28/03/2024

Μπορεί η Ελληνική τηλεόραση να αποτελέσει πηγή ήπιας ισχύος;

Γράφει ο Θεόδωρος Γιαννόπουλος*

 

 

Είναι γεγονός πως η Ελληνική τηλεόραση πέρασε μια περίοδο ύφεσης κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και μόλις πρόσφατα έχει αρχίσει να βρίσκει αργά τον ρυθμό της. Ελλείψει χρημάτων για να γυρίστουν νέες παραγωγές, αρκετά κανάλια είχαν αγοράσει και πρόβαλλαν τουρκικές σειρές, σε μια προσπάθεια να καλύψουν το τηλεοπτικό τους πρόγραμμα. Σήμερα πάντως, το φαινόμενο των τουρκικών σίριαλ, έχει μειωθεί σημαντικά και τα λίγα που έχουν απομείνει, δεν έχουν ιδιαίτερη τηλεθέαση. Μπορεί ο «Εζέλ» και ο «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής» να μην προβάλλονται πλέον στην ελληνική τηλεόραση, αλλά το πέρασμα τους προκάλεσε αρκετές (και δικαιολογημένες) αντιδράσεις.

Για την Τουρκία, οι τηλεοπτικές παραγωγές δεν είναι απλώς θέαμα. Είναι η πεμπτουσία της ήπιας ισχύος της. Μέσω των εκπομπών (και κυρίως μέσω των ιστορικών δραμάτων), γίνεται προσπάθεια δημιουργίας  μιας εξιδανικευμένης εικόνας για την Τουρκία και το παρελθόν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο τηλεθεατής έρχεται σε επαφή με πανίσχυρους Σουλτάνους και γενναίους γενίτσαρους, αγνοώντας πλήρως τις σοβαρές ιστορικές ανακρίβειες που μπορεί να υφίσταντο. Και φυσικά, οι σειρές αυτές υποστηρίζουν στο έπακρο το Νεοθωμανικό αφήγημα του Ερντογάν. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως οι περισσότερες χώρες στις οποίες «εξάγονται» αυτές οι σειρές, ήταν παλιά τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μπορεί στην Ελλάδα να μην είχαν πολιτισμική απήχηση, αλλά σε πολλές μουσουλμανικές χώρες, όπως πχ, το Πακιστάν, οι εν λόγω παραγωγές είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς.

Έτσι λοιπόν, από τη μια πλευρά, έχουμε την Τουρκία που επενδύει στην ήπια ισχύ της μέσω των τηλεοπτικών παραγωγών και από την άλλη έχουμε την Ελλάδα του “Survivor” και του “Bachelor”. Πρέπει όμως να διευκρινίσουμε κάτι : το πρόβλημα δεν είναι τόσο τα reality shows αυτά καθαυτά, όσο το μονοπώλιο που κατέχουν στο τηλεοπτικό πρόγραμμα. Όλοι μας έχουμε θελήσει κάποια στιγμή,  να ανοίξουμε την τηλεόραση και απλώς να «χαζέψουμε» , να ξεκουραστούμε. Το πρόβλημα είναι, πως δεν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές. Εκεί που κάποτε προβαλλόντουσαν ντοκιμαντέρ (με θεματικές που κάλυπταν την ιστορία, το περιβάλλον μέχρι και το διάστημα) , πλέον υπάρχουν μονότονες σειρές ή επαναλήψεις ταινιών.  Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη ελληνική τηλεόραση είναι πως δεν επενδύει σε ποιοτικές παραγωγές. Ίσως τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αντικειμενικά καλών παραγωγών να είναι «Το Νησί» , «Το Κόκκινο Ποτάμι» και έως ένα βαθμό  «Οι Άγριες Μέλισσες»  . Και αν πάμε στο χώρο του κινηματογράφου, είναι λίγα τα έργα με την αντίστοιχη ποιότητα του «Καζαντζάκη», της «Ευτυχίας» και του «Έτερος Εγώ».

Ίσως ο κόσμος του θεάματος να χρειάζεται μια οικονομική ενίσχυση, για να μπορέσουν να αναπτυχθούν οι ελληνικές παραγωγές. Έχουμε ανάγκη από ποιοτικές Ελληνικές σειρές και ταινίες, τόσο για εσωτερική κατανάλωση, όσο και για προβολή στο εξωτερικό. Προφανώς, πολύ δύσκολα θα μπορέσουν τα Ελληνικά έργα να παίξουν τον αντίστοιχο πολιτισμικό-διπλωματικό ρόλο που παίζουν τα τουρκικά σίριαλ. Αυτό δεν σημαίνει όμως, πως η Ελλάδα δεν θα έχει κάποιο κέρδος από αυτό. Μπορούμε να φανταστούμε την απήχηση που θα είχε στην Δυτική Ευρώπη μια καλή σειρά που διαδραματίζεται στην Αρχαία Ελλάδα, για παράδειγμα στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου. Αντίστοιχα μια σειρά διαδραματιζόμενη σε κάποια χρονική περίοδο του Βυζαντίου, ίσως θα  κέρδιζε το ενδιαφέρον κάποιων σλαβόφωνων λαών. Η Ελληνική Ιστορία είναι γεμάτη από γεγονότα και περιστατικά που μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης ενός καλού σεναρίου. Εννοείται φυσικά, πως δεν πρέπει να είναι τα ιστορικά δράματα ο αυτοσκοπός. Χρειαζόμαστε ποικιλία.

Ακόμα και αν δεν μπορούν να βρεθούν οι απαραίτητοι πόροι για να πραγματοποιηθούν αυτές οι παραγωγές, πρέπει να αλλάξει η υπάρχουσα νομοθεσία. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε, πως οι παραγωγοί της δημοφιλούς σειράς “Game of Thrones”, στην προσπάθεια τους να βρουν την κατάλληλη τοποθεσία που θα αντιπροσώπευε το Βασίλειο του Dorne, ήθελαν να κάνουν τα γυρίσματα στην Ικαρία, αλλά η Ελληνική γραφειοκρατία, τους το απαγόρευσε. Τελικά, τα γυρίσματα έγιναν στην Ισπανία και η Ελλάδα έχασε μια χρυσή ευκαιρία, που θα ενίσχυε τον τουρισμό της. Και για όσους έχουν αμφιβολίες για το πώς μπορεί μια παραγωγή να επηρεάσει τον τουρισμό, δεν χρειάζεται παρά να κοιτάξει την περίπτωση της Κροατίας. Το Ντουμπρόβνικ, εκεί όπου γυριστήκαν οι σκηνές του King’s Landing, το 2011 είχε 600 χιλιάδες ετήσιες αφίξεις τουριστών. Από το 2011 μέχρι το 2019 (όσο δηλαδή έτρεχε ακόμα η σειρά), οι αφίξεις αυξάνονταν εκθετικά, φτάνοντας τελικά το 1,5 εκατομμύριο. Γιατί να μην γίνει το αντίστοιχο και στην Ελλάδα;

 

* Φοιτητής του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς 

 

 

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024