…Εσάς δεν θα σας σκεφτεί κανείς… Είστε ξεκρεμαστοι γιατί την ώρα της κρίσης αυτοί είναι δίπλα σας, υποτίθεται, για να σώσουν τον κ*λο τους  και γίνονται οι δικαστές σας και οι τιμωροί σας, σας αδειάζουν στο λεπτό… Τα συμπεράσματα δικά σας…Ένας πρώην οργανωμένος μεγάλης ποδοσφαιρικής ομάδας…

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί τώρα αυτό το φαινόμενο βίας; Όσο σοκαριστικό και αν ακούγεται, προσωπικά θεωρώ πως δεν υπάρχει φόρμουλα που να έχει πετύχει 100% σε αυτό τον τομέα. Ακόμα και στη Βρετανία, μια χώρα που θεωρείται πλέον πρότυπο, να τονίσω δεν υπάρχει βία εντός των αθλητικών χώρων, η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει βία την ώρα μετάδοσης του αγώνα. Καθώς και ραντεβού, όπως στο Λαύριο δίνονται για ξεκαθάρισμα οπαδικών (;;;) διαφορών, αλλά και εκτός γηπέδων σε μικρές αποστάσεις από αυτά, πάντα υπάρχουν επεισόδια μικρής έκτασης.

Η διαφορά βέβαια εκεί είναι πως εκτός γηπέδου ο οπαδός δικάζεται χωρίς ελαφρυντικά, χωρίς νομική εκπρόσωπηση πληρωμένη από εταιρία/σωματείο, και οι ποινές είναι σκληρές κατά το ποινικό δίκαιο. Όμως ακόμα και έτσι δεν είναι 100% επιτυχημένη ως μέθοδος. Εντός γηπέδου μπορεί κάποιος να είναι ασφαλής, αλλά εκτός αυτού, είναι το ίδιο όπως συμβαίνει και στη χώρα μας.

Δυστυχώς το φαινόμενο της βίας είναι κάτι που θα ταλανίζει κατά την προσωπική μου άποψη για πάρα πολύ καιρό τον χώρο του αθλητισμού, καθώς έχει γίνει πλέον ένα κομμάτι του.

Υ.Γ. Πολλά ευχαριστώ στον ανώνυμο φίλο –πρώην οπαδό- που μας έδωσε το υλικό και τις αναφορές σχετικά με οργανωμένους.
Πολλές ευχαριστίες επίσης στον φίλο mystic από το παλαιό forum του ECFPO για την σημαντική του βοήθεια στην ολοκλήρωση του άρθρου.